Şanzuman - Diferansiyel uyumu ???

[kadirsa]

Aktarma sistemleri konusunda bilgi sahibi üyelerimizin yardımlarını bekliyorum.

Orjinalinde 4,11 son dişli oranına (final drive ratio) sahip bir aracın diferansiyelinde herhangi bir değişikliğe gitmeden; bu araca, 3,23 son dişli oranına (final drive ratio) sahip bir şanzumanı taktığımızda nasıl bir durumla karşı karşıya kalırız? Uyumsuzluk, oranların kısalması - uzaması vs?

Araç arkadan itişli.


(Detay bilgi olarak; 4,11 son dişli oranına sahip aracın son vites dişli (top gear ratio) oranı 0,82 ; 3,23 son dişli oranına sahip aracın son vites dişli (top gear ratio) oranı 0,83.)

Şimdiden teşekkürler.

[kadioglu]

Burada en önemli soru araç kaç kilo ve kaç beygir?İkinci dişli grubu birinciye nazaran çok fazla uzun.
En güzeli linkteki programda görmek.Deneyin.
http://celebisoft.com/prog/peker.zip

[BahadırALTUN]

https://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0CB0QFjAA&url=http%3A%2F%2Fe28-535i.com%2Fupload%2FTrans_gear_ratios.xls&ei=-9hAVKOqHYi07Qb824GoCA&usg=AFQjCNGne75bIfPend_WoIypHgWOkT4gcw&bvm=bv.77648437,d.ZWU

Linkteki doküman işinize yarayabilir. Eğer araç BMW ise bir çok değer ilk sayfada var.

Değilse ikinci sayfadan kendi değerlerinizi girerek sonuç görebilirsiniz.

[Y.Emre]

Şöyle bir durum varki bahsettiğiniz 'final drive ratio' oranı şanzımandan deği diferansiyelden verilir. Şanzıman içerisinde 1 2 3 4 5 6 vs bulunur. Yani kafadan yapamazsınız :)

[DOHC]

Aktarma sistemleri konusunda bilgi sahibi üyelerimizin yardımlarını bekliyorum.

Orjinalinde 4,11 son dişli oranına (final drive ratio) sahip bir aracın diferansiyelinde herhangi bir değişikliğe gitmeden; bu araca, 3,23 son dişli oranına (final drive ratio) sahip bir şanzumanı taktığımızda nasıl bir durumla karşı karşıya kalırız? Uyumsuzluk, oranların kısalması - uzaması vs?

Araç arkadan itişli.


(Detay bilgi olarak; 4,11 son dişli oranına sahip aracın son vites dişli (top gear ratio) oranı 0,82 ; 3,23 son dişli oranına sahip aracın son vites dişli (top gear ratio) oranı 0,83.)

Şimdiden teşekkürler.

Böyle birşey yaparsan tüm şanzıman etkilenir.
Her viteste devir başına yaptığın hız %27 artar. Örneğin 4.11 ile son vites 3000 devirde 100 yapıyorsan, 127 yapar hale gelirsin. Teorik olarak araç sessizleşir, tüketim azalır fakat tork değerine bağlı olarak son viteste/viteslerde daha az devir çevirebilirsin.

[kadirsa]

Burada en önemli soru araç kaç kilo ve kaç beygir?İkinci dişli grubu birinciye nazaran çok fazla uzun.
En güzeli linkteki programda görmek.Deneyin.
http://celebisoft.com/prog/peker.zip

Araç yaklaşık 1400 kg civarı olacak, güç ise 280 hp civarı diyelim. Link için teşekkürler.


https://www.google.com.tr/url?sa=t&rct=j&q=&esrc=s&source=web&cd=1&cad=rja&uact=8&ved=0CB0QFjAA&url=http%3A%2F%2Fe28-535i.com%2Fupload%2FTrans_gear_ratios.xls&ei=-9hAVKOqHYi07Qb824GoCA&usg=AFQjCNGne75bIfPend_WoIypHgWOkT4gcw&bvm=bv.77648437,d.ZWU

Linkteki doküman işinize yarayabilir. Eğer araç BMW ise bir çok değer ilk sayfada var.

