Mazda MX-5 + BW R2S Progressive Twin Turbo... Bir an gözüm kararmış Hakim Bey...

[Hakan Girginer]

Ben bir işe kalkıştım.

Tam 50 haftadır kalkıştığım bu "iş" ile debeleniyorum, 50 haftada en az 100 gece sabahlamışımdır, o derece.
Sadece Temmuz ayı içinde 6 kilo verdim bu "iş" yüzünden.

Durun yahu, biraz geri gidelim.

En iyisi ben en baştan alıp bir özet geçeyim size.

Velet, 1998 model bir Mazda MX-5. NB denilen ikinci seri kasa, 1.8 motor, 5 ileri, 144 Hp.

Ben rahat durmadım, on yıl önce Supercharger monte ettim. MP62.

İlk hali böyle idi:

https://imagizer.imageshack.com/v2/xq90/924/iJD3Ip.jpg (https://imageshack.com/i/poiJD3Ipj)



Supercharger ile ilk aşamada bu hale gelmişti:

https://imagizer.imageshack.com/v2/xq90/921/EBbbBo.jpg (https://imageshack.com/i/plEBbbBoj)


Supercharger projesi detayları (http://www.techturkey.com/forum/otomobilleriniz/114249-mazda_mx_5_supercharger_montaji.html)



On yıl boyunca çeşitli aşamalar geçirdi, sürekli geliştirerek - ve çok büyük keyif alarak kullandım veledi.

2017 yılının son haftasında bir anda gözüm karardı. (Bildiğin orta yaş krizi - otur oturduğun yerde, di mi.. Yok, illa bir halt çıkaracaksın)
Yahu dedim.. Bu velet turbo olsa nasıl olur...

Fikir aklıma yatmaya başladı. Ama karıma hiç çıtlatmadım. Söylesem orada boşanırız yeminle.
Ama anladı bir şekilde. "Senin bir derdin var" dedi. Anlattım. Boşanmadık.

1.8 Mazda MX5 denince ilk akla gelen turbo Garrett 2560. GT 2560R. Bu aracın karakterine "cuk oturuyor".
Kalktık, Savaş Paşaoğlu'nun kapısını çaldık. Elinde varmış. İki gün sonra satın almak için anlaştık, çıktık, tam eve dönüyoruz...
Yolda bir arkadaşım aradı. Turbo niyetimi duymuş, benimle mutlaka konuşmak istiyormuş.

Uzun lafın kısası, kendimi Anadolu yakasında büyük bir şirketin sahibinin ofisinde buldum.
Şirketin işi turbo. Turbo her şey.
Ben çay içip sohbet ederken turbo konusunda tavsiye alırım diye düşünüp seviniyorum bu arada, en azından işi en iyi bilenden fikir alabileceğim.

şirketin sahibi beyefendi, sohbetin ortasında gidip bir camlı dolabı açtı, şunu getirip önüme koydu:

https://imagizer.imageshack.com/v2/xq90/924/9uRAhG.jpg (https://imageshack.com/i/po9uRAhGj)


BorgWarner R2S Progressive twin turbo sistemi.
Sistem.
Bakın, sadece turbo değil, SİSTEM diyorum...

Nazik bir şekilde kendilerine böyle bir sistemin benim bütçemin çok üstünde olacağını anlatmaya çalışırken, bu bey durumu çok yanlış anladığımı, kendilerinin benim yaptıklarımdan haberdar olduklarını, böyle bir sistemin şu ana kadar bir proje kapsamında sonradan adapte edilerek kullanılmadığını ve bana bu kallavı şeyi hediye etmek istediklerini söylemeye çalışıyormuş, ben duyduysam da önce anlamadım haliyle.
Adamcağız bir kere daha anlattı.

Ben durumu kavramaya çalışırken sigaramı çayımın içinde söndürüp kül tablasından bir yudum aldım.
Bu zımbırtı 5000 dolarlık bir sistem.

Eve dönerken yüzümde allak bullak bir ifade, yan koltukta da hemen üstteki fotoğrafta yer alan R2S vardı.

Bu turbo projesi başlamıştı artık.

[Hakan Girginer]

Peki, neyin nesidir hayatımda daha önce hiç görmediğim bu turbo?

Aslen dizel motorlar için üretilmiş, amacı da 1000 devirden redline'a kadar çok ciddi seviyelerde basınç sağlamak olan, 2 aşamalı, hem compound, hem de sequential çalışabilen bir sistem.
Üzerinde 3 adet vakum aktüatörü var.


Küçük turbodan büyük turboya geçişi sağlayan bir klape (HP - LP Bypass, ya da Turbine Bypass)

Turboların compound çalışmasını sonlandırmak ve büyük turbonun önünü açmak için bir klape daha (LP Bypass - Compressor Bypass)

Sistem dahilinde yer alan wastegate (IWG - Internal Wastegate)


Küçük turbo (High Pressure) KP39, Büyük turbo da (Low Pressure) KP04 bu arada...

Sistem şöyle çalışıyor:


https://www.youtube.com/watch?v=cwEicC9qJ5o


İlk başta, HP devreye giriyor ve LP'yi de devreye sokuyor.
Bu aşamadan sonra, LP, HP'nin içinden üflemeye başlıyor. Bu, compound stage.

Compound stage önemli, çünkü iç içe çalışan iki turbonun verimliliği HP+LP şeklinde değil, ikisinin bireysel verimliliklerinin çarpımı alınıyor.
Yani, büyük turbonun sıkıştırdığı hava, küçük turbo tarafından tekrar sıkıştırıldığında ortaya ikisinin de normalde tek başına muktedir olamayacağı bir verim, akış ve basınç tablosu çıkıyor.
Bu aşama Turbine Bypass açılana kadar devam ediyor, ciddi seviyede basınç elde edilebiliyor.

Turbine Bypass açıldığında, HP (küçük turbo) devreden çıkıyor, büyük tek başına basınç üretiyor, ardından Compressor Bypass da büyük turbonun önünü açıyor, wastegate açılana, ya da ben ayağımı gazdan çekene kadar basınç vermeye devam ediyor.

Videoda ilk açılan en büyük aktuatör iki turbo arasındaki klapeye kumada ediyor.
Bu aşama önemli, çünkü nasıl ve ne zaman açılacağı basıncın nasıl şekilleneceğini ve küçük turbonun ne kadar çaba harcayacağını belirliyor:
Çok erken açılırsa basınç geçişinde gecikme olur, basınç grafiğine de hissedilir bir düşme yaşanır.
Çok geç açılırsa da, kısıtlanan egzoz akışından dolayı EGT yükselir, aşırı çalışan küçük turbo IAT seviyesinin yükselmesine de neden olabilir.

Şu da var: Bu sistemi sadece HP (küçük turbo) ile çalıştırmak da mümkün. Kullanılmayan LP (büyük turbo) arada heba olur gider, o kadar.

Bir sonraki aşama ise Compressor Bypass. Bu klape sayesinde LP artık HP'nin içinden üflemek zorunda kalmıyor, geleneksel turbo operasyonu şeklinde, motora basınç sağlıyor.
LP'nin bir süreliğine HP'yi besleyerek çalışması, verimliliği en üst düzeye çıkarmak ve daha düşük EGT ve IAT sıcaklıkları sağlayabilmesi açısından çok büyük bir artı aslında.

Benim nihai hedefim, sistemi anlayıp, monte edip çalıştırmaya başladıktan sonra nihai olarak 14 - 16 psi (1 - 1,1 Bar) civarında basınç görmek, montaj bittikten sonra da, basıncı aşama aşama yükseltmekti.

İlk aşamada iki turbo arasında bir "devir teslim" gerçekleşmesine olanak verecek en düşük basınç ile yürüyüp sistemin inceliklerini görerek öğrenecektim.

Diğer yandan, benim yapacağım bir EBC ile çalışacak ikinci bir harici wastegate de kullanacaktım.
Bu ikinci wastegate işleri çok kolaylaştıracaktı.

[Hakan Girginer]

İlk iki ay araştırma ile geçti. Bu araştırma sırasında bu projenin gerçekten bir ilk olduğunu da teyit ettim.

Ancak, bu sistem dizel motorlar için geliştirilmişti; bu da çeşitli potansiyel sorunlara işaret ediyordu haliyle.

* Dizel motorların EGT seviyeleri benzinlilere göre daha düşük. Yüksek EGT değerlerinin bu turboların türbinlerinde ve aralarındaki döküm manifolda nasıl bir etkisinin olacağını görmek lazımdı.
Tamam, EGT konusunda önlemlerim var, ama kesinlikle emin olmam gerekiyordu.

* Bu sistemin tasarlanmış olduğu dizel motorların akış grafikleri benim motorum ile ne kadar uyuşacaktı, onu da öğrenmem lazımdı.

* Benzer şekilde, dizel/benzinli motorlar arasında redline da farklı. Benim çıkmak istediğim devirlerde büyük turbonun nefesi yetecek miydi?

En önemli konu:

Bu sistem tüm hareketlerini vakum ile gerçekleştiriyor, çünkü dizel motorlarda vakum pompası var.
Benim benzinli motorum bir kez boost (basınç) üretmeye başladığında manifold içinde vakum makum kalmıyor... E ben buna ne ile kumanda edeceğim o zaman?

Bütün nu sorular cevap bekliyordu.

Internette debelenrken iki farklı PDF belge buldum. Bu belgeler çok faydalı oldu, bunlar üzerinden daha fazla belgeye ulaştım ve şahane bir keşif yaptım...
Meğer BorgWarner bu sistemi benzinli araçlarda da kullanmak istermiş, bu amaçla bir ArGe departmanı kurmuş.

Hemen telefon ettim, o departmanın baş mühendisini buldum.
Adam deli gibi bilgili, çok efendi bir beyefendi. Anlattıklaımla çok ilgilendi, 5 - 6 görüşmede toplamda birkaç saat görüştük telefonda. Bin tane de mail gitti geldi bu arada.
Bana şirket içinden çok önemli belgeler gönderdi, bir yandan telefonda deli gibi not aldım, sistemi epey öğrendim.

Diğer yandan, bana bu canavarı hediye eden Alper Bey ile de birkaç kez görüştüm.
Söylediklerine inanamadım..
"Al bunu kır, parçala, yenisini verelim" diyordu. "Türbinleri yak, daha iyisini takarız" dedi. "Gerekirse titanyum türbin yaparız" dedi. Ne gerekirse yani.
Şirketin depolarını gördüm, raflarda binlerce parça, laboratuvarlarda deli manyak cihazlar var...
Alper Bey bana bu konuda sonsuz destek verdi.
Ne bileyim, istersek turboların akış ve spool karakterlerini değiştirmek, türbin hızlarını düşürüp yükseltmek, vs işten bile değildi.
Turbo murbo derken kazanına düştüm ben!

Bir de Amerika'daki çevreme yazdım. Elektronik, yazılım, programlama, turbo sistemleri vs konusunda çok bilgili bir tayfa var, konuyu onlara da açtım, oradan da çok büyük destek geldi.

E burada da Maxi Hakan var, Mengü var, Erdal, Orhan, Bülent var. Hepsi kendi dallarında canavar gibi, dehşet adamlar. Yardım istedim, ellerinden geleni yaptılar.

Oturup bir akış şeması tasarladım. Bu akış şemasını detayları ile sonra anlatacağım.

Madem bu sistem vakum ile çalışmak durumunda, ben de buna uyacaktım.
Bir vakum rezervuarı olacaktı, turbolar basınç üretirken ben kumanda için bu rezervuardaki vakumu kullanacaktım.

Normalde bir turbo deli gibi ısı yayar, bende iki tane olacaktı. Bunlardan yayılan ısının kaput altındaki diğer parçalara, aracın içinde bana zarar ve rahatsızlık vermemesi lazımdı, o işi de çözmek gerekiyordu.

Haa, bu canavar nerede is motorun kendisi kadar.. Nasıl sığacaktı, o da var.

Çok önemli bir diğer konu da manifold / downpipe / egzoz imalatı idi, ama o konuda içim çok rahattı.
Çünkü İskender!
(O konuya da detaylı gireceğim..)

Tune konusunda da içim rahattı açıkçası. Araçta zaten MS2e (3.57) var. Supercharger varken mükemmel bir tune yapmıştım, yıllardır kullandığım MS ile gereken ayarları yapmak çok rahat olacaktı.

Araştırma aşamasında beni tatmin eden noktaya ulaştığımda hemen vakum solenoidleri, gereken tüm silikon hortumları, kelepçeleri, Blow Off Valve, Wastegate, elektronik detay parçalar, vs siparişlerini verdim.

(Bu arada yepyeni, farklı bir programın çekimlerine başladık, araya o işler de giriyordu)

[Hakan Girginer]

Konu çok detaylı, uzun uzun yazıyorum, kusura bakmayın.
Ama bu açıklamalar bitince çok daha hızlı akacak, dünya kadar fotoğraf var.

Az sabır...


Konrol stratejisini geliştirirken en çok faydalandığım grafik şu oldu: (belgenin hepsini buraya dökmeye gerek yok, millet zaten okumadan geçecek buraları..)

https://imagizer.imageshack.com/v2/xq90/921/yZd0C5.png (https://imageshack.com/i/plyZd0C5p)


Edindiğim bilgiler ışığında şöyle bir strateji geliştirdim:

Önce vakum var iken aktuatör konumlarına bakalım:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/R1BJUb.jpg (https://imageshack.com/i/poR1BJUbj)


Vakum dağılımı ise şöyle, basit bir devre şeklinde olacak:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/xGiQL8.jpg (https://imageshack.com/i/poxGiQL8j)

Buradan hareket ile, münferit aktuatörlere de şu şekilde kumanda edilecek:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/T8OrI4.jpg (https://imageshack.com/i/pnT8OrI4j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/GV1qo1.jpg (https://imageshack.com/i/pmGV1qo1j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/lDV87K.jpg (https://imageshack.com/i/polDV87Kj)


RPM ve kPa değerlerinin hepsinde soru işareti olduğu dikkatinizi çekmiştir.
Bunun nedeni de, montaj vs bitip motor çalışmaya başladığında, oldukça düz ve pürüzsüz bir boost ve tork eğrisi elde edilebilmesi için tüm bu değerlere ince ayar yapılmasının şart olması.
MS2e üzerinde programlı çıkışlar var, ince ayarları bu çıkışlardaki değerleri değiştirerek yapmak kolay. İş oraya gelsin de...

Solenoidleri, checkvalfleri vs bulmak kolay. Aracın bir köşesine saklayabileceğim bir vakum rezervuarını yapmak da zor değil.
Solenoidler için de düşündüğüm bir yer var zaten...

Bu aşamada önümdeki en büyük zorluk, MS üzerindeki programlanabilir çıkışlar.
Toplamda iki tane programlanabilir çıkış var, bunlardan birini zaten elektrikli direksiyon dönüşümü projemde hacılamıştım, kaldı bir tane...
E, bana 3 tane çıkış lazım.


Çareyi şöyle buldum:

Elektrikli direksiyon pompasının rölesi için alternatörün lamba çıkışından bir NPN transistör, bir flyback diode ve bir optocoupler devresi ile tetik aldım.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/0rwEcS.jpg (https://imageshack.com/i/pn0rwEcSj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/r7v0pF.jpg (https://imageshack.com/i/pmr7v0pFj)

O sayede pompa alternatör şarj etmeye başladıktan sonra devreye giriyor, elektrik sistemine yüklenmiyor.
Bir programlanabilir çıkışım daha oldu..
(Dünya tarihinde perçin ile transistör monte eden ilk hayvan benim galiba)

Sonra Yunanistan'da MS Labs (Dimitris) ile konuştum (MS'i 2011 yılında kendisinden almıştım zaten). Bana kullanmadığım bir ateşleme çıkışını "-" tetiğe dönüştürebileceğimi söyleyince, bit NPN transistör + flyback diode kombinasyonu ile ÜÇÜNCÜ çıkışımı da garantilediiiim..

Tutmayın beni!

[Hakan Girginer]

Önce bu kallavi şey için bir manifold + downpipe imal etmek gerekiyordu.

Daha bu sistem dahi ortada yokken, turbo fikri kafama ilk yattığında hemen kalkıp İskender'e gitmiştim zaten.
Eğer turbo olacaksa, İskender bu işin içinde olacaktı, o kadar. Yoksa, yapamam derse, bu işlere hiç girmeyecektim.

Nedeni çok basit.
En basitinden bir egzoz sitemini tasarlamak için dahi CFD bilmek gerekir. Computational Fluid Dynamics - Hesaplamalı Akışkanlar Dinamiği...
CFD kara büyü gibidir, öğrenmesi yıllar alır, bu konuyu her okuyan da işin ruhuna tam anlamı ile vakıf olamaz.
Bu konularda az buçuk bilgim var, en azından kendime yetecek seviyede, bir sistemin nasıl çalıştığını kavrayabilecek kadar bilgi sahibiyim kendimce.

Tıpkı "Allah vergisi" dediğimiz, o doğuştan gelen yetenekle hiç resmi eğitim almadan virtüoz seviyesinde enstrüman çalan bir müzisyen gibi, İskender de CFD biliyor. Bunu hiç zorlanmadan hayata geçirebiliyor, deli bilgisayarlar ile yapılabilen karmaşık simülasyonları gözünde canlandırabiliyor adam.

Nerede ise 10 yıllık bir tanışıklığımız var, bu sürede karşılıklı saygı çerçevesinde çok güzel işler de yaptık. Ne zaman başım sıkışsa çok güler yüzlü bir çare bulur...

Neyse.. İskender bana ne gerekiyorsa seve seve yapacağını söyledi, ben de turbo projemin o kısmını daha en baştan "halloldu" hanesine yazdım.

Uzun lafın kısası, benim veledi ve turboları İskender'e bıraktım, çekimler için Afrika'ya gittim...

Manifold vs işleri uzun sürdü, eh ben de ona göre hazırlıklı idim zaten...

İşler şöyle gelişti:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/5N7xX1.jpg (https://imageshack.com/i/pn5N7xX1j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/06D7WC.jpg (https://imageshack.com/i/pm06D7WCj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/Kpjfp4.jpg (https://imageshack.com/i/pnKpjfp4j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/SmBddU.jpg (https://imageshack.com/i/poSmBddUj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/l11r3N.jpg (https://imageshack.com/i/pml11r3Nj)

Fotoğraflarda ağırlık yüzünden kullanılan destekler görülebiliyor, onlar sonra kesildi.
Ayrıca, bu aşamada henüz EWG (harici wastegate) de sisteme dahil edilmiş değil.

Koskoca şeyi kaputun altına sığdırıp egzoz çıkışını vs denk getirebilmek için kırk kere düşünüp hareket etmek gerekiyordu.
Sonunda turboların altına asılacağı bir tri-y tasarım manifold güzel bir çözüm oldu.


İmalat aşamasını bir yere kadar getirip aracı teslim alacaktım, ardından her şeyi monte ettikten sonra, tekrar gidecektim, hava girişi, recirculating BOV gibi unsurları öyle bitirecektik.
(Ben baştan beri aracın sessiz olmasını istiyordum, o yüzden çaf çuf yapan bir BOV olmayacaktı)

Manifold, downpipe vs şekillenince aracı alıp götürdüm...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/kx6SUu.jpg (https://imageshack.com/i/plkx6SUuj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/Vsx0QG.jpg (https://imageshack.com/i/poVsx0QGj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/R3yseu.jpg (https://imageshack.com/i/pmR3yseuj)

[XoR]

Miata Turbo Net üzerinden kaçak yayın izliyorum :D

Kelimeler kifayetsiz kalıyor emeğine sağlık abi :)

[fthdrn]

ilk sıralardan yerimizi alalım. Yine senin elinden on numara bir proje konusu okuyacağız Hakan abi. Üstübü ihtiyacın olursa seve seve gelirim :D

[HUSNU]

Yine çok acayip birşeyler gelecek. Sabırsızlıkla hikayenin devamını bekliyorum

[enesy]

Nickiniz gibi Allahsız bir proje geliyor sanırım yine :)

Beklemedeyiz.

[By_Carizma]

heyecanla bekliyoruz ilk yerlerden yerimizi aldık :)

[rahmitanir]

Ben 10 yıl önce bu foruma üye değildim (arabam yoktu, hiç bir yere üye değildim :P)

Yaklaşık bir kaç yıl önce de, öyle forumdan foruma dolaşırken bu arabanın orijinal konusunu görüp, "zamanında denk gelip, konuyu canlı canlı takip etmek varmış beee" diye iç geçirmiştim.

Şu anda o dileğim gerçek oluyor sanırım:)

Merakla bekliyoruz...

[GokhanRS]

Neler oluyor yine? Heyecan yaptırıyorsun millete, sonra beklemesi dert oluyor.

[AliGizda]

Buralar değerlenir, yerimizi alalım.

[MertSerhanÖ.]

özlemiştik,hasret kalmıştık.Bekliyoruz:)

[dieselpower]

Vaziyet alın ortalık karışacak :)

[Day Walker]

Reserved

Abi bende son halini görüp buraya bişey yazmak istiyorum :)

[CVK]

https://i.postimg.cc/nr4GYDzn/PaI480D.jpg

[gokayy]

Amca sen konu açtıkca sınav notlarım açıklanmış gibi oluyorum

[Hakan Girginer]

Amca sen konu açtıkca sınav notlarım açıklanmış gibi oluyorum

Babandır amca...

[mcemrek]

kışın forum çok daha bir keyifli olacak sayenizde :)

sorunsuz sıkıntısız bir proje olması dileğiyle. ayrıca aldığınız garrett ne oldu iade mi ettiniz boşa mı aldınız fakirim ben hemen o geldi aklıma :D

[ghibli06]

bayılırım bu konulara :)

[gokayy]

Babandır amca...

Profil doğruysa babamdan 6 yaş büyüksün valla :D

[sasuta]

Merakla ve sabırsızlıkla sıramızı aldık bekliyoruz. Çok bekletme bizi.

[alicancalis]

Turbo neymiş diye Google amcaya sorayım dedim. Karşıma bu konu çıktı. Emeğinize sağık.

Borg Warner R2S regulated 2 stage turbo in an NB Miata - Miata Turbo Forum - Boost cars, acquire cats. (https://www.miataturbo.net/diy-turbo-discussion-14/borg-warner-r2s-regulated-2-stage-turbo-nb-miata-95691/)

[Drive Fast]

https://galeri13.uludagsozluk.com/680/cekirdek-citleyerek-sozlugu-izlemek_1626187.jpg

[_opeth]

Turbo hediyesi gelince aklıma şu geldi:

https://karikaturistan.files.wordpress.com/2012/12/teyze-beybi-yigit-ozgur.jpg

[coyote]

Size kolay gelsin, projenizi merakla takip edeceğim.

