PDA

Orijinalini görmek için tıklayınız : Hız Sabitleyici (Cruise Control) Nedir? Nasıl Çalışır?



Denizyaren
31-12-2016, 14:05
Tüm otomobil tutkunları tarafından bilinen Cruise Control yani hız sabitleyici özelliği hakkında detayları, sistemin çalışma prensiplerini, güvenli olup olmadığını ve hız sabitleyici sistemler hakkında merak edilen soruların cevaplarını bu makalemizde bulabilirsiniz.

http://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/hiz-sabitleyici-cruise-control-nedir-nasil-calisir-696x464.jpg

Bir aracın hız sabitleyici özelliğini kullanıp kullanmadığını anlamanın en kolay yolu otobanda giderken takip etmektir. Eğer sabit bir hızda yol alıyor ve ne rampada ne de yokuş inerken hızında ani değişimler olmuyorsa biliniz ki o araçta Cruise Control aktiftir. Çünkü insan özelliği gereği belirli bir süre sabit gidebildikten sonra dinamiklerini bozacaktır. Özellikle uzun yolculuklarda sürekli direksiyon sallamak, gaza basmak, frenlemek gibi şeyler yol boyunca sürücünün yorulmasına sebep olmaktadır. Hız sabitleyici sistemler veya Cruise Control adı verilen sistem sürücüyü bu tür işlerden kurtarıp, aracın yol boyunca sabit bir hızda gitmesini sağlamaktadır. Cruise Control ilk kullanımda özellikle usta şoförler tarafından yadırgansa da kullanımına alıştıktan sonra uzun yolda nefis bir konfor sağlamaktadır.

Saatlerce direksiyon sallamak zorunda kalınan uzun yolculuklarda sürücüye müthiş bir kolaylık ve keyif sağlayan hız sabitleyici sistemler ilk kez 1990’lı yıllarda kullanılmaya başlanmıştır. Bu sistemlerin sürücüye sağladığı olumlu özelliklerinin yanında yakıt tasarrufu sağlama gibi bir avantajı da bulunmaktadır.

Hız Sabitleyici (Cruise Control) Nedir?

http://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/hiz-sabitleyici-nedir.png

Türkçe’ye hız sabitleyici olarak geçmiş olan “Cruise Control” sistemi, özellikle şehirler arası yolculuklarda şoförün yorgunluğunu neredeyse yarı yarıya azaltan; bununla da kalmayıp yaklaşık olarak sizlere %25 oranında bir yakıt tasarrufu sunan mükemmel bir sistemdir. Yolculuklarınızı daha eğlenceli bir hale getirmekle kalmayıp; şoförlerin şikayet etiği topuk ağrısı ve sağ ayak uyuşması gibi rahatsızlıklardan da sizleri kurtarır.

Hız Sabitleyici (Cruise Control) Nasıl Çalışır?

http://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/hiz-sabitleyici-nasil-calisir.jpg