Değilse ikinci sayfadan kendi değerlerinizi girerek sonuç görebilirsiniz.

Kullanmayı düşündüğümüz bahsettiğim 3,23 final direve oranlı şanzuman BMW şanzumanı.


Şöyle bir durum varki bahsettiğiniz 'final drive ratio' oranı şanzımandan deği diferansiyelden verilir. Şanzıman içerisinde 1 2 3 4 5 6 vs bulunur. Yani kafadan yapamazsınız :)

Peki bu final drive oranı diferansiyel üzerinden gidiyorsa o zaman burada şanzumanın oranlarının faktörü ne? Bu şu mu demek oluyor; şanzıman ne olursa olsun diferansiyelinin oranı neyse hızlanmanı viteslerdeki süratlerini o belirliyor? Bu mudur?


Böyle birşey yaparsan tüm şanzıman etkilenir.
Her viteste devir başına yaptığın hız %27 artar. Örneğin 4.11 ile son vites 3000 devirde 100 yapıyorsan, 127 yapar hale gelirsin. Teorik olarak araç sessizleşir, tüketim azalır fakat tork değerine bağlı olarak son viteste/viteslerde daha az devir çevirebilirsin.

Deviri bitirme hızımız düşer yani doğru mu?

[DOHC]

Doğrudur, 4.11 ile daha hızlı devir bitirirsin ama 3.23 ile daha yüksek hıza ulaşabilirsin.......

[Y.Emre]

Peki bu final drive oranı diferansiyel üzerinden gidiyorsa o zaman burada şanzumanın oranlarının faktörü ne? Bu şu mu demek oluyor; şanzıman ne olursa olsun diferansiyelinin oranı neyse hızlanmanı viteslerdeki süratlerini o belirliyor? Bu mudur?



Deviri bitirme hızımız düşer yani doğru mu?


Şanzıman üzerinde her vites için dişliler bulunur ve şanzımandan her bir vitesin kendi oranlarını belirlersiniz. Diferansiyel ise şanzımandan oranlanıp çıkan tork/devir ilişkisine son bir defa oran verir. Bu yüzdendir ki o dişli oranının adı 'final drive ratio'

Final drive'ın bizdeki adı ayna-mahruti

Evet her bir vitesin son hızını ve devirlenme hızını direkt olarak etkiler.

[kadirsa]

Bilgiler ve dokümanlar için tekrar teşekkürler.

Şanzuman oranları ve final drive yani diferansiyel oranını tamamen birbirinden bağımsız olarak ayırmamız gerekiyor demek ki. Şanzumanın oranları ne olursa olsun diferansiyelin izin verdiği ölçüde uzun yada kısa oranlarımız olacak anlaşılan. Önden çeker araçlarda ayna mahruti de şanzuman içerisinde yer aldığı için sanki şanzumanla alakalı bir oranmış gibi geliyor insana. Kafamı karıştıran muhtemelen bu oldu.

Araştırmaya boyut kazandıralım;

turbo arkadan itişli bir araç için uzayan mı yoksa kısalan oranlar mı keyifli olur? Tabii keyif meselesi kişiye göre göreceli bir durum ama karakteristiği nasıl olur? Agresif & sakin, kontrollü & kontrolsüz vs. gibi...

[levent]

Şanzıman oranı uzadıkça tekerde hissedilen tork azalır, fakat atıyorum 3000-5000 devir bandında daha fazla hız aralığı göreceğiniz için hissiyatı artar.

Bence turbo beslemeli bir araç uzun oranlar ile daha keyifli kullanım sunuyor. Kısa oranlı olursa kontrolü çok daha zorlaşacaktır özellikle şehir içi kullanımlarda abi. Ama bununla beraber kısa oranlı olduğu zaman tepki hızlanır, tekmeleme hissi daha yüksek olur. Ama ben uzun oran seviyorum :)

Şanzıman işini de şöyle özetleyelim, 1-2-3-4-5 vs kaç vites varsa hepsinin ayrı dişlisi var. Fakat bunları kontrol eden bir son dişli var. Her vites oranı ile ayrı ayrı oynanabilir istenirse, son dişli oranı değiştirildiğinde hepsini birden uzatır veya kısaltır.