Bu arada forumun geneli için ufak bir bilgi ekleyeyim;
BorgWarner'in aynı sistemi HP tarafında KP35, LP tarafında K04 kombinasyonuyla (R2S KP35 + K04), Fiat'ın Multijet 1.9 ve 2.0 motorlarının kullanıldığı bazı Fiat ve GM modellerinde de kullanıldı.

Detayları merak eden olursa, bu modeller şunlar:
Saab 9-3 mk2 1.9 TTiD (180HP)
Lancia Delta mk3 1.9 TT Mjet (190HP)
Cadillac BLS 1.9 Mjet (180HP)
Opel Insignia mk2 2.0 CDTI Bi-Turbo (192HP)
Astra J 2.0 CDTI BiTurbo (192HP)
Saab 9-5 mk2 2.0TTiD (187HP)

Bu besleme sisteminin kullanıldığı araçlar şu aralar satın almak için doğrudan skobumda olduğundan, BorgWarner'in turbo sisteminin geneli ile ilgili, bu başlık altında yapılacak, olumlu/olumsuz tüm teknik paylaşımlar benim için çok kıymetli.

Tekrar kolay gelsin.

[TorqueTuning]

Başarılar, güzel bir proje olacak...

[SpeedlinE™]

Kolay gelsin abi,muazzam bir konu olacak o belli. Emeklerinize sağlık

[Low-Rider]

Özlenen konu geri döndü hadi bakalım..

Ben en çok mapping kısmı nasıl olacak bu turbonun montajından sonra onu merak ettim

[Maxi]

hey gidi, az sevmedik zamanında o turboyu :D

https://lh3.googleusercontent.com/Lna9d7JaR3kwNWPc5o9ZK-0ehv4ThNF4bG_OL6VVmYVRtPJDHx9UDnEr2VT_S7PlSfzShYDi 7k7qod6GGi-H1iy3CokKvno5E0vWsmx9NFtXyVZEEL8zcv1JUvmBtJvW8Gmqj 35-zffDXUzbSq7E1mRuocXzVvb41Bz2B4VIHj0xOnjXd42ggQjx7y 6E5r0HRT0VEe7iMnN4A3B2p_yq1OZN0cYHWBbsiEyzTQe46IWQ 4MWiIJNXYDWm9LYyNihWn-Ge-2_ewgvNtv-nyfI-BrlLxZxliWugQ93lfSPt9oq4iWO1SWHyH58_v_YuPpw3XUUtg_ 3xq8FXa5-OX-5hH3AlO5UPn7qGXVpau0wcf4ucbXAfWdN-xAYcF1P_Gz529hTAheMFI2FXXwRoLeEcp1pIyOqaNiounVERZX 8_03CWf5xAAbHG56fSlC6p8WAB3-rMy4DtK_j8nh2NsGoZCF0YtvWYs96ALwxN4PyD3AGsB7kPKNzr HzDFQwZ7SXcox1Ko5nAvoBE8SDA17Glei2KFfQGfNWbG8fpMqP w9IZQDCrdYgGCgwitOkNi7MJJ_xuuXPs6pRCX2npK07VRker5y JFjAgzMBfMqZ4CB7x40MCnQFWCg8-pdPkkgoxdvj77Rv_YyzpUgF0bK63kJ7qLTog5RbP2gi1kAnd9c 0D0oq3ZMqIQmzamPI0ysd09cR-3XgKcODASpnPbfuUw=w606-h800-no

[livaneli]

Herkesle aynı duyguları yaşıyorum. :)

[SkY]

vallahi bende merakla bekleyenlerdenim :)

[Kahn23]

2018'in sonuna nokta koyacak proje.

Proje harika, eline sağlık.

[EmreS13]

Ama ağzımıza bal çalıp sokağa geri gönderilen çocuk gibi kaldık abi. Devamını bekliyoruz :))

[Hakan Girginer]

İlk başta rezerve ettiğim mesajları güncelledim, buradan devam ediyorum...

[semavi]

Hakan Abi kolay gelsin... Bende takip edeyim belki bir seyler bulasir bana da hazir imkanlar varken burada :)

[Hakan Girginer]

Aracı aldığımda turboları, imal edilen tüm yeni parçaları bagaja koyup garaja döndüm, hemen vakum kontrol / kumanda sistemine giriştim.

Önce vakum solenoidleri ve diğer devreler için bir panel yaptım. Sol çamurluğun iç kısmı bana bu amaç için ideal geldi.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/avuSD0.jpg (https://imageshack.com/i/pnavuSD0j)

Solenoidleri yerleştirdim, nihai konumlarına karar verdim...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/AC68wi.jpg (https://imageshack.com/i/pnAC68wij)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/bRb6YW.jpg (https://imageshack.com/i/pnbRb6YWj)

En uçtaki MAC valve EBC solenoid olacaktı, son aşamada onun yerini değiştirdim...

Vakum dağıtımı için tam yerine göre bir vakum manifoldu yaptım:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/a49eTK.jpg (https://imageshack.com/i/poa49eTKj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/FluZEa.jpg (https://imageshack.com/i/pnFluZEaj)


Kırk kere prova yaptım tabi...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/rr2mHT.jpg (https://imageshack.com/i/pnrr2mHTj)

[Hakan Girginer]

Ama bana hala bir vakum rezervuarı lazımdı..
Hem de epey büyük hacimli bir rezervuar.

Yurt dışında, özellikle fren sistemlerine destek olmak için bu tür rezervuarlar satılıyor, ama hacimleri küçük. En kabası 1.5 litre civarında. Toplamda 3 adet aktuatör çalıştırmak için bana çok daha fazlası lazımdı.

Kafamda bir şimşek çaktı.
Kalktım, hemen İkea'ya gittim, iki tane 20 CM paslanmaz çelik salata kasesi aldım ve olaylar gelişti...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/gGZFGb.jpg (https://imageshack.com/i/pogGZFGbj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/sOFqbA.jpg (https://imageshack.com/i/pnsOFqbAj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/YV97II.jpg (https://imageshack.com/i/pmYV97IIj)


4,2 litre hacim, daha ne olsun..

Ama, kaynağını beceremedim.

Atladım motora, İskender'e götürdüm, halloldu.

Ortaya şu çıktı:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/vm0THv.jpg (https://imageshack.com/i/povm0THvj)

Sputnik!

[Hakan Girginer]

Hesaplarıma göre bu rezervuar sol ön çamurluğun içine (sol farın altı, lastiğin ön tarafı) aslan gibi sığacak ve 3 noktadan sabitlenecekti.

Mis gibi oturdu yerine:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/ib5pPe.jpg (https://imageshack.com/i/pmib5pPej)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/52bMwE.jpg (https://imageshack.com/i/pn52bMwEj)


Kaynak yerini sıcak silikon kapladım. O anda boyamaktan daha iyi bir fikir gibi geldi bana...

(Arabayı da gecekondu yıkan zabıta gibi söküp dağıtmışım bu arada)

[bkaraca]

Biz de arabacı adam diyoruz kendimize, nickiniz ile alakasız ama hani derler ya bu işin Allah'ı diye, aynen öyle birisiniz.saygiyla takdirle izliyorum . Elinize , aklınıza cesaretinize sağlık , kesenize bereket olsun.

[Bolkar1st]

2019 öncesi yerimizi aldık :)

[livaneli]

takipteyim

[Hakan Girginer]

Ben bu vakum rezervuarının kapasitesini test ettim. Hiç desteğe ihtiyaç duymadan wastegate klapesini 30 defa çekip bırakabiliyor.
Yani, istediğim iş için fazlası ile yeterli.

Ama, işi sağlama almanın o dayanılmaz obsesifliği bambaşka bir duygu işte..

Kalktım, bu sisteme vakum pompasını da ilave ettim.

Pompa testi:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/DKMVc6.jpg (https://imageshack.com/i/plDKMVc6j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/ZzXpTh.jpg (https://imageshack.com/i/pnZzXpThj)

Aktuatörlerin en düşük ne vakum seviyesinde çalışabildiğini test ettim, sonra da pompayı 60 kPa'da çalışıp, vakum seviyesi 40 kPa'ya geldiğinde duracak şekilde çalıştırmak için programlı bir çıkış aramaya başladım.

İmdadıma Maxi yetişti.

Vakum sistemine T bağlantı yapıp bir MAP sensor ekledim - kolay iş, 5V, toprak ve sinyal çıkışı... Bu sinyal çıkışını Maxigauge arayüzüne girdim.
Sonra Hakan sistemi baştan programladı, bana bu MAP sensörünün değerleri ile tetiklenecek programlanabilir bir çıkış yaptı.
Ben de bu çıkış ile pompayı ihtiyaç olduğunda çalışır hale getirebildim.

Kendisine şahsen defalarca teşekkür etmiş olsam da, Hakan Çalışkan'a bir kez de hepinizin önünde teşekkür etmek boynumun borcu.

Bu denli iyi, yardımsever, bildiğini paylaşmaktan kaçınmayan, hoşsohbet, iyi niyetli ve candan bir adamın aramızda olması, hepimiz için büyük bir güzellik.

Herhangi bir elektronik sorun yaşarsam ilk onu ararım, "o iş kolay" der, hallediveririz. "Gidip bulmakla uğraşma" der, ne malzeme gerekiyorsa çıkarıp verir, ortada sorun morun kalmaz.
Öyle bir adam.


Vakum sistemini kabaca bu şekilde tasarladım, ayrıntılarından da ileride konu içinde yeri geldikçe bahsedeceğim.

[Hakan Girginer]

Diğer taraftan, MS çıkışları ile sorularımı hazırlayıp boosted pug adı ile tanıdığımız Mengü'yü aradım.
Mengü, işi başından aşkın olmasına rağmen telefon, whatsapp, facebook - artık ne varsa - üzerinden, zaten olmayan zamanını bana ayırıp sorularıma cevap buldu, çareler üretti.
Bin kilometre öteden çok büyük dostluk gösterip yardımcı oldu bana.
İşin en güzel yanı da, ben kendisini damdan düşer gibi arayana kadar tanışmıyorduk bile.

Onca yoğunluğun içinde işini gücünü unutup tanımadığı birine yardımcı olabilmek için kafa patlatan bu kadar güzel insanların varlığını bilmek bile insana güven ve huzur veriyor.

Mehmet Ali Mengüverdi, sen çok sağlam, doğru ve beyefendi bir insansın, tüm yardımların için ne kadar teşekkür etsem azdır.

[TarikS]

Abi "buraları kimse okumaz, geçer" dediğiniz grafikleri bile ağzım açık okuyup anlamaya çalışıyorum. Lütfen detaylara girmekten çekinmeyin, okumaktan nasıl keyif aldığımı anlatamam.

Uzun süreler sorunsuz binersiniz umarım, sizin ve emeği geçen herkesin eline sağlık

[Hakan Girginer]

Kontrol / kumanda için gereken vakum sistemini, programlanabilir çıkışları kabaca da olsa yoluna koymuştum artık, sıra ısı yalıtımına gelmişti.

Haldır haldır iş yapıyorum, daha ortada turbo murbo yok bu arada, nasıl işse artık...


Neyse..

Internetlerde turbonun/manifoldun yaydığı ısıdan fren merkezi erimiş bir sürü otomobilin fotoğrafı var.
Ben bu tür google aramalarında benim velet çıksın istemiyordum tabi.

Bir de, bizim araçların sürücünün ayaklarını ve bacaklarını pişirmek gibi bir huyu var. Egzoz şanzıman tünelinden, sürücünün bacaklarının ve mabad nahiyesinin hemen yanından geçtiği için, o bölge deli gibi sıcak olabiliyor.
En azından NA ve NB modellerinde durum böyle.

Ben de, bu projeyi ilk planladığımda turbonun ısısını bu tünele tahliye etmeyi düşünmüştüm, ki bu işleri daha da ciddi hale getirecekti..

Motor bölmesini, pedalların bulunduğu bölgeyi ve vites kutusu tünelini çok iyi yalıtmak şarttı.

Düşündüm. Dünyanın en iyi, en janjanlı, en pahalı yalıtma sistemlerinin iki ortak paydası var: Hava ve yansıtma.
Ya içinde hava boşlukları olan bir malzeme kullanacaksın, ya da iki malzeme arasında hava bırakacaksın.
Bir de, sıcaklık bir yüzeyden yansıtılırsa, o yüzeyin arkası sıcaktan korunmuş oluyor.

O zaman dedim, ben İKİNCİ bir şanzıman tüneli yaparım, bunu parlak malzemeden yaparım, aracın ruhuna aykırı olmasın diye hafif yaparım, ama mis gibi yalıtım yaparım...

Araçta zaten motor-şanzıman vs ne varsa söküp almışım, içerisi Bahçeşehir tribünleri gibi bomboş kalmış, liftte kaldırıp kalıp almaya başladım...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/fbvLM0.jpg (https://imageshack.com/i/pnfbvLM0j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/Ci49QM.jpg (https://imageshack.com/i/pmCi49QMj)

Yıllarca modelcilikle uğraşmanın faydası oluyor tabi.
Aluminyum lamaları geçici olarak şasenin bağlantı noktalarına bağlayıp sabitledim.
Şekli verirken iki "tünel" in duvarları arasında 10 mm boşluk bıraktım.

Sonra, fazla kısımlarını kestim...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/bFvIoK.jpg (https://imageshack.com/i/plbFvIoKj)

Tüm parçaları birbirlerine perçinleyip tünelden biraz daha küçük ikinci bir tünelin şeklini çıkardım.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/yrjGqu.jpg (https://imageshack.com/i/plyrjGquj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/LeSYA2.jpg (https://imageshack.com/i/poLeSYA2j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/060MvR.jpg (https://imageshack.com/i/pm060MvRj)

Vites kolu için boşluk bıraktım, bağlantı noktalarını belirledim..
Bayağı şekilleniyordu.

(Turbo projesi deyip aracın arkasından başlamak da garip bir kafa, ama neyse artık...)

[Hakan Girginer]

Yaptığım bu karkası indirdim, kaplamaya başladım.
Kaplama malzemesi olarak da 0.30 mm gofrajlı alüminyum levha aldım.
Bu sayede gofraj sözcüğünü öğrenme ve dahi cümle içinde kullanabilme fırsatım da oldu.
Şaka bir yana, ağırlığı var ile yok arasında, ama sağlam malzeme. Makas, falçata, hatta sert bir bakış ile kesilebiliyor.
Perçin ile çok kolay çalışılıyor, ben bu malzemeyi çok sevdim.

Konuya dönelim:

Malzeme bu. Ne olur ne olmaz, belki hata yaparım diye iki plaka aldım. İyi ki de almışım...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/Ptv4l7.jpg (https://imageshack.com/i/pmPtv4l7j)

Yakından da böyle işte.. Gofrajlı.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/yDxeXk.jpg (https://imageshack.com/i/pmyDxeXkj)

Çerçeveyi kasmamak için dikkat ederek kısım kısım kaplamaya başladım.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/TdwZCq.jpg (https://imageshack.com/i/poTdwZCqj)

Ama, ne kadar dikkat ettiysem de, yine de bir parça kasmışım, sonradan monte ederken anladım onu.
Bir daha yapacak olsam, bu hafif alüminyum çerçeveye sağlam bir kalıp yaparım. Ders oldu.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/LBiZNM.jpg (https://imageshack.com/i/poLBiZNMj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/whb0Ri.jpg (https://imageshack.com/i/powhb0Rij)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/Qxt3Lg.jpg (https://imageshack.com/i/plQxt3Lgj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/68RsRk.jpg (https://imageshack.com/i/pn68RsRkj)

Bantla kapattığım yer vites kolunun geçişi. Bantlamaış olmamın bir nedeni var elbette... ;)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/xq1Beh.jpg (https://imageshack.com/i/pnxq1Behj)

Özellikle, iç kısmının bu kadar parlak olması da iki avantaj sağlıyor:

* daha önce bahsettiğim ısı yalıtımı sağlaması, ve
* şanzıman, debriyaj gibi araç altı işlerde küçücük bir ışıkla her tarafın pırıl pırıl aydınlanması.. Oh be.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/0m6bNu.jpg (https://imageshack.com/i/pn0m6bNuj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/aaNkZ3.jpg (https://imageshack.com/i/poaaNkZ3j)

[Hakan Girginer]

Bu malzeme hem yolda zarıldamasın, hem de daha iyi yalıtım sağlasın diye, aracın tüneline bakacak tarafına 2-3 kat pütürlü kaplama malzemesi attım.

Çok güzel oldu...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/mwtzpM.jpg (https://imageshack.com/i/plmwtzpMj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/J2izJ5.jpg (https://imageshack.com/i/pmJ2izJ5j)

[aykutsafakyaman]

Sizin gibi insanlari universitelere koyabilsek de sararmış kağıtlardaki yazıları bize ezberletmek yerine gerçekten mühendisliğe yakışır işler yapabilsek. Kolay gelsin takipteyim :)

[Hakan Girginer]

İşi bitip kuruyunca da araca 12 noktadan sabitleyerek monte ettim.

Montaj için M6 perçin somun kullandım..

https://imagizer.imageshack.com/v2/xq90/924/za8Dvy.jpg (https://imageshack.com/i/poza8Dvyj)

Bu perçin somunlar için özel bir tabanca gerekiyor, ama bende yok.
Ben de pratik bir yöntem kullandım, gayet güzel oldu.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/RkQSDv.jpg (https://imageshack.com/i/pnRkQSDvj)

Sonra da, paslanmaz saplama takıp, yine paslanmaz somunlarla yerlerine sabitledim.
Saplamalar için paslanmaz M6 gijon aldım, gerekli boylarda (25 mm) kestim.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/ShKt0L.jpg (https://imageshack.com/i/pmShKt0Lj)

Bu sayede hem montaj için sağlam bir saplama elde ettim, hem de taktığım somunlar bana gerekli hava boşluğu için mesafe verdi.

[Hakan Girginer]

O kadar iş yapıyorum, şunun altını da koruyayım barı dedim...

Toplamda 4 litre kadar (yoksa 3 mü, unuttum şimdi) gri pütür aldım, işe giriştim.

Alt kaplamayı yapmadan önce sıcak su, bilumum deterjan, basınçlı yıkama makinesi, fırçasız yıkama şampuanı, tahta fırçası, artık elime ne geldiyse kullandım, aracın altında biriken yılların pisliğini saatlerce temizledim.

Temizlik işlerinin fotoğrafı yok. Kolumdan enseme çamur akarken aklıma fotoğraf çekmek gelmedi nedense.
Aracı birkaç gün kuruttum (bu arada başka işler yaptım tabi), kuruduktan sonra gerekli yerleri maskeledim, sonra verdim coşkuyu...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/zKxcDK.jpg (https://imageshack.com/i/pozKxcDKj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/cYGJTV.jpg (https://imageshack.com/i/pmcYGJTVj)

Bu işlem bittiğinde siyah kullanmadığıma çok memnun oldum.
Artık aracın altında bir işim varsa, daha aydınlık bir ortamda, daha rahat çalışabiliyorum.
Kaplamanın yalıtım özelliği de cabası...

20 yaşında bir aracı genç tutmak lazım. Pas mas başlar diye ödüm kopuyor.

(1986 yılında, 1973 model bir Triumph TR6 almıştım. Onun da motoruna kırk türlü iş yapıp electric overdrive şanzıman vs takıp milletin Camarolarını rezil etmiştim zamanında. Yedi yıl kadar kullandım, ama bir türlü pas derdine çare bulamadım. En sonunda, otobanda gaz verdiğim anda beli kırıldı, şase yere oturdu. O arabayı o hafta 750 dolara - hurda fiyatına - satmıştım. Hala içimdedir..)

[Hakan Girginer]

Gerekli gördüğüm her yere ısı yalıtımı yaptım...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/5AL9Fb.jpg (https://imageshack.com/i/pm5AL9Fbj)


Bu işleri yaparken çeşitli hatalar yaptım, son anda fikir değiştirdiğim oldu, o yüzden bazı aşamaları sil baştan yapmak zorunda kaldım.
Ama, hiç gocunmadım.
Ben bu projeye bütün enerjimi vererek, ciddi bir ArGe çalışması olarak baktım hep.
Acelem yoktu.

Hem büyük keyif alıyordum, hem de kafa sporu yapıp kendimi geliştirebiliyordum.

Budistlerin yaklaşımına göre, önemli olan varacağın yer değil, yolculuğun kendisidir.
Benim de bu yolculuğum çok güzel geçiyordu.
Çay var, mis gibi müzik var, ara sıra arkadaşlar uğruyor, hem yardım ediyorlar, hem sohbet oluyor, en önemlisi, ortaya güzel bir proje çıkıyordu.
Daha ne ister insan?

Mesela, böyle bir ısı kalkanı yaptım...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/ZOjAdM.jpg (https://imageshack.com/i/pmZOjAdMj)

1.5 mm alüminyum levha ile 0.30 mm gofrajlı alüminyum arasına seramik yünü koyarak deli bir yalıtım malzemesi yaptım, ısı kalkanı için bu malzemeyi kullandım.

Ama, sonra fikir değiştirdim, söktüm.


Yer darlığından dolayı harici wastegate manifolda çok yakın duruyordu, ona da seramik yünlü alüminyum ısı kalkanı yaptım, sonra da wastegate su bağlantılarını da yaparak bütün önlemlerimi aldım.


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/XSDT4d.jpg (https://imageshack.com/i/pmXSDT4dj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/PjKIdp.jpg (https://imageshack.com/i/pnPjKIdpj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/ipr0te.jpg (https://imageshack.com/i/plipr0tej)


Dikkatli bakın, wastegate altındaki yalıtımı görebileceksiniz.
(detay fotoğrafı çekmemişim, kusura bakmayın)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/JnvXvu.jpg (https://imageshack.com/i/plJnvXvuj)

[Hakan Girginer]

Isı yalıtımının en büyük ayağı, turboların, manifoldun yayacağı sıcaklığın kaput altından tahliye edilmesi işi idi.

Bu konuda en baştan beri bir plan geliştirmiştim.
Turboları ve manifoldu çepeçevre saran bir ısı kalkanı yapacaktım.
Bu ısı kalkanının öne bakan kısmı ile alt tarafı açık olacaktı.

Yani, kabaca böyle bir tasarım:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/LcR3y6.jpg (https://imageshack.com/i/poLcR3y6j)

MX5 tayfasında, motorun altında, ön tamponun altından başlayıp kartere kadar uzanan bir plaka var. ABS plastikten bir kapatma şeysi.
Amacı da, taş topraktan korumaktan ziyade, kaput altı hava akışını düzenleyip hem motor soğutmada, hem de kaput altında oluşacak yüksek basıncı kısmen önleyerek yüksek hızda yol tutuşuna fayda sağlamak.