İlk olarak, 90’lı yılların ilk çeyreğinde özellikle üst sınıf araçlarda hizmete sunulan hız sabitleyici, bugün pek çok orta sınıf arabada bulunmaktadır. Bu sistemi çalıştırmanız için, arabanıza yerleştirilen aksamın üzerindeki “ON” tuşuna basmanız yeterlidir. Fakat şunu unutmamanız gerekir; hız sabitleyiciyi devreye sokabilmeniz için hızınızın saatte 40 km’den fazla olması gerekir. Daha aşağısını kabul etmez bu sistem. Eğer arabanızı saatte 90 km hızda sabitlemek istiyorsanız, yapacağınız iş basit. Öncelikle arabanızda 90 km hıza gelmeniz gerekmektedir. Ardından, hız kontrolü düğmesi üzerindeki “ON” tuşuna basacaksınız. Bazı arabalarda düğme şeklinde değil de, kol şeklindedir. Eğer düğme şeklindeyse, genelde direksiyonun üzerinde bulunur; kol şeklindeyse direksiyonun yan tarafındadır. Siz “ON” tuşuna bastığınız zaman sistem devreye girer ve arabanız 90 km hızda sabitlenir. Eğer hız sabitleyiciyi devre dışı bırakmak istiyorsanız, hemen yanındaki “off” tuşuna basmanız gerekmektedir. Eğer, hızınızı artırmak istiyorsanız ya da azaltmak istiyorsanız bu sistemi hemen devreden çıkartmanıza gerek yoktur. Çünkü düğmelerin ya da kolun bulunduğu kısımda “Set (+)” ve “Set (-)” düğmeleri de bulunmaktadır. “Set (+)” ‘ya basarak hızınızı artırırsınız. Ya da “Set (-)” ‘ye basarak azaltırsınız. Mesela hızınızı 100 km’ye çıkartmak istiyorsunuz. “Set (+)”’ya bir süre basılı tutun, hızınız artacaktır. 100 km hıza ulaştığınızda bu düğmeden elinizi çekin. Bulunduğunuz hızda sabitlenirsiniz. Veya 80 km’ye düşürmek istiyorsanız araba hızını, aynı işlemi “Set (-)”’ye basarak yapmanız yeterli olacaktır. (Bu tuşların veya kolların şekilleri, veya “Set” düğmelerinin isimleri araçtan araca farklılık gösterebilir. Ancak sistem aynı şekilde işliyor)

Çalışma sistemine gelince: “ON” tuşuna bastığınızda, arabanızın motor kısmında bulunan Hız Sabitleyiciyi kontrol eden bilgisayara bir ileti gelir. Bu bilgisayar, aracınızdaki fren – debriyaj – gaz ve direksiyon sistemlerini sahip olduğu sensörler sayesinde algılayabilmektedir. Bu algılayabilme özelliği sayesinde, şoförün istediği hızda aracını sabitlemesi sağlanır. Bunun için ise gerektiğinde motora verilen yakıtı artırır veya azaltır; frenleri yerine göre devreye sokar ya da devreden çıkartır. Ancak şunu söylememiz gerekir ki, hız sabitleyici sistem, frenleri kullanmaktan çok; motora verilen yakıtı azaltarak motor üzerinden hızı azaltma işlemini daha çok uygular. Rampa aşağı gidişlerde bu özelliği devreye sokmazsa, aracınız sabit hızda kalmaz. Hızlanır.

Hız Sabitleyici Nasıl Devreden Çıkarılır?

http://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/hiz-sabitleyici-nasil-devreden-cikarilir.jpg

Siz frene bastığınız zaman da, hız sabitleyici otomatik olarak devreden çıkar. Ya da, gaza basmanız, bu sistemin devreden çıkması için yeterli olacaktır. Hatta bazı araçlarda debriyaja basıldığında bile, hız sabitleyici devreden çıkmaktadır.

Hız Sabitleyici (Cruise Control) Güvenli midir?

http://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/hiz-sabitleyici-guvenlimidir.jpg

Aslına bakarsanız, bu sistemin daha çok uzun yollarda ve otobanda kullanıldığını göz önünde bulundurursak, gece yolculuğunda arabayı kullanan şoförün dikkatinin dağılması, dalgınlığa düşmesi hatta uykuya dalabilmesi an meselesidir. Buna özellikle çok dikkat edilmelidir.

Peki bunun bir önlemi yok mu? Elbette var: Adaptive Cruise Control System. Biz bunu Türkçe’ye “Uyarıcılı Hız Sabitleyici Sistemi” olarak çevirebiliriz

Uyarıcı Hız Sabitleyici Sitem (Adaptive Cruise Control System) Nedir? Nasıl Çalışır?

http://bilgihanem.com/wp-content/uploads/2014/12/uyarici-hiz-sabitleyici-sistem-nedir.jpg