[kadirsa]

Şanzıman oranı uzadıkça tekerde hissedilen tork azalır, fakat atıyorum 3000-5000 devir bandında daha fazla hız aralığı göreceğiniz için hissiyatı artar.

Bence turbo beslemeli bir araç uzun oranlar ile daha keyifli kullanım sunuyor. Kısa oranlı olursa kontrolü çok daha zorlaşacaktır özellikle şehir içi kullanımlarda abi. Ama bununla beraber kısa oranlı olduğu zaman tepki hızlanır, tekmeleme hissi daha yüksek olur. Ama ben uzun oran seviyorum :)

Şanzıman işini de şöyle özetleyelim, 1-2-3-4-5 vs kaç vites varsa hepsinin ayrı dişlisi var. Fakat bunları kontrol eden bir son dişli var. Her vites oranı ile ayrı ayrı oynanabilir istenirse, son dişli oranı değiştirildiğinde hepsini birden uzatır veya kısaltır.

Tam istediğim tarzda bir tarif/anlatım, teşekkürler. Başta da belirttiğim gibi keyif kişiye göre değişecektir ama karakteristiği güzel açıklamışsın sağolasın. Ne yalan söyleyeyim ben biraz kontrolsüz seviyorum :D Az kıçı başı oynayacak.

[BahadırALTUN]

Diferansiyel*seçimi

Orijinal makale Richard Nott tarafından 24 Jan 1999 tarihinde hazırlanarak MyE28.com sitesinde yayınlanmıştır.*

Formumuzda sürekli otomatik araçların hantallığında ve manuel şanzımana geçilmesi ile ilgili konular açılıyor. Gerçek gücün manuel şanzımanda alınabildiği gibi söylemlerde bulunuluyor. Ancak konuları takip ederseniz Manuel şanzımana geçildiğinde sorun bitmiyor, hatta bilinçsizce yapılan seçimlerden dolayı daha fazla sorun oluşuyor. Uygun vites oranları içeren bir şanzımanın yanında diferansiyel seçiminin de çok önemli olduğunu kendi aracımla ilgili araştırmalar yaparken gördüm. Konu sadece E28 ler üzerin kurulu olmasına rağmen, diferansiyel ve vites oranları hakkında ilgisi alakası ve bilgi ihtiyacı olan herkese yardımcı olacaktır diye umuyorum.

Konu:*BMW E28 535i, 533i, 528i için Diferansiyel Değiştirme Seçenekleri.*

İnsanların çoğu diferansiyel dişlilerini değiştirmek için iki nedeni vardır.

Ya Orijinal dişli oranı çok uzundur, ya da sürücü 3. ve 4. viteste çok daha fazla güç isteyen spor odaklı bir sürüş tarzı istemektedir.
Bir oran değişikliğinden en fazla yararlanacak olan kişiler genellikle motoru arabaları için çok ağır olanlardır ; E36 320, 325 ya da E28 528 gibi,.