Bahsettiğim parça da bu:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/03zDtk.jpg (https://imageshack.com/i/pl03zDtkj)

Ben bu parçayı söküp alüminyum plakadan keserek baştan yapmıştım. Çok da başarılı olmuştu, çünkü 3 parça şeklinde tasarladığım için alt parça kolayca sökülüyor, işleri kolaylaştırıyordu.
Yaptığım bazı değişiklikler ilde de hava akışı, intercooler verimi daha güzel olmuştu..

Konuya dönelim.

Benim yaptığım bu alt kaplamada alüminyum taban ile radyatörün altında yaklaşık 5 Cm bir boşluk bırakmıştım.
İşte tam buraya, radyatörün altındaki 60 x 5 Cm boşluğa bir hava girişi (scoop) yapıp, giren soğuk havayı turbo isi kalkanının içine verecektim.
Sonra da, bu hava şanzıman tüneline akacaktı - ki, o bölgede zaten alçak basınç oluşuyor, hava akışı çok verimli olacak, açığa çıkan ısıyı alıp götürecekti.

Zaten şanzıman tünelini bu kadar paranoyak bir ruh ile yalıtmış olmamın ana nedeni de buydu...

Bu ısı kalkanı da çift kat 0.30 mm alüminyum arasına seramik yünü ilave edilerek, olabildiğince yalıtımlı olacaktı.
(Seramik yünü 1500 - 1600 C sıcaklıklara bana mısın demeyen, bir tarafı ateş gibiyken arka tarafı oda sıcaklığında kalabilen, şahane bir malzeme)

Başladım kesip biçmeye...

Önce karton bir prototip yaptım, sonra fotoblok kullandım, en sonunda, tatminkar bir tasarım yakaladığımda alüminyumdan keserek son şeklini verdim...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/VhfrRl.jpg (https://imageshack.com/i/pnVhfrRlj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/M48X9L.jpg (https://imageshack.com/i/pnM48X9Lj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/vUp04h.jpg (https://imageshack.com/i/pnvUp04hj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/XpCg9Q.jpg (https://imageshack.com/i/poXpCg9Qj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/GinXeE.jpg (https://imageshack.com/i/pnGinXeEj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/w7UMYl.jpg (https://imageshack.com/i/pow7UMYlj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/ITBRCA.jpg (https://imageshack.com/i/pmITBRCAj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/XHvr7D.jpg (https://imageshack.com/i/pmXHvr7Dj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/UE70OI.jpg (https://imageshack.com/i/pnUE70OIj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/tJqidu.jpg (https://imageshack.com/i/pltJqiduj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/KB4p25.jpg (https://imageshack.com/i/pmKB4p25j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/G5qRYi.jpg (https://imageshack.com/i/plG5qRYij)

[Hakan Girginer]

Isı kalkanını motor tarafına monte edebilmek için de bir parça yaptım.


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/fvyKsY.jpg (https://imageshack.com/i/pmfvyKsYj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/Dm5oPF.jpg (https://imageshack.com/i/pnDm5oPFj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/ltV0Nu.jpg (https://imageshack.com/i/pmltV0Nuj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/QoNIXF.jpg (https://imageshack.com/i/plQoNIXFj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/M6viNO.jpg (https://imageshack.com/i/pmM6viNOj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/O0ZlcJ.jpg (https://imageshack.com/i/poO0ZlcJj)

Bu parçanın yatay kısmına 4 adet saplama kaynatıp ısı kalkanının da bunlara somunla sabitleyecektim.









İşte tam burada, tam da bütün parçaları bitirip montajlarını yapıp bu ısı yalıtımı konusunu kapatmak üzere iken...

Fikir değiştirdim.


Bu fikir değişikliği sırasında, aklımın terazisinin bir yönden diğerine yatması konusunda, ikna gücünü sonuna kadar kullanan Bülent'e teşekkür mü, küfür mü etsem, hala karar verebilmiş değilim.

Bülent, yani Uyumsuzelement 65 kilometre yoldan gelerek sabahlara kadar bana hem yardım etti, hem de sakin ve metodik yaklaşımı ile benim alıp başımı saçma sapan hatalar yapmamı önledi.
Bir nevi mantık devresi sigortası oldu, birlikte hem eğlendik, hem de güzel işler yaptık.
Bülent, benim sürekli teşekkür borçlu olduğum, kendisine herhangi uçuk bir fikrimi kağıt kalem gerekmeden anlatabileceğim, ellerini kirletmekten hiç çekinmeyen, aşırı alçak gönüllü, şerefsiz bir herif.
Adi adam aklımı çeldi, emek verdiğim onca şeyi çöpe attırdı bana.

Bu adam yüzünden bütün ısı tahliye sistemini baştan tasarladım. Ama çok yardım etti, hakkını teslim etmek lazım.

[Hakan Girginer]

Yeni plan çok basit ve çok karmaşık bir çözümdü:

O ana kadar planladığım sistemde araç ilerlediği sürece ısı tahliyesi güzel olacaktı, ama araç sabit durduğunda bu ısı kaputun altında hapis kalacaktı.

Buna alternatif olarak, eğer kaputu KESERSEM (ın ın ıııın) ısıyı her koşulda tahliye edebilecektim.
Buraya kadar iş basit.

Adi Bülent'in de nazik ikna çabası ile kaputu kesmekle kalmayıp, AKTİF bir havalandırma sistemi yapmaya karar verdim.
Motor çalıştığında havalandırma kanatçıkları yavaşça açılacak, motor kapandıktan bir süre sonra da, yine yavaşça kapanacaklar, kaput ile aynı hizada kalacaklardı.

İşte bazen akıl makıl kalmıyor insanda... Neyse.

Bunu araştırmak da epey zaman aldı.
MX5 camiası diğer markalara kıyasla daha aktif ve daha çok bilgi paylaşıyor.
Mesela, daha önce benim gibi düşünen birkaç çatlak üşenmemiş, bizim modellerin kaputlarının basınç haritalarını çıkarmış. Belirli bölgelerde ciddi seviyede alçak basınç oluşuyor, bu da kaput havalandırmasının çok verimli bir şekilde ısı ve basınç tahliyesi yapabilmesi anlamına geliyor.

Bu haritaları kullanarak ısı tahliyesi için optimal bölgeyi buldum.

Kaba hatları ile şöyle bir bölge:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/r3L48v.jpg (https://imageshack.com/i/pmr3L48vj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/vhHUbM.jpg (https://imageshack.com/i/povhHUbMj)

Tasarladığım sistem aktif olacağı için, hareketli kanatları destekleyecek bir çerçeve de olmalı idi.
Ama bu çerçevenin de kaputun kıvrımlarına tam oturabilmesi gerekiyordu, yoksa alüminyum kaputu yamuk yumuk bir hale getirme riski vardı.

Ben de, kaputun kıvrımlarının kalıbını alabilmek için alçı döktüm.

Önce kaputu ve çamurlukları korumak için güzelce kalın şeffaf plastik film ile kapladık

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/GuPjQ1.jpg (https://imageshack.com/i/pnGuPjQ1j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/8KfXim.jpg (https://imageshack.com/i/pm8KfXimj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/iREaiA.jpg (https://imageshack.com/i/poiREaiAj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/P3CdO2.jpg (https://imageshack.com/i/pnP3CdO2j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/9JI0Bf.jpg (https://imageshack.com/i/pn9JI0Bfj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/Wzm6s7.jpg (https://imageshack.com/i/plWzm6s7j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/k6SQp6.jpg (https://imageshack.com/i/pok6SQp6j)

Alçı kalıbı kullanarak fotoblok malzemeden bir prototip yaptım.
Kıvrımlar tam oturuyordu...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/5XaXJ8.jpg (https://imageshack.com/i/pn5XaXJ8j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/bVVssE.jpg (https://imageshack.com/i/pnbVVssEj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/zL8kQk.jpg (https://imageshack.com/i/pmzL8kQkj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/wRIBoA.jpg (https://imageshack.com/i/pmwRIBoAj)


Ama, büyük bir sorun vardı.
Kanatlar hareketli olacaksa, bu hareketin düzgün olabilmesi için kestiğim açıklığın ön ve arka tarafları birbirlerine paralel olmalı idi.

E ben de baştan aldım...

[Hakan Girginer]

Burada açıklamam gereken bir nokta var...

Tasarım ne olursa olsun, optimal tahliye için kanatların açık konumda iken 45 derecelik bir açıda kalması gerekiyor.
Ancak, en öndeki kanat açıldığında 90 derece olmak zorunda.
Bu dik kanat sayesinde, diğer tüm kanatlar üzerinde normalde olduğundan daha da alçak bir basınç oluşuyor, bu da çok daha verimli bir tahliye anlamına geliyor.

Yani, tüm kanatlar 45 derece hareket ederken, bunları hareket ettiren mekanizma en öndekini 90 derece kaldırıp indirmek durumunda...

...

Düşündüm, taşındım, bu sistemi de vakum ile çalıştırmaya karar verdim.
Kanatçıkların yavaş hareket etmesini istiyordum, o yüzden sadece bu havalandırma sistemine hizmet verecek ayrı bir vakum rezervuarı da yaptım.
(Bunun kaynaklarını ben yaptım, şu TIG kaynak işini de yavaş yavaş öğreniyorum bu sayede)

Rezervuarı kutu profilden yaptım.

Şunu da paylaşmazsam olmaz...

Uç kısımları bükerek kapattım, ama bir türlü ağız ağıza gelmiyordu.
Üzerine uzun bir profil koyup tavana dayadım, garip bir şekilde mengeneye iple bağladım, mengeneyi açtıkça ip geriliyor, uç kısmı da yerine basıyordu.
Ne yalan söyleyeyim, uğraştım, ama hava sızdırmayan bir rezervuar çıktı ortaya sonunda...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/KJxPfg.jpg (https://imageshack.com/i/pmKJxPfgj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/Gz5Mlb.jpg (https://imageshack.com/i/pmGz5Mlbj)

[rahmitanir]

Konuyu okudukça, kendi arabama yaptığım modlara dair hissettiğim:
https://st.depositphotos.com/1609055/3626/i/950/depositphotos_36261357-stock-photo-child-playing-in-the-sand.jpg

Budist örneğine de bayıldım abi.

Devamını merakla bekliyoruz.

[livaneli]

Onarım işlerinde biraz anlarım aslında ama konuyu okurken kendimi şöyle hissettim:

http://i64.tinypic.com/bfm9vc.jpg

[Hakan Girginer]

Kaput havalandırma sistemi için farklı tasarımlar, kanat takma yöntemleri vs denemeye devam ettim.

Bu konuda da bana yardımı esirgemeyen çok kıymetli arkadaşlar oldu.
Ben ne yapsam, görsel tasarıma bir endüstriyel tasarımcının gözü ile yaklaşamam. Aksini iddia etmek, tasarımcılık mesleğine hakaret olur.

Derken, garaja tost makinesi kadar kalın bir laptop geldi, iş ciddiye bindi.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/UbrfB9.jpg (https://imageshack.com/i/pmUbrfB9j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/4PNi8b.jpg (https://imageshack.com/i/pm4PNi8bj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/y4Xc6N.jpg (https://imageshack.com/i/poy4Xc6Nj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/cPoNlE.jpg (https://imageshack.com/i/pncPoNlEj)

Toplamda 4 prototip yaptım, bu modelleri 1.5 mm kartondan kestirdik.
Bunun nedeni de nihai modelde 1.5 mm sac malzeme kullanmak istememdi.
(İskender ile konuştuğumda daha ince malzeme ile kaynak sorunları yaşayabileceğimi söylemişti)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/zOLPdn.jpg (https://imageshack.com/i/pmzOLPdnj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/xRXMO8.jpg (https://imageshack.com/i/pmxRXMO8j)

[Hakan Girginer]

Sonunda, dördüncü prototip beni tatmin etti...

Kaputa tekrar alçı döküp kalıp aldım.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/uSWGfN.jpg (https://imageshack.com/i/pluSWGfNj)

Kalıp alma konusunda da aşama kaydetmiştim; bu sefer çerçeve kısmını doğru monte edebilmek için kabartılı bir bölge de çıkarabildim mesela..

Son şekli:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/Y2kPOU.jpg (https://imageshack.com/i/plY2kPOUj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/F0Yqxm.jpg (https://imageshack.com/i/poF0Yqxmj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/hGEOIv.jpg (https://imageshack.com/i/plhGEOIvj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/1ii1OG.jpg (https://imageshack.com/i/pn1ii1OGj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/KdPPhb.jpg (https://imageshack.com/i/poKdPPhbj)

Artık gerçek metal ile çalışma zamanı gelmişti.

Renk konusunda çok düşünüp tartıştık, en sonunda gövde rengine karar kıldık.
Bu sayede daha az dikkat çekecekti, ama en önemli unsur estetik kaygı idi.
O kadar uğraşmışız madem, güzel dursun.

[Hakan Girginer]

Önemli not:
Herhangi bir konuda beklemek gerektiğinde hemen başka bir alana yönelerek çalıştığım için, aynı anda birkaç farklı parça ya da konu üzerinde çalıştığım oluyordu.
Proje, doğası itibarı ile çok yönlü ilerlemek zorunda idi.
Ancak, ben burada bu projenin hikayesini mümkün olduğunca lineer bir şekilde, anlam bütünlüğüne zarar vermeden aktarmaya çalışıyorum.
İşte bu yüzden, belirli bir konunun bazı fotoğraflarında benim anlattığım zaman akışına uymayan detaylar olabilir. Bunu lütfen mazur görün.
Her şeyi kronolojik akışa sadık kalarak anlatmaya çalışsam gerçekten kafa karıştıran karman çorman bir akış olur.
Ne bileyim, ben bile şu ana kadar akıl sağlığımı nasıl koruyabildiğime şaşırıyorum bazen.

Konuya dönelim...


Isı tahliyesi faslını kafamda tam anlamı ile halletmiştim, o iç rahatlığı ile kaput altına giren havaya odaklandım.

Otomobil tasarımının teorisi şunu emreder:

Kaput içine giren bütün hava, radyatörden (ve intercoolerdan, klima kondenserinden - anladınız siz onu) geçerek içeri teşrif buyurmak zorundadır.
Bunun nedeni de, şanzıman tünelinden, yanlardan ve alttan tahliye olan havanın bir alçak basınç bölgesi yaratması, bu alçak basınç bölgesine hücum eden havanın da radyatörün içinden geçerek soğumaya faydasının olmasıdır.
Kaput altına başka yerden hava girerse, içerideki basınç eşitlenir, radyatörün içinde hava geçirmek zorlaşır, motor yolda giderken hararet yapabilir.

Ben bunun örneklerini gördüm mesela.

İşte tam bu yüzden yıllar önce radyatör / intercooler ikilisinin çevresine hava yönlendiriciler yapmıştım, epey de başarılı olmuştu.
Ama, geçen onca zaman içinde kullandığım ABS plastik epey yıpranmış, hatta çatlamış, kırılmıştı.
E, tek yaşlanan ben değilim, di mi..

Bunların hepsini söktüm, polycarbonate (polikarbon - lexan) kullanarak baştan yaptım. Artık ne yıpranır, ne de kırılır..

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/awfBZS.jpg (https://imageshack.com/i/plawfBZSj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/9P3oIF.jpg (https://imageshack.com/i/pm9P3oIFj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/9I65Ig.jpg (https://imageshack.com/i/pn9I65Igj)



Yine bu mantık dahilinde radyatörün altında kalan boşluğu da kapatmam gerekiyordu (scoop fikri çöpe gitmişti ya)

Alt kaplamaya perçin ile sabitlenecek bir hava yönlendirici yaptım.

Alüminyum bir lama kullanarak radyatörün altından tam ne kadar mesafe kaldığını ölçtüm...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/HLwGE9.jpg (https://imageshack.com/i/poHLwGE9j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/HQOFiJ.jpg (https://imageshack.com/i/pnHQOFiJj)

Sonra da geçici bir tezgah kurdum, alüminyumdan kestiğim parçayı büküp gerekli şekli verdim...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/4ihfwG.jpg (https://imageshack.com/i/pm4ihfwGj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/n2GDjX.jpg (https://imageshack.com/i/pon2GDjXj)

En son aşamada, monte ederken radyatöre temas eden kısma da boylu boyunca fitil yapıştırdım. Hem aşınmaz, hem de ses yapmaz.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/5eUZWR.jpg (https://imageshack.com/i/pm5eUZWRj)

Çok büyük faydası oldu bu parçanın.

[Hakan Girginer]

Aklıma bir çözüm daha gelmişti.

Tamam, kaputun altında açabildiğim kadar yer açmıştım, ama yine de hava filtresinden turboya gitmesi gereken boruya pek yer kalmamıştı.

Tam bu arada, 10 yıllık radyatörde ufak tefek bir-iki kaçak olduğunu gördüm, aklıma bir şey geldi.

Ben bu radyatörün peteğini değiştirip daha kısa bir petek kullanırsam, radyatörün üst kısmı daha düşük olurdu. Bu da bana yer açardı!

Mevcut petek 32 Cm idi. Soruşturdum, 30 Cm petek varmış...
(Ama 50 mm kalınlığı var. İstediğim ölçüde petek bulmak da kolay olmadı, radyatör macerası nerede ise 1 ay sürdü)

Sonunda boydan 2 Cm traşlanmış bir radyatörüm de oldu.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/m4lmqf.jpg (https://imageshack.com/i/pmm4lmqfj)

Fanları monte etmek sorun olmadı, tam oturdular.

2 Cm çok şey değiştirdi...

2 Cm sadece ter açılmasını sağlamadı tabi. Radyatör üst kapağı yerine olmadı bu sefer.
Bu üst kapak, genel hava yönlendirmesi tablosunun önemli bir parçası.
Ben de ölçü alıp baştan, yenisini yaptım.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/k7UyS8.jpg (https://imageshack.com/i/pmk7UyS8j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/FHQi7J.jpg (https://imageshack.com/i/plFHQi7Jj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/Ny4LaO.jpg (https://imageshack.com/i/pnNy4LaOj)

Gofrajlı alüminyumu hatırlıyorsunuzdur..
Yaptığım parçayı onunla bir güzel kapladım, etrafına da fitil taktım.

Görüntüsü ilk aşamada fena değil, ama belki iş bitince siyaha boyarım.

[Hakan Girginer]

....adam turbo diye konu açmış, hala ortada turbo yok!

[marikan]

Kış günü ne iyi oldu şu konu. Ellerinize sağlık. Harika işçilik çıkarıyorsunuz.

[Hakan Girginer]

Buyrun, turbo...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/lOgfqa.jpg (https://imageshack.com/i/pllOgfqaj)

.............


Onca sök-tak işlemi arabanın motor bölmesini çizik içinde bırakmıştı.

Alıp dışarı çıkardım, bir güzel temizledim, ardından da çizik yerleri boyadım, mis gibi oldu.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/pjvFq2.jpg (https://imageshack.com/i/plpjvFq2j)

Renk tat tutmadı ama çizik halinden çok daha iyi işte.

[predroman]

Tech'te özlenen tadlar. Ellerinize, emeğinize sağlık.

[Hakan Girginer]

Isı yalıtımı işini de çok ciddiye aldım ama..

Mesela şanzıman. Egzoza çok yakındı garibim, haline acıdım...

Bu 0.30 mm alüminyum ilaç gibi geldi bana.
Elimde daha önceden kalmış yalıtım malzemesi vardı, alüminyumu kesip ona yapıştırdım.
Bu sayede hem hava koşullarından, yağmur çamurdan korumuş oldum, hem de kalıcı bir parlak yüzey elde ettim.

Köşelerine de uzatma askıları kesip perçinledim, bunların uçlarına büyük hortum kelepçelerini kesip iki parça şeklinde perçin ile monte ettim.
Sonra da bu zımbırtıyı şanzımana "giydirdim".
Şişman göstermedi.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/vIBF4k.jpg (https://imageshack.com/i/pnvIBF4kj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/auxUWe.jpg (https://imageshack.com/i/pnauxUWej)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/4blwtJ.jpg (https://imageshack.com/i/pm4blwtJj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/kspXW9.jpg (https://imageshack.com/i/pmkspXW9j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/IkCQwr.jpg (https://imageshack.com/i/pnIkCQwrj)

[Hakan Girginer]

Yıllardır otomobiller ile haşır neşirim, sürekli ellerimi kirletecek bir şey buldum.
Bu otomobili de gerçekten çok seviyorum, bu güne kadar dünya kadar iş yaptım üzerinde.

Ama, çeşitli nedenlerden dolayı hep "turbo"dan uzak durmuştum. Bir anda fikrim değişti, bu projeye karar verdim.

Haftaya 57 oluyorum.
O yüzden, belki de bu benim son "büyük" projem.

İnanın, eskiden normal kabul ettiğim tempo artık yorucu olabiliyor.
Yaşlanmak çok acımasız bir süreç. Size tavsiyem, mümkünse yaşlanmayın, çünkü bir kere başlarsa bir daha durduramıyorsunuz.

O yüzden, ileride sorun yaşamamak adına bu projede mümkün olan bütün ayrıntıları düşünüp, tasarlayıp hayata geçirmeye çalıştım.
Bu kadar ince eleyip sık dokuyarak ilerliyor olmamın ana nedeni de bu.
Belki ileride bir büyük projeye girişecek enerjim, cesaretim kalamaz düşüncesi var haliyle.

Tamam, konuya geri dönelim.

[Hakan Girginer]

Dikkatimi turboların montajına çevirdim (adam sonunda turbo dedi..)

Bir yağlama devresi kurmam gerekiyordu.
Önce kartere dönüş kısmına eğildim.

İki turbonun dönüş hatlatını an bağlantılar ile yapmayı düşündüm, saçma sapan rakamlar çıktı ortaya...

Alternatif ararken tesisat malzemesi dahi kullanmak aklıma geldi...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/gQxVgW.jpg (https://imageshack.com/i/pmgQxVgWj)

Ama, istediğim çapta malzeme çok fazla yer kaplıyordu, çok kaba saba oluyordu..

Ben de, gidip alüminyum boru aldım iç çapı da 19 ya da 21 mm - gerekenden çok daha büyük bir çap yani.
Ama, iki turbo bir Y bağlantı ile tek bir borudan tahliye olacaktı, bu yüzden risk almadan ilerlemek istedim.