Aslında hızı sabitleme konusunda, normal sistemlerden pek farkı yoktur. Ancak kazaları önleme konusunda onlara büyük bir fark atmıştır. Nasıl mı? Arabanın farlarının bulunduğu çevreye yerleştirilmiş olan sensör sistemiyle, sizin önünüzde giden araçla aranızdaki mesafeyi otomatik olarak algılayabilmektedir. Mesela diyelim ki siz 100 km hızda sabitlemiş gidiyorsunuz ve önünüzdeki araç da 80 km hızda gidiyor. Ve gitgide yaklaşıyorsunuz. Şoför de dalmış veya fark edememiş veya hafif uykulu. İşte o anda, far çevresinde bulunan bu sensörler, hız sabitleyicinin ana bilgisayarına bir komut göndererek otomatik olarak aracınızın yavaşlamasını sağlıyor. Arada gerekli olan mesafeyi de koruyor bu şekilde ve olası bir kaza önlenmiş oluyor. Önünüzdeki araç hızlanırsa veya şerit değiştirirse, bu sensörler tekrar ana bilgisayara komut gönderiyor ve aracınızın tekrar eski hızına ulaşmasını sağlıyor. Eski hızda tekrar sabitliyor. Mükemmel işleyen bir sistem.


Kaynak: http://bilgihanem.com/ (http://bilgihanem.com/hiz-sabitleyici-cruise-control-nedir-nasil-calisir/)

207_TR
01-01-2017, 14:40
Bilgi için çok teşekkürler.

Extra Bir Not:

Hız Sabitleyici açıkken ESP sistemi olan bir araçta herhangi bir kayma eğilimi gösterdiğinde devreden otomatik olarak çıkar. Yani yağışlı havaları örnek gösterirsek aquaplaning dediğim su üzerinde kayma eğilimi olduğunda Cruze control kapanır. Yada karlı-buzlu havalarda araç kaydığında devreden çıkar.

Yada viraja hızlı girdiniz ve araç kaydı, esp kapanır.

Hız sabitleyinin yanında hız sınırlayıcı fonksiyonu da varsa tadından yenmez...

Vs...

Denizyaren
03-01-2017, 09:02
Bilgi için çok teşekkürler.

Extra Bir Not:

Hız Sabitleyici açıkken ESP sistemi olan bir araçta herhangi bir kayma eğilimi gösterdiğinde devreden otomatik olarak çıkar. Yani yağışlı havaları örnek gösterirsek aquaplaning dediğim su üzerinde kayma eğilimi olduğunda esp kapanır. Yada karlı-buzlu havalarda araç kaydığında devreden çıkar.

Yada viraja hızlı girdiniz ve araç kaydı, esp kapanır.

Hız sabitleyinin yanında hız sınırlayıcı fonksiyonu da varsa tadından yenmez...

Vs...

Hocam ilgin, alakan ve ekstra bilgiler için teşekkür ederim :)

İbrahim33
04-01-2017, 15:42
Sizce cruise ile uzun yolda yakıt tüketimi farkeder mi ? Ben sanki 0.5 - 1 litre fazla yakıyormuş gibi hissediyorum. Ama yokuş iniş hiç ellemiyorum.

levent
04-01-2017, 15:44
Bilgi için çok teşekkürler.

Extra Bir Not:

Hız Sabitleyici açıkken ESP sistemi olan bir araçta herhangi bir kayma eğilimi gösterdiğinde devreden otomatik olarak çıkar. Yani yağışlı havaları örnek gösterirsek aquaplaning dediğim su üzerinde kayma eğilimi olduğunda esp kapanır. Yada karlı-buzlu havalarda araç kaydığında devreden çıkar.

Yada viraja hızlı girdiniz ve araç kaydı, esp kapanır.

Hız sabitleyinin yanında hız sınırlayıcı fonksiyonu da varsa tadından yenmez...

Vs...

ESP devreye girdiği an hız sabitleyici devre dışı kalır diyecektiniz sanırım frekanslar karıştı :) Aksi taktirde kaza geliyorum der bence :)


Sizce cruise ile uzun yolda yakıt tüketimi farkeder mi ? Ben sanki 0.5 - 1 litre fazla yakıyormuş gibi hissediyorum. Ama yokuş iniş hiç ellemiyorum.

Genel kanı o yönde, eğer dengeli basan bir ayağınız varsa normalde. CC ile bir miktar daha fazla tüketecektir.