Orijinal Dişli Oranı çok uzunsa :*İlk başta 528i, 535i ve 735i 3.25:1 oranlı bir diferansiyel ile satıldı . Küçük bir yokuş ve karşıdan esen rüzgârla karşılaştığınız zaman, hızı korumak için vites küçültmek gerekiyordu. Bazı pazarlarda BMW sorunun üstesinden gelmek için sonradan 3.46:1 oran kullanmaya başladı. 3.64 kullanılmadı çünkü hem yakıt ekonomisine zararı olurdu hem de araç çok gürültülü olurdu. BMW daha sonra, E28 den daha ağır olan E34 535 lerde E28 lerde ki eski vites oranlarını değiştirmeden; manuel viteslerde 3.64 otomatiklerde de 3.91 kullanmak zorunda kaldı. Bazı E28 528i sahipleri diferansiyellerini 3.46 ile değiştirdiler ve egzoz manifoltunun etrafındaki hava borularını (APS) söktüler*.(Air*Pulse*Tubes = katalizörü daha hızlı ısıtarak verimi arttırmaya yarayan borular).*Bu aracı dönüştürdü ve 5. Viteste güçten düşme bitti. Motor tüm viteslerde yeterli miktarda güç üretmeye başladı.*
Amerikan versiyon E28 M5 ler de fabrika çıkışlı olarak 3.91 oran kullanılarak, daha hafif olan ve 3.73 oran kullanılmış olan Avrupa versiyonlardaki performansa ulaşıldı. M5 ler daha kısa oranlı diferansiyelle donatılmışlardı çünkü performans odaklı sürücüler için üretilmişlerdi.

Sportif sürüş odaklı sürücüler:*Bunlar daha sportif sürüş için daha fazla güç isterler, motor sesini duymaktan hoşlanırlar ve ekstra sesten rahatsız olmazlar.

3.45 ten daha kısa 3.64:1 geçerek en fazla faydayı 3 ,4 ve 5 viteslerde daha güçlü hızlanma olarak alırsınız. Ancak bunun dezavantajı 1 ve 2. Vitesler çok kısa kalır ve bu vitesler nerdeyse motor gücü ile uyuşmaz. Örneğin : ikinci vites zaten çok kısa olacağı için birinci vitese neredeyse hiç ihtiyacınız olmaz. Günlük kullanımda her hangi bir hıza ulaşamadan ikinci vitese atmanız gerekir ve bu vakit kaybıdır. Bu durumun diferansiyel oranlarını kısaltırken daha kötüleşerek artar. (Diferansiyel oranını kısaltmak rakam olarak büyütmek anlamına gelir 3.64 < 3.73 < 3.91*)

E28 de hangisi en iyi sonucu verir.*
Genel fikir birliği manuel E28 535i/528i ler için en iyi oranın 3.64 olduğudur. Bununla beraber bazıları 3.73 için daha iyi bir ivmelenme verdiği için gerçek paranın karşılığı olduğunu iddia ederler. Eğer biraz daha kabin gürültüsüne katlanacaksanız daha iyi bir hızlanmayı da seçebilirsiniz. Daha yüksek olan 3.73 e geçmek 1. Ve 2 vitesin çok kısa olacağı anlamına gelir ki bu ışıklarda kalkışınıza zarar verir ve şehir içi kullanımlarda acı çekmenize neden olur. Faydayı 3. ve 4. Viteslerde daha iyi çekiş olarak pistte alabilirsiniz. Daha yüksek oran kullanmak demek motorunuzun daha yüksek devir çevireceği için daha fazla kabin gürültüsü üreteceği anlamına gelir. Eğer aracınızın pist kullanımından ziyade otoyol kullanımları için daha uygun olmasını istiyorsanız 3.46 en iyi seçimdir. Çünkü kabin gürültüsünü minimize edecektir ve 3.64 teki kadar ilave çekiş gücü almayacaksınızdır.

Eğer otomatik bir 535i, 538i veya 735i sahibi iseniz en iyi performans oranı 3.73 tür. Bunu neden otomatik şanzıman daha uzun oranlara sahiptir ve 1. Ve 2. Viteslerde hala iyi bir çekiş gücü sunar. Buradaki sıkıntı ise devir 500 rpm artacağı için aracınız daima daha gürültülü olacaktır. Ben kişisel olarak 535i aracımda 3.64 oranı seçtim. Çünkü gürültüyü çok arttırmak istemiyordum. 3.64 devir 300 rpm arttı. Eğer maksimum performans isteseydim 3.73 seçerdim. Gerçi sonradan 155 kw güç üreten Schirink eksantriğe geçtim ve alacağım performansı 3.73 e ihtiyacım olmadan geçtim.