Karterin giriş noktasını hesaplayıp gözümü kararttım, aldım matkabı elime.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/vw3BvT.jpg (https://imageshack.com/i/plvw3BvTj)

Biraz boru kesip biçme, biraz alüminyum kaynağı, bir tutam hortum provası, üzrinde de birkaç kelepçe serpip kısık ateşte yarım saat pişirince, ortaya güzel bir çözüm çıktı:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/4ai2cG.jpg (https://imageshack.com/i/pm4ai2cGj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/UqarCG.jpg (https://imageshack.com/i/pnUqarCGj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/eMurmd.jpg (https://imageshack.com/i/pmeMurmdj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/4wL3Td.jpg (https://imageshack.com/i/po4wL3Tdj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/jwgIGZ.jpg (https://imageshack.com/i/pljwgIGZj)

Yer darlığından her şey çok milimetrik olmak zorunda idi.
Ama, turboları dikey konuma en fazla 5 - 10 derece "clock" ederek gayet tatminkar bir akış düzeni de sağladım.

[onursumer]

hakan abi eline sağlık , uzun suren sessizliğin ardından efsane bir proje merakla yürütüceğin zamanı bekliyorum :)

[Onrcn]

Acikcasi ne diyecegimi sasirdim, hep kendi emeklerimle yapmak istedigim projeler gundemimdeydi ve insanllah bir gun sizinki gibi cilgin bir projeye imza atabilirim. Pist gunlerinde tanismistik, tam hatirlamamakla beraber teknik bilgi paylasmistiniz, keyifli bir muhabbet oldugunu hatirliyorum ama : D Projenizin devamini merakla bekliyorum, bu azimle basarili olmama ihtimaliniz yok. Tekrardan tebrikler ve saygilar

[Hakan Girginer]

Sıra, turboların yağ besleme hatlarına gelmişti.

Almanya ile yaptığım yazışmalardan bu turbolarda restriktör kullanmanın gerekmediğini biliyordum.
Yağ giriş portları da M10x1, çok ince dişli.
Bu girişleri banjo (halka rakor) ile yapmak em iyisi olacaktı.

Yağ besleme kaynağı olarak da yağ filtresinin adaptörünü (sandwich plate) kullanacaktım. İki tane 8.5 mm çaplı delik, 1/8 npt kılavuz, gerisi kolaydı.

Yağ filtresi motorun sağ (yolcu) tarafında, turbolar diğer tarafta...
Yağ hortumlarının motorun önünden mi yoksa arkasından mı dolaştırılması gerektiği hep tartışma konusudur.
Ben de bu konuyu düşünürken, aklıma bir fikir geldi:
Hortumları önden ya da arkadan değil, motorun "içinden" geçirdim.

Triger kayışının hemen arkasında kayışın arka muhafaza plakası ile silindir kapağı arasında bir "tünel" var.
Hem yağ hortumlarını, hem de wastegate soğutma suyu hortumunu bu boşluktan geçirdim.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/KmGmya.jpg (https://imageshack.com/i/pnKmGmyaj)

İyi de oldu.
Ortalık biraz daha derli toplu kaldı ama, emme manifoldunun alt tarafı epey kalabalık oldu.
Orada herhangi bir iş yapmak biraz daha zorlaştı.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/Wi6NLE.jpg (https://imageshack.com/i/poWi6NLEj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/bxsvaU.jpg (https://imageshack.com/i/plbxsvaUj)

Hortumların motorun diğer tarafından çıkan kısımlarına da silikonlu ısı kılıfı taktım.
Üreticinin dediğine göre bu kılıf çok yüksek sıcaklıklara sürekli dayanım sağlayabiliyor.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/F5NbuN.jpg (https://imageshack.com/i/plF5NbuNj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/Zkx5Dk.jpg (https://imageshack.com/i/poZkx5Dkj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/LjVWxo.jpg (https://imageshack.com/i/poLjVWxoj)

[Hakan Girginer]

Isı yalıtımı konusunda bununla da yetinmedim, kendime bir itfaiyeci ceketi aldım.

Şaka yahu, pardon..

Ama gerçekten yetinmedim, ilgili bölgedeki tüm hortumları da fiberglass yalıtım malzemesi ile sarıp üzerlerini alüminyum bant ile kapattım.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/6leTZO.jpg (https://imageshack.com/i/pm6leTZOj)

[Hakan Girginer]

Bu projede turbolar manifoldun altına "asılıyor".

Aslında İskender bu durumu göz önüne alıp manifoldu 3 mm paslanmaz malzemeden yapmıştı ama, tüm bu ağırlık silindir kapağındaki egzoz saplamaları için pek hayırlı olmayacaktı.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/VX9gSA.jpg (https://imageshack.com/i/poVX9gSAj)


Önlem olarak bir ayağı motor bloğuna basan ayarlı destekler ile bu ağırlığı manifoldun üzerinden aldım.

Destekler için de M10 paslanmaz gijon kullandım, uç kısımlarına ters dişli adaptörler yaptım. Böylece bir kere yerine monte ettikten sonra tekrar sökmek zorunda kalmadan ayarlama imkanım olacaktı.


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/IsVZsG.jpg (https://imageshack.com/i/poIsVZsGj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/DQZA3R.jpg (https://imageshack.com/i/plDQZA3Rj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/c0MgAr.jpg (https://imageshack.com/i/plc0MgArj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/a1X4R7.jpg (https://imageshack.com/i/pma1X4R7j)

Bu parçaların hepsini daha sonra söküp güzelce boyadım tabi.
Paslanmasınlar.

[Hakan Girginer]

Yaptığım ilk ısı kalkanını çöpe atmıştım, yerinde daha doğru oturan bir tane daha yaptım.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/1JlN4G.jpg (https://imageshack.com/i/po1JlN4Gj)

Ama burada da farklı bir sorun çıktı...

Şu fotoğrafta fren merkezinin ön tarafından çıkan hidrolik borusu var ya hani.. (pardon, fren merkezi gözükmüyor, ama sol alttan çıkıp sağ tarafa doğru giden boru işte)
İşte o boru maalesef wastegate / downpipe bağlantısı ile aynı düzlemi paylaşıyordu. O yüzden araya ısı kalkanı giremiyordu.
Fotoğraf göz yanıltıyor, çünkü tam üstten çekmemişim

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/taVAo6.jpg (https://imageshack.com/i/pltaVAo6j)

Boruyu söktüm, yerine kalın bir bakır tel takıp ideal şekli bulmaya çalıştım...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/2DTVTx.jpg (https://imageshack.com/i/pn2DTVTxj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/7wvr52.jpg (https://imageshack.com/i/pm7wvr52j)

Olmadı. Boruyu ucundaki somundan hemen sonra bükmek gerekiyordu, bu da mümkün değildi.

Bende gidip hakla rakorlu esnek bir hortum yaptırdım.
Ha boru, ha hortum.. Fark etmiyor.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/gPx3QM.jpg (https://imageshack.com/i/pngPx3QMj)

Her şey sığdı mı, sığdı işte...

[Hakan Girginer]

Hazır her şeyi sökmüşken (bu lafı kendime kaç kere söyledim, ben de bilmiyorum)...
Direksiyon dişli kutusunun ucundaki körükler gözüme takıldı... (Burada inner tie rod boots demeye çalıştım)

Acele onları da değiştirdim.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/gNxvAV.jpg (https://imageshack.com/i/pogNxvAVj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/0acjZ6.jpg (https://imageshack.com/i/pl0acjZ6j)

[Hakan Girginer]

Artık sıra yavaş yavaş motoru, şanzımanı, turboları vs araca monte edip marş basmaya geliyordu...

Ne olur ne olmaz dedim, bu işten önce water injection nozüllerini söküp ultrasonik banyoda temizledim.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/aFdAg2.jpg (https://imageshack.com/i/plaFdAg2j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/SeIhCH.jpg (https://imageshack.com/i/poSeIhCHj)

Aslında bu nözülleri yılda iki kez temizliyorum.
Doğrudan emme manifoldunun silindir runnerlarında çalıştıkları için zaman içinde tıkanabiliyorlar.
Nozül tıkanması hoş değil, çünkü yıkandıklarında püskürtmek yerine damlıyorlar, bu da motorda saçma sapan sarsıntılara yol açıyor.

ultrasonik banyonun içine eşit miktarlarda su ve elma sirkesi koymak en iyisi.
Çok inatçı bir tıkanıklık olursa, suya biraz por-çöz türü kimyasal eklersem inanılmaz sonuç veriyor.
Ama, aşındırıcı kimyasal maddeleri kullanırken çok dikkatli olmak lazım...

[Hakan Girginer]

Sonra motor montaj merasimleri başladı...


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/gQbaXk.jpg (https://imageshack.com/i/pmgQbaXkj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/FPJRkY.jpg (https://imageshack.com/i/pnFPJRkYj)

Planım ilk aşamada sadece rölantide çalıştırmak, aracı garajdan bile çıkarmadan gerekli kontrolleri yapmaktı.
O yüzden, minimum bağlantıları yaptım.
Bir an önce sesini duymak istiyordum...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/VEkqil.jpg (https://imageshack.com/i/pmVEkqilj)

[Hakan Girginer]

Ama, bir an önce duymak istediğim ses bu değildi...

Aslında aracı sökmeden önce çok düşük devirlerde bu sesi duymuştum, ama supap sesi zannetmiştim.
Hatta, silindir kapağını söküp supap ayarı bile yapmıştım...

Ama bu ses çok canımı sıktı.


https://www.youtube.com/watch?v=2dxdNCJ3LaM


Burada çok daha net duyulabiliyor


https://www.youtube.com/watch?v=Nr80TdJajrc


Derhal motoru indirip parçaladım. Pardon, söktüm.


Suçluyu suçüstü yakalamıştım...


https://www.youtube.com/watch?v=5BuEQhj6fe4



Dakika 90, bütün gücünle atak yapıyorsun, tek kale oynuyorsun, ama gol yiyorsun.

E pes mi edeyim ben burada, ha?

[Hakan Girginer]

Saat 05:10
Ben ara versem iyi olacak.

[sasuta]

Saat 05:10
Ben ara versem iyi olacak.

İyi gidiyorduk abi, yaşlılık sanırım :)

[rahmitanir]

Dakika 90, bütün gücünle atak yapıyorsun, tek kale oynuyorsun, ama gol yiyorsun.

E pes mi edeyim ben burada, ha?

Döner bıçakları ile dalmanı bekliyoruz abi:)

https://www.youtube.com/watch?v=tOxJTsm6lZQ

[GokhanRS]

konuyu okurken yanımda izleyen bir genç arkadaş sordu; evlatlık alımları ne zaman açılıyor? Sınav yapıyor mu? KPSS şart mı?

[Maxi]

hakan abi hani deriz ya;
insan değilsin! :D

[Sert@ç]

Abi saygi duydum ellerine saglik
Bu r2s sistemi yanlis bilmiyorsam ilk e60 535 dizelde baslamis

[emreozukan]

Hakan abi eline sağlık konularını zevkle takip ediyorum, 3d çizim için soldiworks programlarında yardıma ihtiyacın olursa seve seve yardım ederim. emreozukan@hotmail.com mail adresim yardım edebileceğim bir şey olursa mail atman yeterli abi, kolay gelsin.

[Bluttbeton]

Elinize sağlık bu saat oldu uyku yok konu okumaya devam :)

[mikelazi]

abi eline emeğine sağlık

uzun zamandır bu tarz konular açılmıyordu.

işin sonunda beklediğiniz sağlıklı güç nedir.günlük kullanıma uygun bir araçmı olacak.

[Hakan Girginer]

abi eline emeğine sağlık

uzun zamandır bu tarz konular açılmıyordu.

işin sonunda beklediğiniz sağlıklı güç nedir.günlük kullanıma uygun bir araçmı olacak.

Bu konudan yeri geldiğinde bahsedecektim aslında.
Ben bu projede güç peşinde değilim.

Aldığım gücün kullanılabilir ve lineer olmasını istiyorum.

Açıkçası, aracı supercharger ile kullanırken o alt devirlerdeki tork çok hoşuma gidiyordu, çoğu kez vites küçültmeden - ihtiyaç hissetmeden - gaza basıp fişek gibi hızlanabiliyordum.

Şu ana kadar gördüğüm kadarı ile, bu sistem bana daha kullanılabilir, daha güzel bir tork eğrisi getirdi. Bunu daha rodajda dahi hissedebiliyorum.
Ama, dediğim gibi, daha rodajdayım, o yüzden motorun sınırlarını görebilmem için biraz sabırlı olmam gerekiyor.

Hedefim, tekerlekte 250 - 260 Hp. 1000 kiloluk bir araçta daha fazlasını istemiyorum.
Bu sayede bu araçla bakkala da, uzun yola da çok rahat giderim.

Böyle bir güç seviyesinde ne şanzıman kırayım ne de diferansiyel, başımı da derde sokmam.

Yoksa, bana söylenildiği kadarı ile, bu turbo kombinasyonu çok daha yüksek güçleri üretmeye muktedir...

[Hakan Girginer]

Nerede kalmıştım ben...
Ha, motoru indirip dağıtmıştım.
(Hatırlayınca yine için buruldu)


Motoru, krankı, pistonları vs. paketledim, Levent'te Baytu'nun kapısından daldım içeri.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/fl0BZN.jpg (https://imageshack.com/i/pmfl0BZNj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/aVZ7XE.jpg (https://imageshack.com/i/poaVZ7XEj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/xDMH7P.jpg (https://imageshack.com/i/pmxDMH7Pj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/PcXWty.jpg (https://imageshack.com/i/poPcXWtyj)

İşte her şey bu burç yüzünden...
Neyse ki, biyel kollarının bütün ölçümleri mükemmel çıktı.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/DS4hVR.jpg (https://imageshack.com/i/pnDS4hVRj)

Şansım varmış, ellerinde benim burçlarımın aynısı vardı.

Silindirlerin de honlanması iyi olurdu, ama segman konusunda bir sorun oldu.
Yurt dışından sipariş verip beklemem gerekiyordu.
Zafer - lafına, tecrübesine ve yaptığı işe güvenirim - bana segmanları burada yaptırabileceğini, bu konuda en ufak bir tereddütü olmadığını, çok ciddi güçlerde motorlara dahi segman yaptırdığını söyleyince ikna oldum.
Ancak, benim pistonlarımın (JE, 84 mm, 9.00:1 comp) üst segman kanalları 1 mm idi, yapılacak olan segmanlar ise 1.2 mm olabiliyordu.

Pistonların üzerindeki segman kanallarının genişletilmesi gerekecekti, bunu duyunca "dur" dedim.
Motoru çöp etmenin alemi yok. Ne kadar gerekirse beklerim, doğrusunu alırım.

Açıkçası, böyle bir kanal genişletme işlemini daha önce duymamıştım bile.
O yüzden JE'ye telefon edip teknik servisten bir uzman ile görüştüm.
Bana kendilerinin de gerektiğinde bu işlemi yaptıklarını, pistonlara en ufak bir olumsuz etkisi olmayacağını, hatta istersem daha geniş segman bile takılabileceğini anlattı bu uzman, ben de ağzım açık dinledim.

E, o segmanlar yapıldı tabi.

Bir şey daha keşfettik...
Krank üzerinde çok ince de olsa çizikler vardı. O işe mutlaka el atmak lazımdı, ama krank yüzeyi taşlandığında yüzey sertliğinin kaybolmasından korkuyordum.
Hemen o konuyu da araştırdım, kranktan toplamda 0.25 mm alınması halinde yüzey sertliğine zarar verilmeyeceğini teyit ettim.
(Daha farklı bir deyişle, yüzey sertliği yeteri kadar derindi)

Ozan Berk bir MX5 kullanıcısı. Berk Otomotiv'in sahibi.
Bana çok yardımcı oldu, (her türlü parça ihtiyacım için kendi arabası imiş gibi uğraşıyor zaten) 0.25 OEM krank ve kol yatak takımı buldu, ertesi gün kapıda teslim ettiler.

Krankı da öylece bırakıp çıkıp garaja döndüm...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/MYPMlq.jpg (https://imageshack.com/i/poMYPMlqj)

[Hakan Girginer]

Motor hastanedeyken elimdeki zamanı değerlendirmek adına koltukların hemen arkasındaki halıyı değiştireyim dedim.
Zaman içinde eskimiş, çok yıpranmıştı. (3 tane köpek var, biri orada oturmayı çok seviyor)

ABD'de Miataları (MX5) söküp yarış aracı, Exocet, Catfish gibi çılgın projelere giren bir tayfa var. Benim de bu tayfa ile oldukça güzel bir muhabbetim var, hatta ara sıra buralara gelenler dahi oluyor.
Bu arkadaşlardan biri, gelirken bana bu bahsettiğim kısmın halısını getirmişti.

Durun yahu, Exocet dedim, Catfish dedim...

Exocet:

http://www.car-revs-daily.com/wp-content/uploads/2014/05/6947411838_0dd93ce43b_o.jpg

Catfish:

https://www.rcnmag.com/resources/images/_galleryFullSize/Bauer-Limited-Miata-Catfish-4.jpg

MX5'i bir güzel parçalıyorsun, sonra ortaya böyle hafif, örümcek gibi yol tutan, turbo da ilave edersen 300 - 350 Hp bir pist canavarı çıkıyor işte.


Hayır, ben günlük kullandığı araç ile böyle bir işe kalkışmam. Nokta.


Halı demiştim.

Her şeyi güzelce söküp temizledim.
Zaman içinde boyanın aşındığı yerler buldum, hepsini elden geçirip temizledim, maskeleyip boyadım...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/PfYRTs.jpg (https://imageshack.com/i/poPfYRTsj)


20 yaşında, ama ben genç tutayım, yaşını göstermeyiversin.

[Hakan Girginer]

Bu halı ve genel temizlik işleri için koltukları sökmem gerekiyordu haliyle.

Koltukları söktüğümde PAS görünce beynimden vurulmuşa döndüm.
Hemen paramparça dağıttım o koltukları...
Hemen.


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/StgtIY.jpg (https://imageshack.com/i/pnStgtIYj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/MD17TC.jpg (https://imageshack.com/i/plMD17TCj)

Söktükçe daha çok pas çıktı meydana...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/7AAt7r.jpg (https://imageshack.com/i/pl7AAt7rj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/EV2Tcd.jpg (https://imageshack.com/i/pnEV2Tcdj)



Bütün parçaları götürdüm, Serkan'a verdim.
Hepsini bir güzel kumladı, elektrostatik boyadı.


Önemli koltuk kızağı boyama bilgisi:

Kızakları boyayacaksanız, rulmanların üzerinde gidip geldiği o alt düz yüzeyi iyice temizleyin, sonra bantlayın.
Oraya boya gelmesin.
Ben önce boyalı haliyle topladım, koltuklar kızaklarında kilitlenip kaldılar. İleri geri gitmek bir yana, kıpırdamıyorlardı bile.
Tekrar söktüm, o bölgedeki boyayı itina ile kazıdım, çıplak kalan yüzeyleri yağladım, ondan sonra fıstık gibi oldu.

Ne yalan söyleyeyim, Serkan beni bu konuda uyarmıştı, ama ben boya kalınlığının o rulmanları kilitleyecek kadar bir fark yaratacağını düşünmemiştim.
Ders oldu.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/0ZZgE4.jpg (https://imageshack.com/i/pm0ZZgE4j)

Ama, keyifle topladım o koltukları.
Yeni koltuklarla hem içim rahat, hem kıçım.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/n4MfYt.jpg (https://imageshack.com/i/pon4MfYtj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/yoWviX.jpg (https://imageshack.com/i/poyoWviXj)

[Hakan Girginer]

Ben bu araca ilk günden beri seksensekiz türlü elektrik, elektronik modifiye yaptım, bir o kadar da elektronik parça monte ettim, sonra çeşitli nedenlerle söktüm.
Kimi uzun dönem test içindi, kiminin de farklı bir versiyonunu farklı bir şekilde monte etmek için sökülmesi gerekiyordu.
Yıllar içinde tembellikten ya da zamansızlıktan, onca elektronik parçanın bir kısmının elektrik tesisatlarını sökmemiştim.
Hani, "bunu da bir gün hallederim" deriz ya bazen..

"Hazır zamanım varken" dedim bu sefer, elektrik temizliğine de giriştim.
Tamam, temiz çalışmışım, çok güzel, emniyetli tesisat çekmişim her yere, ama her tarafta ucu boşta kalmış bir yığın kablo demeti olmuş.
İpin ucunu kaçırmışım, arabada resmen safra taşıyorum.


Bu arada, yıllar içinde ECU versiyon değişmiş mesela, bir sürü ilave hat gerekmiş, doğrudan ECU tesisatına girip lehimlemişim.
Bir tarihte yaptıklarımı not almıştım, o notlar da yok artık..

Çünkü, adı lazım olmayan bir şahıs boya yaparken benim not defterlerimi boya maskelemek için kullandı.
Burada Güneş Gizligöz'ün adını ulu orta vermeyeceğim, o kendisini bilir zaten.

Derin bir nefes aldım, daldım.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/LYZ3Ax.jpg (https://imageshack.com/i/pmLYZ3Axj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/kGFruh.jpg (https://imageshack.com/i/pokGFruhj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/XjAU5R.jpg (https://imageshack.com/i/poXjAU5Rj)


İçinde motor olmayan bir araçta, hiç yazılı belge olmadan, tüm tesisatı ezberden yapmak sağlam yürek istiyor.
Artık gözümü nasıl kararatmışsam...

Yavaş yavaş şekillenmeye başlamıştı.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/7yenCV.jpg (https://imageshack.com/i/po7yenCVj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/tCS3ps.jpg (https://imageshack.com/i/potCS3psj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/iAjtFc.jpg (https://imageshack.com/i/pmiAjtFcj)




Arabaya her daldığımda sağ kapının dışı böyle çöplük gibi oluyordu..

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/9oiKLn.jpg (https://imageshack.com/i/po9oiKLnj)


Çeşitli boylarda, 10 - 12 çift kadar otomotiv tipi erkek ve dişi fiş aldım.
Daha önce lehimle yaptığım bağlantıları da sökülüp takılabilir hale getirdim.

Sadece ECU ile kalmadım, radyatör fanlarından yeni yaptığım solenoid paneline kadar elimin yettiği her şeyin bağlantılarını sağlamlaştırdım, yüksek akıma dayanıklı fişler ve bağlantılar yaptım...

(Konu ile alakası yok ama o elim neden mosmor, onu anlamadım. Yediğime içtiğime o kadar da dikkat ederim halbuki.)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/9gbg5G.jpg (https://imageshack.com/i/pl9gbg5Gj)


Sonunda ben galip geldim.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/BlhTm0.jpg (https://imageshack.com/i/plBlhTm0j)


Gayet efendi, derli toplu oldu.
Artık ECU sökmek ya da yeni bir hat çekmek gerekirse, 2 dakika sürer.