207_TR
04-01-2017, 20:16
ESP devreye girdiği an hız sabitleyici devre dışı kalır diyecektiniz sanırım frekanslar karıştı :) Aksi taktirde kaza geliyorum der bence :)



Genel kanı o yönde, eğer dengeli basan bir ayağınız varsa normalde. CC ile bir miktar daha fazla tüketecektir.

aynen. hatlar karışmış :)

Mehmetmert
04-01-2017, 20:38
Fordlarda ESP devreye girdiğinde Cruise Devreden çıkmıyor devam :D Cruise Controlle yanl keyfi :)

marikan
08-05-2020, 13:16
Hız sabitleyicinin yakıt tüketine etkisini merak ediyordum. Bir test ile yakıt tüketimine etkisini bizzat gördüm :)


https://youtu.be/kCCsJ_gspcM

DOHC
08-05-2020, 15:40
Hız sabitleyicinin yakıt tüketine etkisini merak ediyordum. Bir test ile yakıt tüketimine etkisini bizzat gördüm :)


https://youtu.be/kCCsJ_gspcM

Sadece CC'de yokuş aşağı giderken araba hızını koruyamaz ki. En azından benimkin de öyle. Devamlı hızlanıyor kerata :).
Hep fren yapmak zorunda kalıyorsun. Bence ondan dolayı yokuş aşağı tüketim değerleri aynı çıkmış.

Bir de düz yolda illa 90 ile gideceğim diye kasarsan, 1 gözün yolda 1 gözün göstergede olur ki hiç gerek yok.

CC iyi bir konfor donanımı.

marikan
08-05-2020, 16:56
Sadece CC'de yokuş aşağı giderken araba hızını koruyamaz ki. En azından benimkin de öyle. Devamlı hızlanıyor kerata :).
Hep fren yapmak zorunda kalıyorsun. Bence ondan dolayı yokuş aşağı tüketim değerleri aynı çıkmış.

Bir de düz yolda illa 90 ile gideceğim diye kasarsan, 1 gözün yolda 1 gözün göstergede olur ki hiç gerek yok.

CC iyi bir konfor donanımı.
Belirli bir eğimden sonrasında evet araç sürekli hızlanıyor. Ama mesela benim araçta normal eğimde ancak mevcut hızı koruyor. Bir de ortalama hızı tutturabilmek için bazı yerlerde daha yavaş gittiğim olmuştur.

Sonuç olarak ben CC’nin tüketimi artırıp artırmadığını görmek istemiştim.

DOHC
08-05-2020, 22:41
Yokuş aşağı yolu keşke dönüş istikametinde yokuş yukarı deneseymiş esas........

CloudGrey
12-05-2020, 12:28
cc ile istanbul - ankara , istanbul - izmir yaptım.

araba megane cc otomatik (aL4 4ileri) 115 hp benzin 1450 kilo kuru ağırlık biz ve eşyalar derken 1600kg.

amacım şehir içinde 13 litre yakan arabada min ne yakabilirim onu görmekti.
istanbul ankara yolunda pekte eğim olmadığından 4.1 yakıt ortalaması tutturdim sabit 90 ile.
öyleki bir depo ile şehir içinde max 450 km yapan araba istanbul ankara git gel ve orda gezme ile 1050 km yaptı.

istanbul izmir yolu daha engebeli olduğundan o gezide sabit 90 ile 900km yapabilidim.

eski nesil otomatik araba olduğunda yokuş aşşa inerken kendini bırakmıyor, lakin sorunu rampayı çıkarken.
D ' de iken rampaya geldiğinde bir vites küçültüyor. haliyle devir artıyor ,araba hızlanıyor.
300 metre gidince bu seferde aha işte hızlandım diye vites büyütüyor, sonra kendini çekemiyor rampada gene vites küçültüyor..
bu döngü tırmanma boyunca sürüyor , rampa uzunlunluğuna bağlı olarak 5-6 kere vitesle oynuyor araba ve aptallaşıyor.

rampaya gelince triptoniğe alıp vitesi rampayı çıkabilecek küçük viteste tutmak gerekiyor.
buda + benzin sarfiyatı..böyle olunca izmir yolunda 1 depodan daha az verim aldım