Performans dan ziyade en iyi diferansiyeli seçerken göz önüne alınması gerekli bir çok unsur var; motor gürültüsü, vites değiştirme sıklığı (özellikle düşük viteslerde) , ve gezinti gidiş hızınız. Örneğin 5 viteste giderken aracınızın kaç devir çevireceği gibi. Aracınızın daha mı sesiz olmasını istiyorsunuz 3.4.5 viteslerde daha fazla güç mü istiyorsunuz, 1.ve 2 viteslerin daha mı kısa olmasını istiyorsunuz.*

Ekstra gelecek tüm güçlerin mutlaka maliyeti vardır. İlave performans bedava değildir. Motor gücünüzü dikkate alırsanız, yüksek motor gücü büyük değişikliklere ihtiyacınız olmadığı anlamına da gelebilir. Yeni diferansiyel oranıyla motor devriniz ne olacak? Uzun dönemde hangi oran sizi en çok mutlu eden olacak? En zor ve önemli konu bu.

Eğer çok kısa bir oran seçerseniz (rakam olarak büyük ör. 3.91) veya çok uzun bir oran seçerseniz (rakam olarak küçük ör. 3.23) şimdiden uyarayım, büyük ihtimalle mevcut durumdan daha kötü bir düzene epey para ödeyerek ulaşmış olursunuz. Aracı şehir içinde mi, otoyolda mı kullanmak üzere dönüştürdüğünüze karar vererek işe başlayın.*

Son tavsiyem ise BMW nin sizin araç için ne oran seçtiğine bakın. Dünyanın parasını ve zamanını harcayarak hem şehir içi kullanıma hem de otoyol kullanımına en uygun orana karar veriyorlar. Bunlardan birinden biraz uzaklaşmak diğerinden ödün vermek anlamına gelir. Zaman zaman BMW de hata yapmış ancak sonraki versiyonlarda bunu düzeltmiştir ve bu düzeltmeler sadece bir üst veya bir alt orana geçerek yapılmıştır. Yani son tavsiyem şudur; diferansiyel oranını değiştirecekseniz bir veya en fazla iki üst yada alt orana geçin. Bunu ötesine geçecekseniz çok dikkatli olun. İki orandan fazla değişimlerde sonuçtan mutlu olmayacağınızı neredeyse garanti ederim.*

Yazının devamını çevirip paylaşmaya devem edeceğim. Heyecanlı kısımları devamında olacak.

Yazıyı okuyan üstadlar teknik olarak hatalar vara lütfen düzeltsin ve uyarsın. Sonuçta başka birisinin yazdığı yazının çevirisidir.


Daha once bmw forumda cevirdigim bir yazi. Isinize yarar belki.

[Y.Emre]

@kadirsa şanzıman, diferansiyel oranlarından önce karar vermeniz gereken çok şey var. İlki sonradan turboya geçiyorsunuz kaç bin devir çevirmeyi düşünüyorsunuz? İkincisi nasıl bir kullanım bekliyorsunuz araçtan ? 3.sü değiştirmeyeceğiniz parça varmı? mesela diff.i değiştirmem gibi. yada otobanda 120 ile gidersen son viteste şu devirde kalsın gibi :) Sınırları bildikten sonra oran seçmek daha kolay olacaktır.


@BahadırAltun, eline sağlık abi bayağı uğraşmışsın ben görmedim hata falan :D

[DOHC]

Eskiden cartest diye bir program vardı, herşeyi deneyebiliyordun bu programla, hem de beleş idi ama şimdiki windowslarla çalışır mı bilmiyorum.

[kadirsa]

@kadirsa şanzıman, diferansiyel oranlarından önce karar vermeniz gereken çok şey var. İlki sonradan turboya geçiyorsunuz kaç bin devir çevirmeyi düşünüyorsunuz? İkincisi nasıl bir kullanım bekliyorsunuz araçtan ? 3.sü değiştirmeyeceğiniz parça varmı? mesela diff.i değiştirmem gibi. yada otobanda 120 ile gidersen son viteste şu devirde kalsın gibi :) Sınırları bildikten sonra oran seçmek daha kolay olacaktır.