[Hakan Girginer]

Bir de CAI yaptım bu arada. Cold Air Intake

Hava filtresinin motor bölmesindeki sıcak havayı çekmesi hiç güzel değil.
Dışarıdan gelen havayı ısınmadan alabilmesi için yine seramik yünü yalıtımlı bir bölme yaptım.

Karton ile önce kaba şekil... Yahu zaten benim imalat yöntemlerimi biliyorsunuz artık...

Buyrun:


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/jwBaJX.jpg (https://imageshack.com/i/pnjwBaJXj)


O kutunun içi motor bölmesinin sıcaklığından korunmuş olacağı için vakum pompasının rölesi ile Electronic Boost Control MAC solenoidi de güzelce içine yerleştirdim.
Hepsini fişli yaptım tabi.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/IZUWem.jpg (https://imageshack.com/i/plIZUWemj)

Bu fotoğraf da normal akışın dışında, ama fikir vermesi için dahil ediyorum.
Henüz hava turboya hava bağlantısı yok ama, son şekli böyle oldu.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/VEkqil.jpg (https://imageshack.com/i/pmVEkqilj)

[Hakan Girginer]

Ve motor rektifiyeden çıktı.

Gidip aldım, güzelce topladım.

(Motoru toplarken çektiğim resimleri bulamıyorum, kusura bakmayın. Ama gözünüzün önüne bir motor bloğu, tork anahtarı ve büyük bir bardakta çay getirin, manzara üç aşağı beş yukarı o şekilde)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/IbSjp3.jpg (https://imageshack.com/i/pnIbSjp3j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/Uoq3Iq.jpg (https://imageshack.com/i/pmUoq3Iqj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/Wi6NLE.jpg (https://imageshack.com/i/poWi6NLEj)

[Hakan Girginer]

O kadar uğraşıp ellerimle yaptığım, burçları için özel poliüretan bulup, kalıp yapıp döktüğüm, emeklerimi boşa çıkarmayan motor kulaklarım:


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/ukBF8D.jpg (https://imageshack.com/i/poukBF8Dj)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/bevjRe.jpg (https://imageshack.com/i/pmbevjRej)

[Hakan Girginer]

Tamam, motor ve tüm saz arkadaşları yerli yerinde idi artık.

Hani ben uzun uzun şu meşhur aktif havalandırma sisteminden bahsetmiştim ya.
İşte o zımbırtı kaputta olacaktı.
Yani artık sıra kaputu kesmeye gelmişti.
Ertele ertele nereye kadar...

Kaputu zaten koruyucu plastik film ile kaplamıştım, abarta abarta bantladım bir de, sonra aldım matkabı, keseceğim şeklin köşelerini çıkardım aradan.


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/klNlP5.jpg (https://imageshack.com/i/pnklNlP5j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/QvPA3H.jpg (https://imageshack.com/i/pnQvPA3Hj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/Efavw0.jpg (https://imageshack.com/i/pmEfavw0j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/cjgq1s.jpg (https://imageshack.com/i/pmcjgq1sj)



Dört köşe belli olduktan sonra sıra dekupaj testereye geldi.
Önceden ince alüminyum plakalarda çeşitli denemeler yaptım.
Inox bıçaklı avuç taşlama, dremel ve dekupaj testere denedim, en iyi sonucu dekupaj testere verdi.
Testereye yeni bir bıçak taktım, güzelce yağladım, keserken de sürekli yağ kullandım, sonuç gerçekten güzel oldu.
(güzelim arabayı kesip, sonra da güzel oldu deme sapıklığı..)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/0ScPHP.jpg (https://imageshack.com/i/pm0ScPHPj)


Yukarıdan bakınca temiz görünse de, alt tarafta hala kaput sağlamlaştırma kuşakları vardı.
Onların da gitmesi gerekiyordu.
Kuşakları avuç taşlama ile kesecektim.
Kesecektim de, kaput incecik alüminyum... Bir hata yapsam bıçak kaputtan çıkacak.

Kuşakları kaputtan hafifçe ayırdım, araya 1.5 mm çelik plaka koyup öyle kestim.
Kıvılcım çıkarsa az geri alıyordum, hiç hata yapmadan o işi de becerdim bir şekilde.


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/OzuIhQ.jpg (https://imageshack.com/i/pnOzuIhQj)

Tribünlerde yusuf yusuf sesleri...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/Ibx49y.jpg (https://imageshack.com/i/pnIbx49yj)



Havalandırma çerçevesinin alt parçasını şablon olarak kullanıp montaj deliklerini de deldim.


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/7rj3ko.jpg (https://imageshack.com/i/pn7rj3koj)



Artık bir şekilde bu sistemin araba üzerinde nasıl durduğunu görmem lazımdı.
Yaptığım karton prototip vardı ya, işte hemen onu kestiğim yere monte ettim.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/7rj3ko.jpg (https://imageshack.com/i/pn7rj3koj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/wLXxAJ.jpg (https://imageshack.com/i/pmwLXxAJj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/pyyvdA.jpg (https://imageshack.com/i/plpyyvdAj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/Coo5ex.jpg (https://imageshack.com/i/poCoo5exj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/S34tEk.jpg (https://imageshack.com/i/poS34tEkj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/UD76uD.jpg (https://imageshack.com/i/poUD76uDj)


Olacak bu iş...

[Hakan Girginer]

Ardından kanatçıkları hareket ettirecek mekanik düzeneği yerinde tasarlamaya başladım.
Fazlası ile kaba saba duran o karton parçayı (bellcrank) affedin, benim işe yaklaşma yöntemim böyle.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/bJokCn.jpg (https://imageshack.com/i/pnbJokCnj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/EJFpsx.jpg (https://imageshack.com/i/pnEJFpsxj)

Yer darlığından dolayı vakum aktuatörünü 90 derece açı ile monte etmem gerekiyor.
Hem hareketi doğru aktarmak, hem de aktuatör stroku ile kanatçıkların gerekli açıda hareket etmeleri için gereken strok arasındaki ilişkiyi tam oturtabilmek için iki ucu farklı oranlarda bir bellcrank yapıyorum.

Söz konusu bellcrank ile sabitleme ayakları henüz bitmedi ama.
İlerledikçe bu konuyu da güncelleyeceğim.


Havalandırma için kestiğim yer, hem basınç haritasında en verimli bölgeyi kapsıyor, hem de en sıcak parçaların tam üzerine geliyor.
Bundan iyisi olamazdı herhalde...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/19iTKS.jpg (https://imageshack.com/i/pm19iTKSj)

[Hakan Girginer]

Havalandırma sisteminin çerçevesinin tüm kaynaklarını da, artık tahmin edebileceğiniz gibi İskender yaptı.
Ben şu TIG kaynağını hala öğrenme aşamasındayım, inat yapıp yaptığım onca işi rezil etmenin alemi yok.

Bir yandan sohbet ettik, bir yandan ölçüp biçtik, ben çay içtim, İskender de saatlerce kaynak yaptı.






https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/78aT5I.jpg (https://imageshack.com/i/pm78aT5Ij)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/bLC33B.jpg (https://imageshack.com/i/pnbLC33Bj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/5DmRMy.jpg (https://imageshack.com/i/pl5DmRMyj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/22KLbT.jpg (https://imageshack.com/i/pm22KLbTj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/GAxkFP.jpg (https://imageshack.com/i/pmGAxkFPj)


Daha bu çerçeve ve kanatçıklar boyaya gidecek.
Sonra, mekanik düzeneği bitirip montajını yapacağım...

[sasuta]

Üstad yeminle paylaştığın bu bilgiler kelimenin tam anlamıyla pahabiçilmez.

[Hakan Girginer]

İskender ile daha önceden kararlaştırdığımız akış çerçevesinde hava giriş ve BOV bağlantılarını da yapıp bitirdik...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/4IZQmr.jpg (https://imageshack.com/i/pm4IZQmrj)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/iKti3p.jpg (https://imageshack.com/i/poiKti3pj)

Son görüntü böyle.
Garip, hafif "art deco" bir tablo çıktı ortaya.

Bir nefes alayım, o son takılan borular da kumlanıp elektrostatik boyanacak, diğer parçalar gibi pütürlü mat siyah olacak.




An itibarı ile aracı kullanıyorum, her şey, tasarladığım tüm ögeler, bütün parçalar planladığım gibi çalışıyor.

Motorun rodajını yaparken basınç ve devir konusunda çok yavaş adımlar atarak çok sabırlı ilerliyorum.
Ama, spool mpool yok, her devirde anında boost var...
Hangi viteste olursam olayım, 1000 devirde dahi gaza bassam anında basınç var.

Sırf meraktan 4. viteste 1000 devire düşüp gaz verdim, gösterge o anda 3-4 psi ile başladı, hemen tırmanıverdi.
Hele 2000 - 2500 devirde isem, supercharger halt yemiş, anında tepki veriyor.

Sanki turbo yok, kaputun altında çok daha büyük bir motor varmış gibi bir his veriyor daha şimdiden.

Daha öncesine kıyasla EGT seviyeleri de çok düşük. Bu kadarını beklemiyordum.
Sırf kıyaslama olanağım olsun diye EGT sensörünü supercharger var iken nereye taktı isem tam aynı noktaya taktım, şu ana kadar 150 - 200 derece daha düşük değerler görüyorum...

Daha hala HP - LP turbo geçişlerini öğrenmem, bu ayarlar ile epey oynamam ve yerine oturtmam lazım ama önce rodaj bitsin, ben de motora sentetik yağ koyup korkmadan devir çevirip yükleyebilir hale geleyim önce.
Motorda hala SAE 30 mineral yağ var. İlk rodaj turundan sonra yağı değiştirdim tabi, ama yine mineral yağ kullandım.
İlk 1500 km önemli, segmanlar sentetik yağ ile yerine oturmaz çünkü.

Soğuk çalışma, ısınma yakıt ayarlarını baştan yaptım, o da halloldu.

Ha, araba çok daha sessiz oldu, bu da bir artı benim için.

****

EBC şu anda open loop çalışıyor, azar azar basınç yükseltiyorum.
Closed loop ayarlarını da bir yandan öğrenmem gerekiyor, zaman içinde closed loop'a geçmek en iyisi olacak.
Bundan önce supercharger ile bu tür ayarlar yoktu, charger ne basınç üretebiliyorsa onunla yürürsün çünkü.

Araç, sanki arkadan bir el itiyormuş gibi çok zahmetsizce yürüyor.
Yapabileceğim en iyi açıklama bu. Rahat ve zahmetsiz, çok istekli. Çok küçük gaz pedalı hareketleri...

Daha öğrenmem ve ayarını yapmam gereken çok şey var ama şu ana kadar 500 kilometre civarı yaptım, inanılmaz keyif alıyorum...

(haaa, bir de ses sistemi çok dehşet oldu...)

[Hakan Girginer]

Daha bitmedi, tune detaylarını da yazmak istiyorum ama bu saatte yazabilecek kafa kalmadı.

Devam edecek...

[mehmet4345]

Hakan abi güzel projeleriniz ve güzel anlatımlarınız için teşekkür ederim. Yeni mezun bir mühendis olarak fikirlerini ve sorunlara yaklaşımlarınızı çok beğeniyorum örnek aldığım nadir insanlardansınız. Keyifli sürüşler takipteyim

[CLIORS]

Tebrikler, inşallah emeklerinizin karşılığını alırsınız. Turboya araba takmışsınız resmen.

[msx1987]

diğer konularınızda olduğu gibi bu konunuzuda bir solukta okudum.gerçekten güzel bir proje olmuş ve birçok bilgi bulunuyor, projenizin devamını bekliyoruz..:bravo::bravo:

[16EC813]

amcaa napsın sen yaa ,yerleyeksan eyledin bizi :D
proje yapılan en iyi en titiz araçları arasında gördügüm bi proje emeginize azminize sabrınıza hayran kaldım
yıllara meydan okuyan bi gençosman :D
kazaszı belasız günlerde kullanman dileğiyle
2018 en lerindensin hem kendin hem proje aracın

[mimarsertac]

Standing Ovation GIF - Oscars StandingOvation Clap - Discover & Share GIFs (https://tenor.com/view/oscars-standing-ovation-clap-clapping-applause-gif-5089552)

Harika bir is. Keske imkan olsaydi da bir youtube serisi haline gelseydi.

[mikelazi]

hiç bitsin istiyorum.


bu turboları basınçla değilde.manuel isteğe bağlı olarak aç kapa şansınız olabilirmi.mesela şehiriçi işten eve giderken küçük olan çalışsın.anlık gazlasanızda büyük açmasın.sadece tork ve yakıt tüketimi amaçlı alt devirler dolsun.

insan bir video olaydı iyi olurdu diyor.

sizden tek bir ricam olucak.tüm foto.larda olmaz ama çektiğiniz bazı foto.larda plakada gözüksün.özellikle yabancı forumlara attıklarınızda.

parti kurun oy verelim :)))))))))

[gokhankenar]

Şu emeğe ve mühendislik kafasına hayran kalmamak elde değil valla

[Hakan Girginer]

Biraz da tune (ayar) tarafına girelim artık...

Hemen belirtmekte fayda var, şu ana kadar daha ilk ayarlar bunlar.
Aracı kullandıkça birkaç ayar aşaması daha olacak, ama genel gidişatı belirledim artık.

Şimdi, benim yıllardır kullana kullana geliştirip son haline getirdiğim AFR ve Ateşleme tablolarım şu şekilde:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/WpVdUd.jpg (https://imageshack.com/i/pnWpVdUdj)







https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/aNGBnN.jpg (https://imageshack.com/i/pnaNGBnNj)

Ateşleme tablosu ilk bakışta göze biraz agresif gelebilir, ama ben yaptığım 4 port progressive water injection sistemi ile, supercharger'ın nispeten yüksek IAT değerlerine rağmen hiç sorun yaşamadım.
2 - 3 psi gibi çok düşük basınç seviyelerinde su püskürtmeye başlıyorum, maksimum boost seviyesine kadar artarak su veriyorum.

Hatta, R2S'in daha düşük IAT değerleri sayesinde belirli bölgelere biraz daha avans verebileceğim sanki.
Yüksek avans, eğer detonasyon sorunu yoksa, EGT değerlerini düşürüyor, VE yükseliyor, kısacası motor çok daha verimli ve "atak" bir hale geliyor.
Ölçüyü kaçırmamak lazım, orası su götürmez.


Megasquirt, prensip olarak diğer motor yönetim sistemlerinden daha farklı.
Motorun nasıl çalıştığını bu iki tablodan ziyade, bir VE tablosu belirliyor.
MS, bu iki tabloyu ve çok sayıda farklı unsuru bir araya getirip harmanladıktan sonra bir VE (Volumetric Efficiency) tablosu yaratıyor, yakıt değerlerini bu VE tablosunu baz alarak hesaplayıp enjektörleri bu mantık çerçevesinde "yönetiyor".

Yani, aynı AFR ve Avans tablolarını MS ile yürüyen iki aynı model araca yüklerseniz, iki araçta birbirinden farklı VE tabloları ve yakıt değerleri görürsünüz.
Buna göre, söz konusu bu iki aracın Hp, Tork ve AFR grafikleri de birbirlerinden farklı olacaklardır.

İşte tam da bu yüzden, ben besleme mantığını tamamen değiştirdiğim motorumda işe yıllardır kullandığım AFR ve Avans tabloları ile başlamakta herhangi bir sakınca görmedim.

[rahmitanir]

Konudan biraz alakasız olacak abi ama harici veya dahili bir beyni tune etmek için hangi tabloların üzerinde çalışılır, nelere dikkat etmek gerekir gibi temel bilgiler de olsa ayrı bir konu açıp kısa kısa örnekler verirsen, çok makbule geçecek.

[Hakan Girginer]

Ama, gel gör ki daha ilk deneme sürüşüne çıktığımda VE tablosunda esaslı değişiklikler yapmam gerektiği hemen belli oldu.

Supercharger döneminde bu VE tablosunu özene bezene çok düzgün bir hale getirmiştim, yakıt ekonomisi, performans vs idealdi.
Ancak, turbolar ile ilk yola çıktığımda, 4. vites sabit 90 Km hızda AFR 12 civarında kalıyordu, 100 kPa sınırını geçerken de 8.xx seviyelerinde değerler gördüm.

Rölanti bile zengindi.

Biraz geri dönelim:

BorgWarner'da R2S sisteminin benzinli motorlar için kullanımı için kurulan ArGe departmanının baş mühendisi ile yaptığım görüşmelerde, bana turboların devre dışı kaldığı devir ve yük aralıklarında "boşa döndüklerini", bu boşa dönmenin planlı olduğunu ve egzozda scavenging (egzoz gazını silindirlerden çekip alma) yaptıklarını, bu sayede VE'nin çok yükseleceğini söylemişti.
(Bu kadar uzun cümle kurmamam lazım yahu..)
Ben böyle bir etkiyi bekliyordum da, bu kadarını değil.

Yani, VE tablosunun her tarafından yakıt kısmam gerekecekti. Bu muhteşem bir gelişme!

İşte tam bu noktada bir tarafımı yırtıp bu sistemi iki wastegate ile çalıştırmak için kırk takla attığım için çok gurur duydum.
Dahili wastegate tam da bir supercharger bypass valve gibi çalışıyordu çünkü.

Uzun lafın kısası, benim supercharger varken yukarıdaki AFR ve Avans tabloları ile çalıştırdığım VE tablosu şu şekilde idi:

(en basit anlatım ile, değerler ne kadar yüksek ise, o kadar fazla yakıt...)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/c94XTR.jpg (https://imageshack.com/i/plc94XTRj)




Bu da, yukarıdaki tablonun 3D görüntüsü, aynı şey yani...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/B2R1i9.jpg (https://imageshack.com/i/pmB2R1i9j)






R2S turbo ile, ilk aşamada o VE tablosu bu hale geldi:


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/WhAdI2.jpg (https://imageshack.com/i/poWhAdI2j)



Yine aynı tablonun 3D görüntüsü...


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/rVeAI6.jpg (https://imageshack.com/i/porVeAI6j)




Aradaki fark çok ciddi...




Bu da, kolay karşılaştırma yapabilmek için önceki ve sonraki VE tablolarının yan yana gelmiş hali...


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/zU8sGK.jpg (https://imageshack.com/i/pozU8sGKj)


Soldaki önceki (Supercharger), sağdaki de R2S Turbo'nun VE tablosu.

Bu kadar yakıt kısmakla kalmadım, AE (Acceleration Enrichment) grafiğini de bir hayli düşürdüm.

Uzun lafın kısası, hem verim yükseldi, hem de yakıt tüketimi ciddi seviyede düştü.


Bişey oluyo komtanım...



EDIT:
Kusura bakmayın, yanlış görsel eklemişim, farkına varıp değiştirdim.

[rahmitanir]

Ama, gel gör ki daha ilk deneme sürüşüne çıktığımda VE tablosunda esaslı değişiklikler yapmam gerektiği hemen belli oldu.

Supercharger döneminde bu VE tablosunu özene bezene çok düzgün bir hale getirmiştim, yakıt ekonomisi, performans vs idealdi.
Ancak, turbolar ile ilk yola çıktığımda, 4. vites sabit 90 Km hızda AFR 12 civarında kalıyordu, 100 kPa sınırını geçerken de 8.xx seviyelerinde değerler gördüm.

Rölanti bile zengindi.

Biraz geri dönelim:

BorgWarner'da R2S sisteminin benzinli motorlar için kullanımı için kurulan ArGe departmanının baş mühendisi ile yaptığım görüşmelerde, bana turboların devre dışı kaldığı devir ve yük aralıklarında "boşa döndüklerini", bu boşa dönmenin planlı olduğunu ve egzozda scavenging (egzoz gazını silindirlerden çekip alma) yaptıklarını, bu sayede VE'nin çok yükseleceğini söylemişti.
(Bu kadar uzun cümle kurmamam lazım yahu..)
Ben böyle bir etkiyi bekliyordum da, bu kadarını değil.

Yani, VE tablosunun her tarafından yakıt kısmam gerekecekti. Bu muhteşem bir gelişme!

İşte tam bu noktada bir tarafımı yırtıp bu sistemi iki wastegate ile çalıştırmak için kırk takla attığım için çok gurur duydum.
Dahili wastegate tam da bir supercharger bypass valve gibi çalışıyordu çünkü.

Uzun lafın kısası, benim supercharger varken yukarıdaki AFR ve Avans tabloları ile çalıştırdığım VE tablosu şu şekilde idi:

(en basit anlatım ile, değerler ne kadar yüksek ise, o kadar fazla yakıt...)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/c94XTR.jpg (https://imageshack.com/i/plc94XTRj)




Bu da, yukarıdaki tablonun 3D görüntüsü, aynı şey yani...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/B2R1i9.jpg (https://imageshack.com/i/pmB2R1i9j)






R2S turbo ile, ilk aşamada o VE tablosu bu hale geldi:


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/WhAdI2.jpg (https://imageshack.com/i/poWhAdI2j)



Yine aynı tablonun 3D görüntüsü...


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/rVeAI6.jpg (https://imageshack.com/i/porVeAI6j)




Aradaki fark çok ciddi...




Bu da, kolay karşılaştırma yapabilmek için önceki ve sonraki VE tablolarının yan yana gelmiş hali...


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/zU8sGK.jpg (https://imageshack.com/i/pozU8sGKj)


Soldaki önceki (Supercharger), sağdaki de R2S Turbo'nun VE tablosu.

Bu kadar yakıt kısmakla kalmadım, AE (Acceleration Enrichment) grafiğini de bir hayli düşürdüm.

Uzun lafın kısası, hem verim yükseldi, hem de yakıt tüketimi ciddi seviyede düştü.


Bişey oluyo komtanım...



EDIT:
Kusura bakmayın, yanlış görsel eklemişim, farkına varıp değiştirdim.

Abi, yukarıdaki ilk 2 set tablo yanlışlıkla aynı olmuş sanki.

[Hakan Girginer]

Abi, yukarıdaki ilk 2 set tablo yanlışlıkla aynı olmuş sanki.


Hemen farkına varıp düzelttim..
(Hatta, yaptığın alıntıda düzeltme notu da var)

[Hakan Girginer]

Yıl oldu 2019...

Hepimize mutlu, sağlıklı, başarı ve güzellik dolu bir yıl olsun.

Bu konuyu yazmak, yazarken de garajda bu bahsettiğim işleri, hataları, maceraları yaptığımı ve yaşadığımı hatırlamak, projenin kendisi kadar keyif verdi bana.
Hiç bir şeyi kendime saklamadan tüm teknik detayları ile paylaşmak bence en doğrusu.
Çünkü, bilgi paylaşıldıkça artar ve anlamlı hale gelir.