GokhanRS
12-05-2020, 12:38
cc ile istanbul - ankara , istanbul - izmir yaptım.

araba megane cc otomatik (aL4 4ileri) 115 hp benzin 1450 kilo kuru ağırlık biz ve eşyalar derken 1600kg.

amacım şehir içinde 13 litre yakan arabada min ne yakabilirim onu görmekti.
istanbul ankara yolunda pekte eğim olmadığından 4.1 yakıt ortalaması tutturdim sabit 90 ile.
öyleki bir depo ile şehir içinde max 450 km yapan araba istanbul ankara git gel ve orda gezme ile 1050 km yaptı.

istanbul izmir yolu daha engebeli olduğundan o gezide sabit 90 ile 900km yapabilidim.

eski nesil otomatik araba olduğunda yokuş aşşa inerken kendini bırakmıyor, lakin sorunu rampayı çıkarken.
D ' de iken rampaya geldiğinde bir vites küçültüyor. haliyle devir artıyor ,araba hızlanıyor.
300 metre gidince bu seferde aha işte hızlandım diye vites büyütüyor, sonra kendini çekemiyor rampada gene vites küçültüyor..
bu döngü tırmanma boyunca sürüyor , rampa uzunlunluğuna bağlı olarak 5-6 kere vitesle oynuyor araba ve aptallaşıyor.

rampaya gelince triptoniğe alıp vitesi rampayı çıkabilecek küçük viteste tutmak gerekiyor.
buda + benzin sarfiyatı..böyle olunca izmir yolunda 1 depodan daha az verim aldım

özellikle renoların cruise control de daha az yaktığına inanıyorum ben de. bu güne kadar renolar ile cruise control verilerini kendim kullanarak hiç tutturamadım. hep fazla yaktım. Belki de ayağımın ayarı yok :D

Ome_RS
12-05-2020, 13:05
İsim geregi sürekli uzun yol yapıyorum. İsterse 1 lt fazla yaksın. CC buyuk nimet.
Ama daha ekonomik olduğunu düşünüyorum ben. Otoban sabit 132 radar yemeden max hız ile yol almayı saglaması da ayrı avantaj.
Ayrıca bizim araclarda gaza basınca devreden cıkmıyor. Mesela sollamaya çıkarken gaza bastığınızda arac hızlanıyor sollama bittikten sonra ayagını gazdan cektiginde ayarlı olduğu hıza kadar düşüyor ve o hızdan devam ediyor.

CloudGrey
12-05-2020, 13:19
özellikle renoların cruise control de daha az yaktığına inanıyorum ben de. bu güne kadar renolar ile cruise control verilerini kendim kullanarak hiç tutturamadım. hep fazla yaktım. Belki de ayağımın ayarı yok :D

abi muazzam nimet :D diyorumya şehir içinde 450 km yapan araba bir depo ile 1050 km yaptı :)
ama yol 7 saat sürdü ahaha :D hele izmire osman gaziden gitmeme rağmen 9 saate gittik :D

birde şey çok garip ; anlık yakmadan izliyorum 90la giderken 4ila 4.5 litre arası hep.
+ tuşundan hızı 100e çıkıyorum. direk anlık 6 - 6,5 litre oluyor.

bu kadarmı fark eder ya

zOnstyLe
12-05-2020, 19:33
abi muazzam nimet :D diyorumya şehir içinde 450 km yapan araba bir depo ile 1050 km yaptı :)
ama yol 7 saat sürdü ahaha :D hele izmire osman gaziden gitmeme rağmen 9 saate gittik :D

birde şey çok garip ; anlık yakmadan izliyorum 90la giderken 4ila 4.5 litre arası hep.
+ tuşundan hızı 100e çıkıyorum. direk anlık 6 - 6,5 litre oluyor.