@BahadırAltun, eline sağlık abi bayağı uğraşmışsın ben görmedim hata falan :D

Aslına bakarsan şanzıman seçimini yaptıktan sonra mevcut standart difransiyelimiz ile ortaya çıkacak karaktere göre başka difransiyel arayışına girme/girmeme kararını vereceğiz gibi bir durum olacak.

1- seçeceğimiz (swap için) ve stock olarak kullanacağımız motorun max gücünü verdiği devir 5600, bunun üstüne fazla bir devir çevirme düşüncemiz olmaz muhtemelen.
2- anlık tepkileri tatlı-sert agresif bir karakter bekliyorum.
3- motor stock olarak kullanılacak yürüyen de ise dediğim gibi başlangıçta kendi difransiyelimizle deneyeceğiz.
4- aslına bakarsan uzun yol için planlanan bir araç kesinlikle olamayacak çünkü çok yakacak :D imkanımız elimiz müsait olursa şöyle son vites 2000 devirde 100-110 gidebilen oranlı bir difransiyelimiz olursa kenarda tutmak isterim, belki canımız uzun yol çeker ;)

@BahadırAltun , paylaşım için teşekkürler. Elinize sağlık.

[kadioglu]

Uzun diferansiyel oranıyla, uzun yolda çok yakmaz araç.Benim eklediğim programda 5. vites oranıyla son dişli oranı birbirine orantılıdır.Her aracın şanzuman dişli oranları farklıdır.Mesela 4 vitesli bir aracın dişli oranı 5 vitesli bir araçtan daha uzundur (aynı marka içinde).Şöyle söyleyelim.4 vitesli bir şahinle 5 vitesli bir şahinin hız/devir oranı çok değişmez.Yani 4 vitesli bir şahinin şanzuman+defransiyel değiştirerek 5 vites yapılması sonucu çok etkilemez.Ama sadece şanzuman değiştirilerek 5 yapılırsa o zaman sonuç çok değişir.
Sonuçta ben olsam uzun oranı tercih ederim çünkü alt viteslerde yeterli kısa oran mevcuttur.

[Y.Emre]

Aslına bakarsan şanzıman seçimini yaptıktan sonra mevcut standart difransiyelimiz ile ortaya çıkacak karaktere göre başka difransiyel arayışına girme/girmeme kararını vereceğiz gibi bir durum olacak.

1- seçeceğimiz (swap için) ve stock olarak kullanacağımız motorun max gücünü verdiği devir 5600, bunun üstüne fazla bir devir çevirme düşüncemiz olmaz muhtemelen.
2- anlık tepkileri tatlı-sert agresif bir karakter bekliyorum.
3- motor stock olarak kullanılacak yürüyen de ise dediğim gibi başlangıçta kendi difransiyelimizle deneyeceğiz.
4- aslına bakarsan uzun yol için planlanan bir araç kesinlikle olamayacak çünkü çok yakacak :D imkanımız elimiz müsait olursa şöyle son vites 2000 devirde 100-110 gidebilen oranlı bir difransiyelimiz olursa kenarda tutmak isterim, belki canımız uzun yol çeker ;)

@BahadırAltun , paylaşım için teşekkürler. Elinize sağlık.

Abi diff'i sabit tutacak olman birçok şeyi sınırlandıracaktır eminim. Vites oranlarını şanzımanın içinde halletmek oldukça zor. Ha diyince istenilen orana sahip dişli bulmak çok zor. diff gibi değil ki 2dişliyi değiştirip hadi oldu tamam diyesin. Bulacağın dişlinin göbeği tutacak mı kalınlığı eskisini tutacak mı karşısındaki grup halindeki dişlilere uyacakmı vs vs. Bunu forumda yada sanayide Eray (Eray Yümsel'di sanıyorum )abi gibi bmw ile içli dışlı olmuş kişilere sormak onlarla konuşmak gerekir.