Konuyu kafam dağılmadan, anlaşılır bir şekilde yazabilmek adına buraya yazdığınız mesajlara tek tek cevap veremesem de, konu içinde yeri geldikçe değinip açıklamaya çalıştım.

Vaktini ayırıp okuyan, mesaj yazan, beğenilerini ileten tüm TechTurkey ailesi üyelerine teşekkür ederim.

Lütfen yanlış anlaşılmasın ama haftanın en beğenilen ilk 20 mesajı arasında 18 tanesi benim bu konuya yazdığım mesajlardı.
Bu gerçekten önemli bir teveccüh, bu denli güzel bir tepki karşısında teşekkür yetersiz kalıyor.

Ancak, elimden gelip de gelebilen, hepinize buradan yürekten teşekkür edebilmek.

*****


Bu turbo macerası henüz bitmedi, işin geliştirme kısmı var...

[mehmet6r]

Ne yazsam bilemedim. Finallere çalışırken denk geldim, ağzım açık okudum. Şuan yüzümde değişik bir tebessüm var.
Hayranlık uyandıran tecrübe-bilgi-kabiliyete sahipsiniz.

Sevdikleriniz ile sağlıklı ve uzun yıllar diliyorum.

[A.Kepez]

Abi ellerine sağlık çok güzel bir proje çıkmış ortaya. Bu kadar mekanik, elektronik, yazılım vs bilgisini nasıl bir araya getirdin? Yani mesleğin otomotiv vs mi yoksa hobi olarak başladı ve devamı mı geldi?

[dkaya87]

okumaktan en keyif aldığım proje oldu, elinize emeğinize sağlık

[enesy]

Hakan abi bu görsel bile bence nasıl özlenen ve güzel bir paylaşım olduğunu anlamak için yeterli bence .

Özlediğimiz tatlar. Eksik olma ; İyi ki forumda senin gibi bir değer var dede.

https://i.hizliresim.com/r5MgVm.jpg (https://hizliresim.com/r5MgVm)

[Hakan Girginer]

Hah, bir dede kalmıştı...

[Maxi]

ahahaha koptum yaa
dede naber? :D

[XoR]

Hah, bir dede kalmıştı...

Tekstil ürünleri mevcut :D

https://i.ebayimg.com/images/g/Yg0AAOSwwPBaun2F/s-l300.jpg

[Apocaltique]

Harikasın be abi, harikaa!

[deeperblack]

Tekstil ürünleri mevcut :D

https://i.ebayimg.com/images/g/Yg0AAOSwwPBaun2F/s-l300.jpg

Beden söyleyin hemen üreteyim :)

Emeğinize sağlık, böylesi bir projeyi ve tüm projelerinizi egoistlik yapıp kendinize saklamadığınız içinde ayrıca teşekkürler...

[Burak Mehmet]

önce viski içmeyi bıraktım.. Beceremiyordum çünkü, ben içine soda kola vs koyuyorum gerçek içicileri buz yerine donmuş mermer atıyor içine.. şimdide otomobil keyfimi kaçırdın abi.. Bu hobiyi sen daha çok hakediyorsun.. Ben makrome örme işi falan yapayım..

[opamp]

Abi eline koluna emeğine sağlık maşallah, senin konularını her okuduğumda 35 yaşımdan sonra sınavlara girip mühendislik okuyasım geliyor inanki öyle şevklendiriyorsun beni.. Mazda mühendislerinin bu araçtan haberi varmı acaba (:

[immortalboss]

Geçenlerde aracın farlar kısılıyordu rölantide çalışırken.Kaputu açtım.(Şahin falan olsa bakıyordum kendimce.) Geri kapattım.(Araç Corsa D) Bu konuyu görünce gaza geldim.Bi daha indim kaputu açtım.Cam suyu koyup eve çıktım.
Ellerinize sağlık.Bir geliştirici olmayı,özellikle bir aracın üzerindeki bütün konularda fikir sahibi olmayı hep istemiş,bu tarz insanlara da hep özenmiştim.Bir gün sizin gibi bir amca, dede olmayı çok isterim.Konuyu takipteyim.:)

[kalipson]

Bravo demekten başka elimden bişey gelmiyor.
:)
Bu konunun linkini doğrudan Mazda'ya gönderin derim. Sonra telefon bekleyin. :D

[HoPe]

Muhteşem proje yine bizleri mutlu eden çalışmalar yapılmış emekleriniz için ve bu zevki bizlere yasattiginiz için teşekkürler devamını bekliyoruz

[_opeth]

Geçenlerde aracın farlar kısılıyordu rölantide çalışırken.Kaputu açtım.(Şahin falan olsa bakıyordum kendimce.) Geri kapattım.(Araç Corsa D) Bu konuyu görünce gaza geldim.Bi daha indim kaputu açtım.Cam suyu koyup eve çıktım.
Ellerinize sağlık.Bir geliştirici olmayı,özellikle bir aracın üzerindeki bütün konularda fikir sahibi olmayı hep istemiş,bu tarz insanlara da hep özenmiştim.Bir gün sizin gibi bir amca, dede olmayı çok isterim.Konuyu takipteyim.:)

farlara etkisi oldu mu bari :D

[CloudGrey]

...

Ben konuyu kaçırmışım :(

dün çok yakın arkadaşım Ufuk anlattı (41 vf beyaz miatanın sahibi) ,sanırım tanışıyorsunuzda :)
twin turbo dedi,ben klasik birşey zannettim.
fakat turboyu biraz anlatmaya başlayınca,şaşırdım.
1000dd'de boost var dedi bida şaşırdım,
o anlattı ben şaşırdım da şaşırdım.

dedim girip okumalıyım , okudum hepten yandı aklım.

elinize emeğize sağlık , herşey gönlünüzce olsun. :heyoo:

[SinanAdalı]

Aklınıza, fikrinize, bileğinize ve cesaretinize hayran kaldım. Yapılan işler geliştirilen sistemler baştan tasarlamalar... off. Eğer yardımcı arıyorsanız tatlıyı alıp geliyorum :)

[Gkn55]

emeklerinize sağlık. hayatımın en keyifli okumalarından birini yaptım.

sizin gibi değerli üstadların ülkemizde olmasından da ayrıca gurur duydum.

[kahraman41]

Uzun zamandır TT ' de böyle konu okumamıştım.Elinize emeğinize sağlık.Sorunsuz binmeniz dileğiyle :)

[pirasa]

aga ben iptal, herşeye tamamım ama alt tünel izolasyonunda abarttı dedim.

[Mr.K]

2019 un En'lerinde 1.sıra belirlendi daha yılın ilk günlerinden. Eline emeğine sağlık abi.

[Özgür Güneş]

Muhteşem bir konu, ellerinize sağlık. Sponsorunuza da tebrik ederim. Yerinde hamle yapmış Borg Wagner.

Okuldayken seçmeli olarak Gas Turbines dersi almıştım, bir gün umarım işime yarar diye... bu konuda az buçuk işime yaradı galiba :) oturup bu turbo ile ilgili birkaç hesaplama yapılabilir gibi...

[Hakan Girginer]

Hoş olmayan bir güncelleme...

Küçük turboya bir haller oldu.

Baştan alayım...

Aracı kullanıyorum, hala rodajdayım. 1000 Km yaptım, 500 kaldı.
Kullanırken 3500 devir civarında bir titreşim hissediyordum. Motorun bir tarafına deve kadar bir kütle asınca motorun dinamik rezonans karakterinin değişmesi çok doğal.
Bu titreşimi yok etmek için (önceden böyle bir olasılığı tahmin edip yapmış olduğum) ayarlı desteklerin ön yüklemeleri ile oynayıp titreşimi "tune out" edebilir miyim diye garaja gittim.
Garaja giderken motor mükemmel çalışıyordu bu arada...

Neyse.. Bir yandan desteklerin ayarları ile oynarken, bir yandan da elimle hafif hafif gaz verip bırakarak motoru dinliyordum.
Tamam, titreşim gerçekten azaldı, ama bu sefer de hafif bir "zırıltı" başladı. Ama ses her yerden yansıyarak geliyor, kaynağını bulamadım.

Aracı toparladım, eve dönmek için yola çıktım..
Basınç yok.

Büyük turboyu denedim, basınç geliyor, ama, küçük önceden dolduramadığı için geç geliyor.

Eve geldim, o duyduğum hafif zırıltı daha belirgin olmuş.

Hemen garaja gidip her şeyi söküp dağıtmam lazım, ama yapamıyorum.
Annemi her gün hastaneye götürmem gerekiyor. Radyoterapi alıyor...

Ben de küçük turbonun bypass klapelerini açtım, tamamen devreden çıkardım, aracı öyle kullandım.
Egzozdan duman da gelmiyor, bu da bence işlerin çok kötü olmadığına dair bir işaret.

Hastaneden çıktık, eve dönüyoruz, kırmızı ışıkta durduğumuz yerde öne fırladık...
Tok kapı sesli bir araç arkadan çotank diye geçirdi bize.

Uzun lafın kısası, bir de kaportacı beklemesi çıktı piyangodan. (Artık annemi taksi ile götürürüm. Olan oldu)

Planım, ilk fırsatta bütün turbo aksamını söküp, bir kenarda sakladığım header ve egzoz sistemini takmak ve aracı kaportacıya öyle götürmek.
Bu sayede turboları tezgahta söküp incelemeye götürebileceğim.
Daha 1000 Km oldu, bu turbo bu hale geldi ise büyük bir hata yapmış olabilirim. Sebebini bilmiyorum açıkçası.

Vakit bulur bulmaz ayrıntıları paylaşacağım.

*****

Bu arada, Sanayi Savaşları 2. Sezon başladı. TRT Belgesel sürekli tekrarlıyor.
Çok yakında Su Savaşları da yayına girecek. (Evet, iki ayrı, bambaşka, farklı program)

Su Savaşları için 2 defa Afrika'ya gittik, çok değişik bir konusu var.
Bu güne kadar bahsetmem yasaktı, ama dün tanıtımı yapıldı, artık bahsedebilirim.

Turbolar murbolar derken hayat geçiyor bir yandan...

[golgeoyunu03]

Hoş olmayan bir güncelleme... kısmını okuyunca köprüde makas atarken takla atan mx5 mi acaba dedim, önceki fotoğraflara bakınca ve postun devamına bakınca sizin araç olmadığını anlayınca rahatladım.
Annenize de çok geçmiş olsun.

Takla atan aracı merak edenler için;
Son dakika: Makas atarken takla attı! Koprude dehşet! - Son Dakika Haberler (http://www.hurriyet.com.tr/gundem/koprude-dehset-anlari-makas-atti-sonrasi-korkunc-41079634)

[SULTANOGLU]

Hakan abi çok üzüldüm bu son güncellemeye :( geçmiş olsun

[_opeth]

geçmiş olsun hocam

[Ormanci]

Çok geçmiş olsun, baştan sona büyük zevkle okudum bu arada. Ellerinize emeğinize bilginize sağlık. Muhteşem bir konu gerçekten. Böyle konuları görünce hayran oluyorum. Arkadaş kumda oynayan çocuk fotoğrafı koymuş, vallahi öyle.

Ya ben model bile yaparken küçük parçalar elimde kalıyor, elimden hiç böyle işler gelemiyor, ufak tefek sök tak işleri oluyor da, o bile sıkıntı.

Geçende arabanın halojen gündüz aydınlatmalarını led P21w turuncu ampullerle değiştireyim dedim. Amerikan park gibi dursun hesabı.

Çamurluk içindeki kapağı söktüm, hiç sökülmemişler tabi bugüne kadar, perçin gibi plastik tutacak yapmışlar iki parça, ortaya anahtar gibi giren parçayı bastırınca taaak diye kilitleniyor. Dedim ben bunları sökerken kesin kırılır elimde kalırlar. Neyse kırılmadı ama çatır çutur çıkardım.

Sol tarafın ampulü sıkıntısız değiştirdim, sağa geçtim, ampul soketi duy ile birlikte çevrilip çıkıyor. Sonrasında ampulü içinden alıp, yeni ampulle soketi tekrar yerine oturtuyorsunuz. Ampulü sökeceğim (zaten değişim zamanı gelmiş, ampul camı kapkara olmuş), ampulün duyu içeride kaldı, camı döndü. Eyvah dedim .ıçtık... Kalan duy teneke, az dokunuyorsun yamuluyor. Pense falan gibi bişey lazım, sökemedim. En son uğraş dur, ezdir, dişle çekmeye çalış falan, tornavidayla deldim, öyle çevirdim.

Bu arada duyun soketin plastik kenarının bir kısmını da kırmış oldum. Allahtan ana yapıyı etkileyecek veya elektrik vb anlamında sıkıntı yaratacak bişey olmadı.

Ha bu arada, tornavidayla duyu döndürdüm ama tabi teneke yamulduğu için, tırnaklar tutmasa da metal içeride duruyor, tornavidayı tekrar sapladım, yukarı doğru asıldım, bi anda çıktı, elim boşta kaldı, bi baktım duy boş, elimde tornavida duruyor, ama ampul parçası yok. 2-3 sn sonra komşunun arabasının kaputundan "daaannnnnnnnnnnnnn" diye ses geldi :D Baktım adamın arabasında bişey yok, ampulü taktım, hemen kapak mapak topladım, eve çıktım.

Bu yaşadıklarımı, yaptıklarımı düşününce, böyle bi projede başıma neler neler gelirdi, düşünemiyorum :D

[ghibli06]

öncelikle annenize geçmiş olsun diyorum, Allah şifasını versin...

kaza çok talihsiz olmuş, turbo konusunda ise ilk aklıma gelen, acaba işlemler yapılırken içeride talaş metal parça vs mi kaldı acaba? palleri görünce bir fikir yürütebiliriz elbette, eğer yağ basması yoksa muhtemelen pal ya da mil kırılmış olabilir...

[Hakan Girginer]

öncelikle annenize geçmiş olsun diyorum, Allah şifasını versin...

kaza çok talihsiz olmuş, turbo konusunda ise ilk aklıma gelen, acaba işlemler yapılırken içeride talaş metal parça vs mi kaldı acaba? palleri görünce bir fikir yürütebiliriz elbette, eğer yağ basması yoksa muhtemelen pal ya da mil kırılmış olabilir...

Çok teşekkür ederim.

Açıkçası, bana da öyle geliyor.
Hata yapmış olabilirim.
Bu gece söküp tezgaha alacağım.

[ghibli06]

Çok teşekkür ederim.

Açıkçası, bana da öyle geliyor.
Hata yapmış olabilirim.
Bu gece söküp tezgaha alacağım.

o hafif zırıltı talaş ya da metal parça olabilir pale takılan...

[Gkn55]

çok geçmiş olsun, nazar ettik.

[Hakan Girginer]

çok geçmiş olsun, nazar ettik.

Estafirildak..

[livaneli]

Geçmiş olsun abi, acil şifa dilerim.

[deeperblack]

Çok geçmiş olsun abi, Hesap kitap yapıp kafa yormadan hiçbir işi yapmayan birisi olarak büyük bir hata yapma olasılığını sıfır olarak görüyorum.
Pallerle yada turbonun kendisiyle ilgili bir sorun olma ihtimali yüksek diye düşünüyorum. Anneyede acil şifalar diliyorum.

[Hakan Girginer]

Geçmiş olsun abi, acil şifa dilerim.


Çok geçmiş olsun abi, Hesap kitap yapıp kafa yormadan hiçbir işi yapmayan birisi olarak büyük bir hata yapma olasılığını sıfır olarak görüyorum.
Pallerle yada turbonun kendisiyle ilgili bir sorun olma ihtimali yüksek diye düşünüyorum. Anneyede acil şifalar diliyorum.

Çok sağolun beyler..

[Hakan Girginer]

Bu gece iyi dağıttım...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/MWaCRO.jpg (https://imageshack.com/i/plMWaCROj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/08RJuG.jpg (https://imageshack.com/i/po08RJuGj)





Sonra iyice dağıttım...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/Hawb3D.jpg (https://imageshack.com/i/poHawb3Dj)

[Hakan Girginer]

Şaka bir yana, bir sorun var ise iş büyümeden köküne inip çözüm bulmam gerekiyordu.

Ancak, turboları tüm bileşenlerine ayırsam da, bir sorun göremedim.
Millerde boşluk yok.
Journal bearing turbolarda 1 mm kadar boşluk olur, o boşluğu da motordan beslenen yağ doldurur, ama onun dışında bir şey yok.
Çizik, kırık, çatlak vs. de göremedim.

"Turbo" dünyasında yeniyim açıkçası. Gözümün önündeki bir sorunu tecrübesizliğimden dolayı kaçırıyor da olabilirim.
O yüzden Pazartesi günü bütün parçaları Namotto'ya götüreceğim.
Namotto bana bu sistemi hediye eden şirket.

Benim görebildiklerim bunlar:

Küçük turbo

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/nsqM0G.jpg (https://imageshack.com/i/plnsqM0Gj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/AvdAKR.jpg (https://imageshack.com/i/poAvdAKRj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/PO6fWu.jpg (https://imageshack.com/i/plPO6fWuj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/5vRMag.jpg (https://imageshack.com/i/pl5vRMagj)






Büyük turbo - Daha rodajda olduğum için "kullanmamışım".. Temiz kalmış.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/cCzYhd.jpg (https://imageshack.com/i/pocCzYhdj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/HFZUHN.jpg (https://imageshack.com/i/plHFZUHNj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/LapN0M.jpg (https://imageshack.com/i/poLapN0Mj)




Şurada bir hatam var...
Cıvatalarda locktite kullanmadım, iki tanesi biraz gevşemiş.
Tornavida ile gösterdiğim yerde egzoz kaçağı var maalesef.
Onu düzeltmek kolay.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/XKJqKQ.jpg (https://imageshack.com/i/plXKJqKQj)



Yapılacak incelemenin sağlıklı olabilmesi adına hiçbir şeyi temizlemedim.

[Hakan Girginer]

Bu arada aracı da kullanmam lazım haliyle...
Acele toparladım:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/9T1vXJ.jpg (https://imageshack.com/i/pm9T1vXJj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/4gl7uS.jpg (https://imageshack.com/i/pn4gl7uSj)

Motor bölmesi nispeten boş ve gariban kaldı.
Hava filtresi için geçici bir çözüm buldum.



Bütün vakum hortumlarını bir kenara paketledim.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/PqxNvv.jpg (https://imageshack.com/i/pnPqxNvvj)



Turboların yağ besleme hatlarını sökmedim, iki halka rakoru bir M10 cıvata ile birbirlerine sabitleyip körledim.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/YZjD0q.jpg (https://imageshack.com/i/poYZjD0qj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/EmTBV4.jpg (https://imageshack.com/i/plEmTBV4j)

Bu şekilde en fazla bir hafta kullanacağım.


Gariptir, garajdan eve dönerken AFR her yerde yaklaşık 2 puan fakirdi.
Yolda 17 AFR gördüm.. Hızlanırken 13-14 civarındaydı.

Bir egzoz değişikliği yakıta ne kadar çok etki ediyor...

(Kalsın böyle)

[erencoe]

Uzun zamandır sürekli projelerinizi takip ediyorum maşallah çok ciddi uğraş emek zaman ve sabır gerektiren şeyler yapıyorsunuz devamını dilerim kazasız belasız sürüşler...

[immortalboss]

Çok geçmiş olsun hocam.(Bu arada hocam kelimesini forumlarda çok kullanıyorum.Gerçekten hocam lafını size kullanırken öğretmen gibi hissettim.) Aracınızın kaporta işleri ne kadar sürecek acaba? Çok uzun sürebilen işler oluyor,30-40 gün sürecekse aracın motorunu aşağı alıp aracı sadece kaporta işine bıraksanız.Böylelikle araç üstünde test etme imkanınız olur mu diye düşündüm? (Motoru indirseniz diyorum da arabanın arkasında 2 adet kirli bez var 1 aydır indirmedim. Bekara karı boşamak kolay lafı cuk oldu.) :)

[Hakan Girginer]

Çok sağol, ama turboları götürdüğüm yerde dehşet test cihazları var zaten.
O yüzden içim rahat.

[mehmet4345]

Geçmiş olsun Hakan abi. Seni sanayi savaşlarında hydrofoil fikrini sunduğundan beri takip ediyorum. Başarılar Hakan Usta

[Hakan Girginer]

Sanayi Savaşları başlığı altında bir detay paylaştım bu arada.
Belki ilginizi çeker.

Ayrıntılar için buraya tıklayın (http://www.techturkey.com/forum/sohbet/220813-sanayi_savaslari-9.html#post8543577)

[ghibli06]

Hakan hocam bu arada elektrikli direksiyon sisteminizden verim alabiliyor musunuz? Hiza gore sertlesmemesi soyun oldu mu?

[enesy]

Hakan hocam bu arada elektrikli direksiyon sisteminizden verim alabiliyor musunuz? Hiza gore sertlesmemesi soyun oldu mu?

Belirli bir yaştan sonra sertleşme sorunları baş gösterebilir ��

Ama hakan ona da çare bulacaktır . ( Dede diyom kızıyorsun , amca diyorum kızıyorsun , e abi için de olgun kaçıyorsun artık Hakan diyeceğim :)))) )

[ardicli2000]

Abi forumda yeniyim. İlk mesajım bu. Sırf sana olan hayranlığımı dile getirebilmek adına üye oldum desem yalan olmaz.

Abi sen manyak mısın :) Neler yapıyorsun öyle... ağzım açık kalıyor.

Efsanesin, efsane....

İnşallah sorunlar tez çözülür, rodaj bir an önce biter de biz de hız ve hızlanma testli, dyno lu videolarını izleriz :)

[Hakan Girginer]

Hakan hocam bu arada elektrikli direksiyon sisteminizden verim alabiliyor musunuz? Hiza gore sertlesmemesi soyun oldu mu?
Direksiyon sisteminden çok memnunum.
En ufak bir sorun yaşamadım.
Bence bu sistemde hıza göre sertleşme gerekli bir özellik değil.
Bunu kullanınca çok iyi anladım.

[Hakan Girginer]

Nerede ise bir haftadır konuyu güncellemediğimi fark ettim.

Aracı bir haftadır atmosferik kullanıyorum.
(İlk marştan bu yana 1490 Km olmuş bile.)

Bu hafta hem Velet kaportacıya gidecek, hem de turboları incelemeye götüreceğim.
Götürmüşken yapmak istediğim bir modifikasyon da var, o iş de aradan çıkar bahaneyle. Büyük turbonun türbinlerini değiştirip daha erken devreye girmesini sağlamak istiyorum. Bence öyle daha iyi olacak. O sayede küçük turbo daha çabuk devreden çıkar, daha az yıpranır.