bu kadarmı fark eder ya

Kankacım anlık hızlanma yaptıgı için birden yukselir egim biraz duserse duzelir. Bende severek kullanıyorum ama otoyolda 90'la gidemiyorum hele senin yaptıgın yolu 90 cok zor. 120 130 arası sabitliyorum 7 yaksa bana kafi :D Sehir içi hanımla karısık 8.5 9.5 yakıyorum.

marikan
13-05-2020, 00:03
Uzun yolda bende sürekli CC kullanıyorum. Özellikle otobanda 120 sabitleyip gitmek büyük nimet bana göre :)

aaygen
13-05-2020, 15:10
Fordlarda ESP devreye girdiğinde Cruise Devreden çıkmıyor devam :D Cruise Controlle yanl keyfi :)

Ford'da bunun yanında daha önce kullandığım BMW ve VW araçlarda görmediğim bir nokta daha var, ESP tamamen kapalıyken cruise control açılabiliyor, Polo'mda asr kapalıyken cc açınca asr devreye giriyordu, BMW'de de DSC kapalıyken cc açınca yine DSC devreye giriyordu.

KÖROĞLU
14-05-2020, 10:06
telli cc olan araçlara dikkat etmek lazım, benimki 160 da takılı kaldı, bayram sabahı ölüyordum az kaldı. Allahtan yol boş ve düzdü stop edip kenara çekebildim.

cc büyük nimet uzun yolda özellikle. Ben cc'ün daha az yakıt tükettiğini düşünüyorum ama test etme imkanım olmadı hiç.

Oznsrl
10-10-2020, 22:44
istanbul- rize rize- istanbul yaptım öncelikle büyük rahatlıkmış uzun süre araba sürdüğümde topuklarım ağırırdı bazen dayanılmaz hale gelirdi eski arabada boşa atar ayağımı dinlendirmeye çalışırdım ondan kurtardık :D

garip gelebilir ama hız sabitleyicide benim araba daha iyi gaz yiyor şöyle ki 1.2 75 bg clio 5.vites 90 la giderken gaz pedalına basınca hafifte rampa ise hiç tepki vermez ama cruze 90 a ayarlı giderken ayarı 100 yapınca araba hemen hızlanıyor ve bariz şekilde belli oluyor bana mı öyle geliyor diye birçok kez denedim yok cidden daha çabuk gaz yiyor araba

yokuş inerken çok dik bile olsa en fazla 1 2 km fark ediyor sonra hemen tam ayara geliyor nasıl hassas fren yapıyorsa belli bile olmuyor fren yaptığı

EREN34
10-10-2020, 23:18
istanbul- rize rize- istanbul yaptım öncelikle büyük rahatlıkmış uzun süre araba sürdüğümde topuklarım ağırırdı bazen dayanılmaz hale gelirdi eski arabada boşa atar ayağımı dinlendirmeye çalışırdım ondan kurtardık :D

garip gelebilir ama hız sabitleyicide benim araba daha iyi gaz yiyor şöyle ki 1.2 75 bg clio 5.vites 90 la giderken gaz pedalına basınca hafifte rampa ise hiç tepki vermez ama cruze 90 a ayarlı giderken ayarı 100 yapınca araba hemen hızlanıyor ve bariz şekilde belli oluyor bana mı öyle geliyor diye birçok kez denedim yok cidden daha çabuk gaz yiyor araba

yokuş inerken çok dik bile olsa en fazla 1 2 km fark ediyor sonra hemen tam ayara geliyor nasıl hassas fren yapıyorsa belli bile olmuyor fren yaptığı

Çünkü o rampada hızlanmak için senin ayağım tam gaza basmaya gitmezken CC acımaz. :)
Gaza basar, daha da basar ve sonunda dip gaz yapar :)

Oznsrl
11-10-2020, 00:15
Çünkü o rampada hızlanmak için senin ayağım tam gaza basmaya gitmezken CC acımaz. :)
Gaza basar, daha da basar ve sonunda dip gaz yapar :)

yok abi acısanda acımasanda değişen bişey olmuyor hatta şu da var 4.vites abanınca anlık 18 lere çıkıyor 5.viteste 11 i geçmiyor ne yapmışlarsa artık 5.viteste eco moda geçiyor sankı :D