Bir yandan da daha önce bahsettiğim aktif havalandırma üzerinde çalışıyorum. Hani kaputu kesmiştim ya.. İşte o.

Daha önce düşünemediğim bir sorun ile karşılaştım:
Ben en baştan beri bu aktif sistemin kanatçıklarını bir vakum aktüatörü ile çalıştırmayı planlamıştım.
Ancak, vakum sistemi açılma işlemini canavar gibi yaparken, aynı canavarlığı kapatırken gösteremiyor. Canı yetmiyor.
Kanatların alt kısımları daha ağır. Bağlantılar da altta, o yüzden kapatırken yukarı çekmek daha fazla çaba gerektiriyor.
(Açma kısmını vakum diyaframı yaparken, kapatma işini de aktüatörün içindeki yay yapıyor, işte o yay yetersiz kalıyor.)

Ben de, çeşitli kombinasyonlar denedikten sonra "eyyt" dedim ve açma kapama için 12V lineer aktüatör kullanmaya karar verdim.
Bu aktüatörü de tasarladığım dehşetengiz bir devreyi kullanarak gerekli gecikmeler ile çalıştıracağım.
Yani, motor çalıştıktan 10 ya da 15 saniye sonra açılacak, motor kapandıktan sonra da 3 dakika bekleyip (ısıyı tahliye edecek) kapanacak.

Tasarladığım devreye Maxi baktığında gülmez ve onay verirse önümde bir engel kalmayacak.

Az önce gerekli tüm malzemelerin siparişini verdim. İki hafta içinde hepsi elime geçmiş olur.

Bu arada, ben de sağ dizimi baştan yaptıkları o meşhur ameliyatımdan sonra ilk kez kayağa gideceğim, geldikten sonra işe saldırırım...

Gelişme oldukça bol fotoğraflı güncelleme yapacağım.

[Gkn55]

buralarda ses yok , merakla bekliyoruz.

[Hakan Girginer]

buralarda ses yok , merakla bekliyoruz.

Çok yakında...

****

Geçtiğimiz iki hafta içinde başıma gelmeyen kalmadı.
Rodaj bitti, daha yağ değiştiremedim. Fırsat olamadı bir türlü.

Yarın (Cumartesi) garaja girip Pazartesi sabahına kadar her şeyi bitirmeyi planlıyorum.

* Yağ değişecek, motorun ve yağ hortumlarının içi temizlenecek. (Shell HX8 5W40 sentetik)
* Termostat değişecek
* Turbolar ve tüm saz arkadaşları monte edilecek.
* Turboların ayarlı dikey destekleri vibrasyonu bertaraf edecek şekilde modifiye edilecek.
* Yağ basınç göstergesinin sensörü değişecek, sensör için yeni elektrik tesisatı yapılacak.
* Sol kapının cam motorunu ve cam kaldırma tertibatını söktüm, o yerine monte edilip kapı adam gibi hale getirilecek.
* Rot başları değiştirilecek (körükleri çatlamış, risk almıyorum)
* Süspansiyon programı elden geçecek, belirli hız aralıkları daha "yumuşak" hale gelecek
* Velet bir güzel yıkanacak.

En az üç semaver çay gider...

[ghibli06]

abi konuları hep gece güncellliyorsun, şimdi bir de haftasonu çalışacağım dedin gece kalkı konuya bir şey yazdın mı diye bakacağım hatun diyecek kimle yazışıyorsun gece gece :D

[mcemrek]

çırak lazım mı abi. elden sadece semaveri demlemek, getir götür işi gelir herhalde ama olsun

[ghibli06]

pazartesi biter demiştiniz nedir durum?

[livaneli]

Çarşambanın başındayız, gelişme var mı ?

pazartesi biter demiştiniz nedir durum?
Hatunlar iyice kıllanacak Bülent :)

[Hakan Girginer]

Ne deseniz haklısınız, güncelleme yapamadım.

Bu aralar epey gol yedim ama.

Sol kapının cam kaldırma motorunun teli kopmuştu. Gidip tel bulup uğraşmaktansa, hiç vaktim olmadığı için kriko aksamını söküp bu işi hızlıca yapan bir yere bıraktım ve Cuma günü akşamüzeri teslim aldım. Hiç bakmadan attım bagaja.
Cumartesi akşamı yerine monte etmek üzere bagajdan çıkardığımda motor kısmının ters takılmış olduğunu fark ettim. Düzeltmek için çelik tellerin de değişmesi gerekecekti.
Hiç uğraşmadım, tekrar bagaja koydum. Hakem santrayı göstermişti. Erken gol moral bozar.

Turbo konusunda aklıma bir cinlik gelmişti.
Büyük turbonun (K04) türbin tarafını küçülterek daha çabuk devreye girmesini sağlayabilirdik. O sayede küçük turbo (KP39) daha az yorulacak, daha az yıpranacaktı.
44.5X50 olan türbin çapını 42X50 yapabilme imkanımız vardı, hemen işe giriştik.

Her şey şahane oldu, ama turbo bir türlü balans tutmadı. 50000, 60000, 80000, 100000 ve 150000 devirde denendi, iki kere türbin değişti, türbonun tüm iç aksamı 3 kere değişti, her yol denendi, ama balans olmadı. 44.5x50 türbin ile mükemmeldi, küçük türbin ile bir türlü olamadı...
Sorun değil. Gerekirse o turbo çöpe atılır, rafta yenisi var, ama ne olduğunu anlamamız gerekiyor.
Bu arada, balans tezgahı tüm bakımları yapılan, sürekli kalibre edilen, hiç sorun çıkarmayan çok pahalı bir cihaz...

Uzun lafın kısası, 2-0 geriye düştüm. (Ara transfer şart)

Üçüncü gol de arka tampondan geldi..
Hani çarpmışlardı ya.. Arka tampon kaportacıda. Cuma günü iş bitecek, tampon da takılacaktı.
Her gün işim olduğu için tamponu bırakmıştım, arabayı tamponsuz kullandım.

Hem arka tampon yok, hem de sol kapı tamamen sökülmüş, camı bile yok. Öyle enkaz gibi kullandım garibimi.
Haber geldi, tampon da yetişmemiş.
3-0.

Moral yerlerde.

Gittim, yağı değiştirdim.
Motorun içini ve turbo besleme hatlarını ruh hastası gibi temizledim.

Yağ basınç sensörünü değiştirdim, yeni nesil sensör için 5V hat çektim. Şimdi çok hassas çalışıyor.
Hakan Çalışkan da sağ olsun, gösterge arayüzünü tekrar programladı, sensörü de ondan aldım zaten.

Ama, başka iş yapamadım.

Tampon bugün (Salı) takılabildi.
Kapıyı da dün gece topladım, cam motoru gayet güzel çalışıyor.
Turbo için acele etmemeye karar verdim.

Cumartesi günü arabayı kaportacıya bırakıyorum. 1 hafta buralarda olmayacağım, o zaman zarfında bütün çizikler vs elden geçecek, bagaj kapağı boyanacak, pasta cila yapılacak ve jantlar sökülüp boyanacak.
Bir de, Cumartesi gününe kadar havalandırma sisteminin çerçevelerini ve kanatçıklarını tamamen bitireceğim, araba ile birlikte onları da teslim edeceğim, hepsi gövde renginde boyanacak...

Bir hafta sonuna milyon tane iş sığdırmaya çalıştım, gol yemekten küme düşecektim.
Hırs yapmamak lazım.

[Kubi]

Elinize emeğinize sağlık, öldürmeyen acı güçlendirir derler. Attığını gollerin yanında 3 gol göze gelmez.
Kavgada yumruk sayılmaz :). Ailece merakla takıp ediyoruz. Ağız tadıyla sorunsuz binmek nasıp olur inşallah.

[Carmageddon]

Emeklerinize sağlık, ilgili bölümün öğrencilerine, ders notu niteliğinde bir başlık olmuş. Umarım en yakın zamanda istediğiniz aşamaya gelir.

[Gkn55]

ben diyorum işte bunlar hep nazar :)

[Hakan Girginer]

Bugün turboyu aldım!

Hatta, küçük türbine uyumlu manifold/salyangoz dahi bulduk, her şey uyumlu oldu.

[ghibli06]

Bugün turboyu aldım!

Hatta, küçük türbine uyumlu manifold/salyangoz dahi bulduk, her şey uyumlu oldu.

hocam yok mu foto?

[Hakan Girginer]

Bu aralar yangından mal kaçırır gibi iş yaptığım için hiç fotoğraf çekemedim.
Acısını çıkarırım...

[ardicli2000]

Bugün turboyu aldım!

Hatta, küçük türbine uyumlu manifold/salyangoz dahi bulduk, her şey uyumlu oldu.

Turbodaki sorun neymiş abi? Testlerde ne çıktı? Görünürde temizdi...

[ghibli06]

güncelleme alalım nedir son durum :)

[CorleoneTR]

elinize sağlık kitap gibi çalışma olmuş güncel halini bekliyoruz

[burak1533]

Çok güzel proje yerinin project cars olması gerekir. Son durum ne? uzunca zamandır güncelleme gelmedi.

[gokhankenar]

Çok güzel proje yerinin project cars olması gerekir. Son durum ne? uzunca zamandır güncelleme gelmedi.

Hakan Bey bu aralar epey yoğun muhtemelen fırsat bulamıyordur

[enesakkurt]

2 hafta sürdü şu konuyu baştan sonra bitirmek :bravo:

babacım(kızacaksın biliyorum) bu ne enerji; okudukça şaşırıyorum, şaşırdıkça hayran kalıyorum. Engin bilgiler, çalışkanlık, alternatif çözümler havada uçuşuyor. 22 yaşındayım bende böyle enerji yok vallahi tebrik ederim. Bir yandan konuyu okurken bir yandan da youtube'dan sanayi savaşlarını açıp orada yaptıklarını izliyorum... Konunun sıkı takipçisiyiz :icon_rule

[Bolkar1st]

güncelleme alalım nedir son durum :)

evet evet :)

[Hakan Girginer]

Hala Nepal'de debeleniyorum.

Su Savaşları'nın çekimleri bitti, 2-3 güne dönüyoruz.
Nisan ayını garajda geçirmeyi planlıyorum...

Garajda iş yapmayı özledim.

[umutcan]

Su Savaşları programına denk geldim.
Gerçekten büyük iş yapıyorsunuz.
Tebrik etmemek elde değil.
Umarım emeklerinizin karşılığını alırsınız.

[tiMachine]

1.5 saattir konuyu okuyorum, okuyorum ama nasıl hayranlıkla okuyorum anlatamam...

Muhteşem işler çıkarıyorsunuz...

[ardicli2000]

Turbodaki sorun neymiş abi? Testlerde ne çıktı? Görünürde temizdi...

Soruyu yenilesek ayıp olur mu ki :)

[Hakan Girginer]

Turbodaki sorun neymiş abi? Testlerde ne çıktı? Görünürde temizdi...

Bu kadar geç cevap yazdığım için kusura bakmayın ama bir aydır Nepal'de debeleniyordum.

Öncelikle, bu kadar çok bilinmeyenli bir projede sabır ve dikkat şart.
O yüzden, 1000 km yol yaptıktan sonra turboları söküp elden geçirmek istedim. (Arada ufak bir ses de vardı, ama o ses motor çalışmıyorken, turboların ve manifoldun üzerine vurduğumda bir cızırtı/zırıltı şeklinde idi. Ne olur ne olmaz diye her şeyi söküp aldım dışarı...)

Yağ hortumlarının ya da karterin içinde pislik varmış meğer. Bu pislik de küçük turbonun milini çizmiş.
Bu hayati bir sorun değildi, ama hemen mil, yataklar, burç - ne varsa - hepsi değişti.

Bu arada, büyük turbo biraz geç devreye giriyordu. Yani, küçük turbo bir parça fazla mesai yapıyordu...
Ona da bir çözüm bulduk:
Büyük turbonun türbin tarafını değiştirip çapını küçülttük. Bu yeni çapa uyumlu housing de buldum, artık çok daha çabuk devreye girecek...

Yine de bir sorun daha var.
Bu işleri yaparken araç yürüyebilsin diye eski header ve egzozu kullanarak motoru tekrar atmosferik hale getirdim.
Şu anda bu haliyle kullanıyorum, ve ÇOK YAVAŞ!
Büyük dert.

En kısa amanda turboları tekrar monte etmem lazım.

Önümüzdeki on gün büyük bir iş vardı, büyük Türkiye turu atarak 8 - 10 şehri kapsayan bir işti bu.
On dakika önce haber geldi, iş iptal. Ben garaja kapanıp turboları rahat rahat monte ederim artık.

[Hakan Girginer]

Küçük bir gelişme daha var...

Hani kaputu acımdan kesmiştim ya. Hani aktif havalandırma sistemi yapacaktım...

İstanbul'dan ayrılmadan önce tüm bu kaput parçalarını hazırlayıp boyaya vermiştim.
Dün akşam bu parçaları prova amaçlı monte ettim.
Çok güzel oldu, bir daha sökmemeye karar verdim.

Şu anda kanatlar hareketsiz. Ses yapmasınlar diye yerlerine sabitledim şimdilik.
Artık sırada kumanda ve hareket sistemini imal etmek var.

O iş için gereken tüm parçalar da elimde, braketleri vs de yaptıktan sonra aktif hale gelecek...

Buyrun, hareketsiz hali böyle:

https://imagizer.imageshack.com/v2/xq90/923/wagV0P.jpg (https://imageshack.com/i/pnwagV0Pj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/xq90/924/MYBfM6.jpg (https://imageshack.com/i/poMYBfM6j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/xq90/923/93EYgd.jpg (https://imageshack.com/i/pn93EYgdj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/xq90/921/dYKUJ1.jpg (https://imageshack.com/i/pldYKUJ1j)

https://imagizer.imageshack.com/v2/xq90/921/JmmcFG.jpg (https://imageshack.com/i/plJmmcFGj)

https://imagizer.imageshack.com/v2/xq90/921/WFrOGM.jpg (https://imageshack.com/i/plWFrOGMj)


En öndeki kanatçığın dik duruyor olması tasarım gereği. O sayede diğer kanatçıkların üzerinde ciddi bir alçak basınç alanı oluşuyor.
Kapandıklarında hepsi dümdüz oluyor.

[ardicli2000]

Bu kadar geç cevap yazdığım için kusura bakmayın ama bir aydır Nepal'de debeleniyordum.

Öncelikle, bu kadar çok bilinmeyenli bir projede sabır ve dikkat şart.
O yüzden, 1000 km yol yaptıktan sonra turboları söküp elden geçirmek istedim. (Arada ufak bir ses de vardı, ama o ses motor çalışmıyorken, turboların ve manifoldun üzerine vurduğumda bir cızırtı/zırıltı şeklinde idi. Ne olur ne olmaz diye her şeyi söküp aldım dışarı...)

Yağ hortumlarının ya da karterin içinde pislik varmış meğer. Bu pislik de küçük turbonun milini çizmiş.
Bu hayati bir sorun değildi, ama hemen mil, yataklar, burç - ne varsa - hepsi değişti.

Bu arada, büyük turbo biraz geç devreye giriyordu. Yani, küçük turbo bir parça fazla mesai yapıyordu...
Ona da bir çözüm bulduk:
Büyük turbonun türbin tarafını değiştirip çapını küçülttük. Bu yeni çapa uyumlu housing de buldum, artık çok daha çabuk devreye girecek...

Yine de bir sorun daha var.
Bu işleri yaparken araç yürüyebilsin diye eski header ve egzozu kullanarak motoru tekrar atmosferik hale getirdim.
Şu anda bu haliyle kullanıyorum, ve ÇOK YAVAŞ!
Büyük dert.

En kısa amanda turboları tekrar monte etmem lazım.

Önümüzdeki on gün büyük bir iş vardı, büyük Türkiye turu atarak 8 - 10 şehri kapsayan bir işti bu.
On dakika önce haber geldi, iş iptal. Ben garaja kapanıp turboları rahat rahat monte ederim artık.

Abi küçük turbonun fazla mesai yapma işini diesel lerde nasıl çözmüşler? Neticede daha az devir çeviriyor dizel motorlar. Merak ettim açıkçası..

[Hakan Girginer]

Abi küçük turbonun fazla mesai yapma işini diesel lerde nasıl çözmüşler? Neticede daha az devir çeviriyor dizel motorlar. Merak ettim açıkçası..

Kabul, dizel motorlar daha düşük devirlerde çalışıyor ama, küçük turbonun çalışma aralığı da düşük devirlerde. Yani, motorun nihai devrinin (redline) küçük turbo ile ilgisi pek yok.
Bir noktada küçük turbo devreden çıkıp görevi büyüğe teslim ediyor..

Ayrıca, söz konusu dizel motorların hem hacimleri daha büyük, hem de sıkıştırma oranları çok daha fazla. Dolayısı ile bu turboların takıldığı dizel motorların egzoz akışı, küçük turbonun çalışacağı devir aralıklarında benim aracımın motoruna kıyasla daha yüksek.

[uykucu96]

çok güzel proje olmuş elinize sağlık

[ardicli2000]

Kabul, dizel motorlar daha düşük devirlerde çalışıyor ama, küçük turbonun çalışma aralığı da düşük devirlerde. Yani, motorun nihai devrinin (redline) küçük turbo ile ilgisi pek yok.
Bir noktada küçük turbo devreden çıkıp görevi büyüğe teslim ediyor..

Ayrıca, söz konusu dizel motorların hem hacimleri daha büyük, hem de sıkıştırma oranları çok daha fazla. Dolayısı ile bu turboların takıldığı dizel motorların egzoz akışı, küçük turbonun çalışacağı devir aralıklarında benim aracımın motoruna kıyasla daha yüksek.

Eyw abi anladım demek istediğini. Turbo dizellerde çok daha önceden doluyor.

Sırf bu konu yüzünden foruma üye oldum. Ellerin dert görmesin.
Amcamın oğlu Bosch'ta mühendis. Son nesil enjektör üretiminden sorumlu. Bant yeni kuruldu. Sulu enjektör uygulamanı ona gönderdim. Takdirle karşıladı. Malumundur Bosch da üzerinde çalışıyor. Daha paslanmanın önüne geçememişler :) Uzun süre pasa karşı dayanacak ve maliyeti düşük olacak malzeme arayışı devam ediyormuş. Gerçi elektrkli motor her geçen gün revaç kazanırken bu konuya ne kadar bütçe ayırırlar bilmiyorum, ancak inşallah ilerde 6 ayda bir temizlemek zorunda olmayacağın nozullar gelir inş :)

[Hakan Girginer]

Eyw abi anladım demek istediğini. Turbo dizellerde çok daha önceden doluyor.

Sırf bu konu yüzünden foruma üye oldum. Ellerin dert görmesin.
Amcamın oğlu Bosch'ta mühendis. Son nesil enjektör üretiminden sorumlu. Bant yeni kuruldu. Sulu enjektör uygulamanı ona gönderdim. Takdirle karşıladı. Malumundur Bosch da üzerinde çalışıyor. Daha paslanmanın önüne geçememişler :) Uzun süre pasa karşı dayanacak ve maliyeti düşük olacak malzeme arayışı devam ediyormuş. Gerçi elektrkli motor her geçen gün revaç kazanırken bu konuya ne kadar bütçe ayırırlar bilmiyorum, ancak inşallah ilerde 6 ayda bir temizlemek zorunda olmayacağın nozullar gelir inş :)

Ben nozülleri paslandıkları için değil, manifold ortamında oluşan karbon vs kirlenmesi yüzünden temizlemek zorunda kalıyorum.
Bu nozüller normalde gaz kelebeğinin öncesine takılıyor ve kirlenme sorunu olmuyor. Ama, manifoldun içinde daha verimli çalışıyorlar.
BMW de bu nedenle su nozüllerini akışın optimal olduğu yere, benzin enjektörlerinin çok yakınına monte ediyor zaten.

Aklın yolu bir :)

[Hakan Girginer]

Garajda birkaç saat debelenmenin meyvesi 8 saniyelik bir video oldu....

Şu aşamada her şey "kaba inşaat" aşamasında ama.
Daha bir sürü ayar, düzenleme vs var.

Sistemi çalıştırmak için gereken devreler de kağıt üzerinde hazır, ama imal edip montajını da yapmam lazım...

Keyfim yerinde ama.



https://www.youtube.com/watch?v=XIT-2jmTaho

[ardicli2000]

Garajda birkaç saat debelenmenin meyvesi 8 saniyelik bir video oldu....

Şu aşamada her şey "kaba inşaat" aşamasında ama.
Daha bir sürü ayar, düzenleme vs var.

Sistemi çalıştırmak için gereken devreler de kağıt üzerinde hazır, ama imal edip montajını da yapmam lazım...

Keyfim yerinde ama.



https://www.youtube.com/watch?v=XIT-2jmTaho

Tetiği marştan mı alacaksın abi? yoksa Porsche gibi hızdan ya da termostattan mı alacaksın?

Şöyle araba giderken ısındıktan sonra yolda açılırsa şok şekil olurdu be :) Soğudu mu da kapansa var ya ofofof :D Gerçi ısındı mı soğumaz motor ama olsun :D

[hadigetZ]

Abi lütfen devam et, tek nefeste 1 saate yakın harcadım günlerim geçmiyor şimdi.

[aykutsafakyaman]

Bi de ben hortlatayım. Yok mu abi gelişme.

[coyote]

Aktif havalandırma.

Bu arada, ben de bi-turbonun son halini merak edenlerdenim.



Tetiği marştan mı alacaksın abi? yoksa Porsche gibi hızdan ya da termostattan mı alacaksın?

Şöyle araba giderken ısındıktan sonra yolda açılırsa şok şekil olurdu be :) Soğudu mu da kapansa var ya ofofof :D Gerçi ısındı mı soğumaz motor ama olsun :D



Nerede ise bir haftadır konuyu güncellemediğimi fark ettim.

Aracı bir haftadır atmosferik kullanıyorum.
(İlk marştan bu yana 1490 Km olmuş bile.)

Bu hafta hem Velet kaportacıya gidecek, hem de turboları incelemeye götüreceğim.
Götürmüşken yapmak istediğim bir modifikasyon da var, o iş de aradan çıkar bahaneyle. Büyük turbonun türbinlerini değiştirip daha erken devreye girmesini sağlamak istiyorum. Bence öyle daha iyi olacak. O sayede küçük turbo daha çabuk devreden çıkar, daha az yıpranır.

Bir yandan da daha önce bahsettiğim aktif havalandırma üzerinde çalışıyorum. Hani kaputu kesmiştim ya.. İşte o.

Daha önce düşünemediğim bir sorun ile karşılaştım:
Ben en baştan beri bu aktif sistemin kanatçıklarını bir vakum aktüatörü ile çalıştırmayı planlamıştım.
Ancak, vakum sistemi açılma işlemini canavar gibi yaparken, aynı canavarlığı kapatırken gösteremiyor. Canı yetmiyor.
Kanatların alt kısımları daha ağır. Bağlantılar da altta, o yüzden kapatırken yukarı çekmek daha fazla çaba gerektiriyor.
(Açma kısmını vakum diyaframı yaparken, kapatma işini de aktüatörün içindeki yay yapıyor, işte o yay yetersiz kalıyor.)

Ben de, çeşitli kombinasyonlar denedikten sonra "eyyt" dedim ve açma kapama için 12V lineer aktüatör kullanmaya karar verdim.
Bu aktüatörü de tasarladığım dehşetengiz bir devreyi kullanarak gerekli gecikmeler ile çalıştıracağım.
Yani, motor çalıştıktan 10 ya da 15 saniye sonra açılacak, motor kapandıktan sonra da 3 dakika bekleyip (ısıyı tahliye edecek) kapanacak.

Tasarladığım devreye Maxi baktığında gülmez ve onay verirse önümde bir engel kalmayacak.

Az önce gerekli tüm malzemelerin siparişini verdim. İki hafta içinde hepsi elime geçmiş olur.

Bu arada, ben de sağ dizimi baştan yaptıkları o meşhur ameliyatımdan sonra ilk kez kayağa gideceğim, geldikten sonra işe saldırırım...

Gelişme oldukça bol fotoğraflı güncelleme yapacağım.

[Hakan Girginer]

Bu aralar güncelleme yapamadım, kusura bakmayın.

Ama önemli bir sorum var:

18 mm aluminyum boru bükmem gerekiyor.
Elinde 18 mm boru için bükme aleti olan var mıdır acaba?
1 günlüğüne ödünç alabilmem mümkün olur mu?

Projeyi bitirebilmem için çok gerekli de.

[Hakan Girginer]

Hallettim...

https://imageshack.com/i/pl0ov28Fj

[ardicli2000]

Sanat eseri....

[Maxi]

Hakan abi, borular ne icin?

[ghibli06]

Hakan abi, borular ne icin?

sanırım yağ buharı hattı ...

[ardicli2000]

sanırım yağ buharı hattı ...

Ketç ken yapmış...

Sanat eseri dedik ya.. İmzasını atıyor şimdi de :)

[Hakan Girginer]

Evet, catch can yapmak şart olmuştu.

Onun için ayrı konu açtım:

http://www.techturkey.com/forum/do_it_yourself_d_i_y_/237051-catch_yaptim_bu_sefer_ama_biraz_farkli_.html


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/wCcRn4.jpg (https://imageshack.com/i/powCcRn4j)

[Hakan Girginer]

Sonunda şu aktif havalandırma sisteminin videosunu çekecek fırsat bulabildim...



https://www.youtube.com/watch?v=ODFf65kvVF8


Videonun süresini kısaltmak için elimden geldiği kadar kesip biçtim.

Gerçekten bu kadar sabır etmeme değdi.



Bu arada, ben tuğla kadar bir devre tasarlamıştım, Maxi sağ olsun, miniminnacık bir devre yaptı anında.
Motor çalıştıktan 15 saniye sonra açılıyor, motor kapandıktan 2 dakika sonra da kapanıyor.
İçeride bir iptal butonu da var... Kar yağar, buz olur, sistem zorlanmasın diye.

[Hakan Girginer]

Artık bu proje bitti sayılır...

Yakıt ve VE tablolarında minik birtakım düzenlemeler kaldı, sonrasında da basıncı 1.5 BAR seviyelerine çekeceğim.
(Şu anda epey düşük tutuyorum, yavaş yavaş ilerliyorum)


Buyrun:



https://www.youtube.com/watch?v=KVX2QWAhYi4


Ama, bu hali bile keyifli oldu.

[ardicli2000]

Hey maşallah, hey maşallah....

tü tütü üt nazar değmez inş.

Abi efsanesin.

[ghibli06]

Hakan hocam nedir son durum, bı OCC gösterdin kaldı onunla :) ayarlar nasıl, performans nasıl biraz detay versen...

[Hakan Girginer]

https://youtu.be/d029uo1kH3o

[Gkn55]

abi o kadar güzel anlatmışsın ki kendimi mx-5 ilanlarında buldum :o

[Carmageddon]

Abi serinin en iyi videosu olmuş sanırım. Otomobil kültürü denilen şey tam olarak bu. Keyifli sürüşler.

[KÖROĞLU]

Son cümle çok vurucu ve düşündürücü.

Uzun süre aynı araçla vakit geçirenlere ise ayrı bir saygı ve sempati besliyorum.

Anlatım ayrıca güzel. Tebrikler.

[Orhun1907fb]

Yenge boşanmalıydı vakti zamanında:D

Denebilecek bir söz yok gerçekten.

[emreogut]

Konuyu baştan sona 2 gündür sindire sindire okudum. :)
Nasıl kaçırmışım anlamadım ama konuyu hortlatmak amaçlı yazayım dedim. Son durum nedir acaba. :)

[aykutsafakyaman]

Konuyu baştan sona 2 gündür sindire sindire okudum. :)
Nasıl kaçırmışım anlamadım ama konuyu hortlatmak amaçlı yazayım dedim. Son durum nedir acaba. :)

Anadolu yakasında iş çıkışı görmüştüm. Sanırım dışarı çıkmaya başlamış :)

[ghibli06]

http://www.techturkey.com/forum/motorsporlari/225054-intercity_istanbul_park_pist_gunleri-140.html#post8613663

ohooo araç pist rekorunu bile kırdı :)

[grape53]

Maşallah Hakan abi, ilk defa böyle detaylı ve profesyonel bir konu ile karşılaştım bu konunun tamamını okudum, yan sekmedeki yancılara geçtim. :) Yarısını anlıyorum yarısını anlamıyorum ama hepsinden zevk alıyorum.

Eline emeğine sağlık, inşallah hayatta yollarımız bir yerde kesişir ve tanıma fırsatını bulurum, tek diyebildiğim bu :)

[Hakan Girginer]

Uzun süredir bu konuyu güncelleyemiyorum, ama şunu da şuraya bırakayım...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/lhSOSe.png (https://imageshack.com/i/pnlhSOSep)

Geçen ay daha ilk ayar seansının ardından aldığım bir log içinden ilgili ekran görüntüsü.

Dördüncü viteste, yaklaşık 1160 devirde gaza basıp 7000 devire kadar çıkmışım.
4th gear pull yani.

Sarı grafik manifold basıncı, yani boost. Bir çeşit, çift turbo'nun zaferi işte. Daha o devirde anında boost geliyor.
Bu log alındığından beri boost grafiğinde görülebilen (3000 devir civarındaki) o anlık düşüp tekrar yükselmeyi de gidermeyi başardık

AFR hala bir parça zengin. Bu da bu aşamada emniyet amaçlı sadece. Hedef maximum 11.5.
Her şeyin tam oturması için iki tur daha ayar gerekecek, ama şu haliyle bile keyif ile korku arasındaki o ince çizgide gidiyorum.

Yakıt tüketimi ise beklentimin çok çok ötesinde iyi. Fabrika verilerinden bile daha iyi.

-----------------------------------

Bu proje gerçekten yüzümü kara çıkarmadı. Bunun gazı ile büyük bir proje daha hazırlamaya başladım. Ama galiba yaza kadar elimi sürmeye zamanım olmayacak.
Proje çok çok basit: Dış görünüşü değiştirmeden, kanat, spoiler vs kullanmadan ciddi downforce elde etmek. ;)

[blueflycat]

hakan,takipdeyiz daha yapılacak ne kaldı derken yeni projeyi beklemeye başladık..benim M6 da yeni yıkandı sanırım beygir gücü artmıştır :hehe:

[rahmitanir]

Su karantina gunlerinde bu konuya bir guncelleme gelse, ilac gibi olur valla :)

[dragstar]

Hakan abi TüvTürk muayne serüvenini detaylı olarak bekliyoruz.

[Hakan Girginer]

Şu aralar bir güncelleme yapamıyorum maalesef.
Velet mükemmele yakın durumda, ama gidecek yer yok.

Aklımda ufak tefek geliştirmeler / ilaveler var elbette, ama şimdilik her şeyi askıya aldım, hep birlikte bekleşiyoruz.

[berkay_aydin]

Hakan abi TüvTürk muayne serüvenini detaylı olarak bekliyoruz.

Şu sıralar teknik değişiklik olarak muayne iptali yapıyorlar bizimde başımıza geldi saçma bir durum, normale döner umarım :(

[yakaan]

Elinize sağlık.
Okumaya ne zaman başladığımı hatırlamıyorum.

[Hakan Girginer]

Yaptığım önemli bir eklemeyi atlamışım.

Geçen gün buraya "güncelleme yapamıyorum" diye yazdıktan sonra aklıma geldi.
Hemen konuya ilave ediyorum, lütfen kusura bakmayın.


----------------------------------

Turboları bakım için söktüğümü, sonra bir daha söktüğümü yazmıştım.

İki defasında da turbo mil yataklarında çizikler ve çok erken meydana gelen aşınmalar vardı.

Bir anda bir aydınlanma yaşadım ve hatamın farkına vardım. Kendi kendime "sonra hallederim" diye diye ben turbolara filtre edilmemiş yağ besleyip, öylece bırakmıştım.

Açıklayayım:

Bu fotoğrafta motor bloğu ile yağ filtresi arasına gelen adaptör (sandwich plate) üzerine açtığım çıkışlar, oradan turbolara giden besleme hortumları açıkça görülebiliyor..


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/GkKJQL.jpg (https://imageshack.com/i/pmGkKJQLj)


İşte sorun da tam burada...

[Hakan Girginer]

Çünkü, o mavi adaptörün çıkışları aldığım dış kısmından, karterden gelen ve henüz filtrenin içinden geçmemiş yağ geçiyor.

Temiz yağ ise, ortadaki dişli kısmın içinden bloğa veriliyor.

Haliyle, karterden gelen yağın içinde birtakım partiküller vs mevcut. Bu yağı turbolara verince, haksızlık oluyor.


Temiz yağa ulaşmak için basit bir yöntem var aslında. Bloğun içine verilen yağ temiz.
Bunun için aklıma gelen en makul yöntem de yağ basınç müşürünü sökmek. Oradan basınçlı yağ gelir.

Şöyle göstereyim:

(Fotoğrafı müşürü söktükten sonra çektim)

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/ZlfPXD.jpg (https://imageshack.com/i/pmZlfPXDj)


Ama iş karışık biraz. Bu müşürün dişi 1/8 BSP. Yağ çıkış nipellerinin dişleri 1/8 NPT, araya yapacağım adaptörün dişleri de 7/16 NPT.

Yani, acayip bir yağ manifoldu yapmam lazım. Hayatta hazırda bulunacak şey değil.

[Hakan Girginer]

Ben de aluminyum takozdan şöyle bir manifold yaptım.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/OiZC83.jpg (https://imageshack.com/i/pnOiZC83j)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/Jc0slx.jpg (https://imageshack.com/i/poJc0slxj)


Motor bloğundan yağ girişi, iki turboya yağ çıkışı ve yağ müşürü için 1/8 BSP dişli bir port.


Bunu monte edeceğim yer de hazırdı.

[Hakan Girginer]

Emme manifoldunu söktüm.

Manifoldun alt kısmında şöyle bir montaj deliği var. (Manifold tezgahta 90 derece açı ile duruyor, göz aldatmasın)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/BHPv9E.jpg (https://imageshack.com/i/poBHPv9Ej)


Normalde bu delik, elektrik kablolarını tutan plastik bir kelepçe için. Bu deliğe M6 diş açtım, çok da güzel oldu.


Sonra, bu deliğin motor bloğuna göre tam nereye geleceğini hesapladım, yani koordinatlarını çıkardım, ona göre basit bir aluminyum çerçeve hazırladım..

Yaptığım yağ manifoldunu da tam yerine geçici olarak sabitledim.

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/9Z9EJt.jpg (https://imageshack.com/i/po9Z9EJtj)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/rPgaWw.jpg (https://imageshack.com/i/pmrPgaWwj)


Bu şekilde hortum uzunluklarını, yerleştirmeleri çok rahat hesaplayıp, görerek çalışma olanağım oldu.

[Hakan Girginer]

Bu manifold iki turboya yağ besleyeceği için mümkün olan en paranoyak yaklaşım ile çalıştım. O basınç, o akış gereksiz yere düşmeyecekti...

Onun için, motor bloğundan manifolda kadar oldukça geniş çaplı hortum ve bağlantı elemanları kullandım.

Sonra yağ basınç müşürünü de bu manifoldun üzerine monte edip elektrik bağlantısını da uzattım, tüm hortumları monte ettim...


Bloktan yağ manifolduna

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/VSJg9I.jpg (https://imageshack.com/i/pnVSJg9Ij)


Sonrası:

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/DNMqpd.jpg (https://imageshack.com/i/poDNMqpdj)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/wZEoK8.jpg (https://imageshack.com/i/pmwZEoK8j)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/HMw4qC.jpg (https://imageshack.com/i/poHMw4qCj)

[Hakan Girginer]

Bu da motorun turbo tarafı...

https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/8oZrZ4.jpg (https://imageshack.com/i/po8oZrZ4j)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/924/A4YleW.jpg (https://imageshack.com/i/poA4YleWj)


Her şey yerli yerine tam olarak oturduktan sonra hortumların üzerlerine yine yüksek ısıya dayanıklı kılıf geçirdim tabi.

Şimdilik en ufak bir sorun yok.

[Hakan Girginer]

Hızımı alamadım, bir de Det Can (vuruntu dinleme kulaklığı) yaptım.

Bunu yaparken farklı bir düşünce ile yola çıktım ama.
Piyasada bu tür kulaklıklar için hep geniş, büyük çaplı hortum vs kullanılıyor.
Ama, müzik enstrümanlarından bildiğimiz kadarı ile büyük hacim pes sesler için idealdir.

Motor çalışırken çıkan pes sesler de, hep sabit olan mekanik sesler. Yani, motoru kulaklık ile dinlerken bu seslerden kafa şişiyor.
Üstelik, aradığımız vuruntu sesleri de hep tiz sesler... Hmmm.

Tam da bu yüzden, iç çapı dar hortum kullanmaya karar verdim.

Buyrun:

Bildiğiniz iş güvenliği (aslında iş emniyeti olacak o) kulaklığı işte..


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/923/RM8eQR.jpg (https://imageshack.com/i/pnRM8eQRj)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/JKJ9OO.jpg (https://imageshack.com/i/pmJKJ9OOj)


Motor bağlantısını da, hortumun ucuna bakır boru ekleyerek, emme manifoldunun tam ortasına denk gelen saplamalardan birine yaptım.


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/l8EY8e.jpg (https://imageshack.com/i/pml8EY8ej)


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/922/xjXPYF.jpg (https://imageshack.com/i/pmxjXPYFj)



Bu kulaklığı Güneş ile birlikte tune için kullandık.
Hatta Güneş kulaklığı ilk taktığında "ses gelmiyor, bir hata var" dedi.
Ama, işin güzelliği de orada... Sürekli motor zarıltısı gelmiyor. Sadece, çok tiz olan vuruntu sesleri geliyor.
Kafa şişmiyor, en önemlisi de o zaten.

[coolvtec]

Elinize sağlık. Hortum ince olduğun için kırılma, ezilme riskli olabilir mi? Bunu önlemek için dışına kumaş, örgü şeklinde ya da daha kalın plastik koruyucu bi hortum geçirilebilir.

[Hakan Girginer]

Hortumdan yana bir kaygım yok açıkçası. Oldukça kalın çeperli, sağlam bir hortum.

[ghibli06]

hidrolik hortumu 3-4 tonla ezmedikten sonra akışı kesemezsiniz, Hakan hocam eline sağlık...

[Hakan Girginer]

Yağ hortumlarında şu kılıfı kullanıyorum zaten.


https://imagizer.imageshack.com/v2/1024x768q90/921/F5NbuN.jpg (https://imageshack.com/i/plF5NbuNj)


Sıcağa karşı çok iyi koruyor. Üzerindeki silikon kaplama sayesinde sürtünme ve aşınmaya da faydası var tabii.

[livaneli]

Abi, neden motorun sağında solunda yağ yok?
Hadi külbütör sızdırmadı, turbo kaçırmadı, krank keçesi su koyvermedi, karter contası özel yapım... Hidrolik koyarken de mi damlamadı sağa sola be adam?

[Omak]

Abi, neden motorun sağında solunda yağ yok?
Hadi külbütör sızdırmadı, turbo kaçırmadı, krank keçesi su koyvermedi, karter contası özel yapım... Hidrolik koyarken de mi damlamadı sağa sola be adam?

Hakan abi yağsız calışan motoru icad etti abi sen olayi kaçırmışsın :)

Korona gunlerinde tv cekimide yok araba karsisinda cay icerken aklina yeni proje gelmiyormu hakan abi? konuya bakip bakip grri cikiyorduk bir suredir.

Turbo yağ çıkış borulari biraz büyük değilmi? Yani turbonun mildeki yağ kanalini bilmiyorum ama gorunce ilk aklima gelen yağ ordan hizlica düşüp (akıp) yatakda olmasi gereken basinci düşürmezmi?

[Hakan Girginer]

Hakan abi yağsız calışan motoru icad etti abi sen olayi kaçırmışsın :)

Korona gunlerinde tv cekimide yok araba karsisinda cay icerken aklina yeni proje gelmiyormu hakan abi? konuya bakip bakip grri cikiyorduk bir suredir.

Turbo yağ çıkış borulari biraz büyük değilmi? Yani turbonun mildeki yağ kanalini bilmiyorum ama gorunce ilk aklima gelen yağ ordan hizlica düşüp (akıp) yatakda olmasi gereken basinci düşürmezmi?


Ben o kadar uzun zamandır evdeyim ki, artık araba kullanmayı bile unuttum galiba...

Turbo yağ tahliye hattının mümkün olduğu kadar geniş çaplı olması şart. Yoksa turbo içinde biriken yağ keçelerden sızarak sana emme hatlarında birikinti ve egzozdan duman olarak geri döner.
Zaten daha turbonun içine girerken yağın hem basıncı, hem de akışı düşürülür. Yağ 1 - 1.5 mm çapında bir delikten geçerek girer turboya.
Azıcık yağ yetiyor işte.

[Hakan Girginer]

Abi, neden motorun sağında solunda yağ yok?
Hadi külbütör sızdırmadı, turbo kaçırmadı, krank keçesi su koyvermedi, karter contası özel yapım... Hidrolik koyarken de mi damlamadı sağa sola be adam?

Sorma, ön taraf leş gibi yağ oldu bir ara..
Yağ keçesi eksantrik milini aşındırmış, incecik bir "yarık" oluşmuş, o da keçeyi iyice mahvetmiş, motor çalıştıkça da sızmış durmuş...

Hemen speedi-sleeve siparişi verdim, konu kökünden halloldu.
O keçeye ulaşmak için tüm triger aksamını sökmek gerekiyor, o bahane ile tüm triger sülalesini de değiştirdim, içim rahat etti...


Speedi-sleeve:

https://www.bearingsrus.co.uk/pub/media/catalog/product/cache/a2ffbb7c0c767f2e44bc36587318d948/s/p/speedi_331.jpg


https://4.imimg.com/data4/BJ/XQ/ETO-3203664/skf-speedi-sleeve-bearing_3661-250x250.jpg


https://www.waikatobearings.co.nz/edit/image_cache/14A5B500C43641A8860872DE431DA6AA_470x480c0pcenter. jpg


Yurdum dahilinde boşuna aramayın, bilen yok...

[sasuta]

Sorma, ön taraf leş gibi yağ oldu bir ara..
Yağ keçesi eksantrik milini aşındırmış, incecik bir "yarık" oluşmuş, o da keçeyi iyice mahvetmiş, motor çalıştıkça da sızmış durmuş...

Hemen speedi-sleeve siparişi verdim, konu kökünden halloldu.
O keçeye ulaşmak için tüm triger aksamını sökmek gerekiyor, o bahane ile tüm triger sülalesini de değiştirdim, içim rahat etti...


Speedi-sleeve:

https://www.bearingsrus.co.uk/pub/media/catalog/product/cache/a2ffbb7c0c767f2e44bc36587318d948/s/p/speedi_331.jpg


https://4.imimg.com/data4/BJ/XQ/ETO-3203664/skf-speedi-sleeve-bearing_3661-250x250.jpg


https://www.waikatobearings.co.nz/edit/image_cache/14A5B500C43641A8860872DE431DA6AA_470x480c0pcenter. jpg


Yurdum dahilinde boşuna aramayın, bilen yok...

Abi bunu sipariş ederken neye dikkat etmemiz lazım. Sadece çapa göre mi yoksa kullanacağımız krank vb kodlarına göre mi?

[Hakan Girginer]

Abi bunu sipariş ederken neye dikkat etmemiz lazım. Sadece çapa göre mi yoksa kullanacağımız krank vb kodlarına göre mi?

Katalogdan senin tam ihtiyacın olan parça numarasını buluyorsun.
Bu parçalar çok hassas ölçülerde yapılıyor.

[sasuta]

Katalogdan senin tam ihtiyacın olan parça numarasını buluyorsun.
Bu parçalar çok hassas ölçülerde yapılıyor.

Peki bunu nasıl yapıyoruz? Linkteki katalogtan mı bakacağız ve nelere dikkat etmemiz lazım?

https://www.skf.com/binary/21-318152/810-701_CRSeals_Handbook__SKF_SPEEDI-SLEEVE_Apr-2018.pdf

[Hakan Girginer]

Peki bunu nasıl yapıyoruz? Linkteki katalogtan mı bakacağız ve nelere dikkat etmemiz lazım?

https://www.skf.com/binary/21-318152/810-701_CRSeals_Handbook__SKF_SPEEDI-SLEEVE_Apr-2018.pdf

Aracın marka - model - yıl - motor hacmini yazabilir misin?

[sasuta]

Aracın marka - model - yıl - motor hacmini yazabilir misin?

Opel Calibra / 1994 / C20XE 2.0

[R.S.C]

Ground effect?

[Hakan Girginer]

Opel Calibra / 1994 / C20XE 2.0

Vallahi bulamadım. Mil çapları ile bakılması gerekecek herhalde.

[sasuta]

Vallahi bulamadım. Mil çapları ile bakılması gerekecek herhalde.

Olmadı firmaya mail atarım. Teşekkürler.