User Tag List

Sayfa 1/3 123 SonSon
54 sonuçtan 1 ile 19 arası

Konu: Güç ve tork açıklaması..

  1. #1
    TechTurkey cem - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Nov 2005
    Yaş
    38
    Şehir
    Istanbul / Izmir
    Mesaj
    6.513
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    20 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)

    Güç ve tork açıklaması..

    Güç ve tork ilişkisi çoğu zaman birçok kişi için karışık gelir. Otomobilleri kıyaslarken bu iki terimi sık sık kullanıyoruz ama çoğumuz hangisinin daha önemli olduğunu bırakın, tam olarak ne anlama geldiğini bile bilmiyoruz. Eski bir söz vardır : Tork yarış kazandırır, güç otomobil sattırır. Bu gerçekten doğru mu? İşte bu yazımızda bu iki başlığı açıklığa kavuşturacağız.

    Özetle, güç ve tork tamamen ayrı şeylerdir ve ölçü birimleri de birbirinden farklıdır.

    Tork : Tork döndürme kuvvetidir. Hareket ve zamandan bağımsız bir kavram olan torkun ölçü birimi Nm (Newton*metre) dir. Tork bir kol yardımı ile sabit, dönen bir noktaya kuvvet etki ettiğinde yaratılır. Sabit, dönen bir noktaya 1 metre uzunluğunda bir kol yardımı ile 1 Newton (1/9.8 kg. - 9.8 N = 1 kg.) kuvvet uyguladığımızda 1 Nm tork doğar. Otomobillerde tork krank milinde doğar. Şanzıman üzerinden çekiş tekerinin olduğu aksa kadar ilerler ve aksta bağlı bulunan tekerlekler ile yola doğrusal bir kuvvet olarak aktarılır. Tekerleklerin yere aktardığı doğrusal kuvvetli, çekiş tekerinin olduğu aksa iletilen torku bilmek suretiyle kolayca hesaplayabiliriz.

    Doğrusal kuvvet = (aksa iletilen tork) / (tekerleğin yarıçapı)

    Bir motorun ürettiği tork motorun devrine göre değişir ve grafikte bir eğri ile gösterilir. Bu eğriyi her devirde anlık olarak ölçülmüş tork değerlerini belirten noktalar oluşturur. Sürüş anındaki güç kayıpları göz ardı edilerek krank milindeki torkun, otomobili ilerleten doğrusal kuvvetle herhangi bir viteste her zaman doğru orantılı olduğunu söyleyebiliriz. Tam düz bir tork "eğrisi" olsaydı otomobil hangi viteste, hangi devirde olursa olsun, sabit ivme ile hızlanırdı. Ancak gerçek hayatta tork "eğrileri" düz değildir. tavan yapmak üzere yükselirler ve çok yüksek devirlerde yine düşerler. Bir otomobil, motoru (herhangi bir viteste) en yüksek torkunu verdiği devirde seyrettiği zaman en iyi şekilde hızlanır. Dikkat edin, en iyi hızlanmanın nasıl sağlanacağını belirledik ve daha beygirgücünden bahsetmedik bile.

    Güç : Güç, iş yapma oranıdır ve ölçü birimi W (Watt) dır. Torkun aksine güç, zaman ve hareken kavramlarına bağımlıdır. Güç ve tork arasında direk bir bağlantı gösterebiliriz. Bir otomobilin ürettiği güç, motorun çevirdiği devre bağlı olarak değişir ve tipik olarak grafikte bir eğri ile gösterilir. Güç ve tork arasındaki bağıntıyı formüle dökmek gerekirse :

    Güç = Tork * (o tork değerinin üretildiği devir) / 5252

    Not: Bu formül, sadece, tork lbf, güç de HP cinsinden birimlendirildiğinde geçerlidir.

    Bu noktaya kadar öğrendiklerimizi özetleyecek olursak :
    - Otomobilin ivmelenmesi, akstaki torkun tekerlekte doğrusal kuvvete dönüşmesidir.
    - Herhangi bir viteste en iyi ivme, motorun en yüksek torku ürettiği devirde sağlanır.
    - Güç, tork ve devre bağlı bir fonksiyondur.

    Eğer bu noktada gücün önemsiz olduğuna karar kıldıysanız yanılıyorsunuz. Lütfen okumaya devam edin.

    Şanzıman, otomobilin ivmelenmesindeki en önemli etkendir. Güç ve tork arasındaki ilişkiyi anlatmak ve gücün de yazının bu ana kadarki bölümünde anlatılan kadar önemsiz olmadığını göstermek için, hipotez olarak, birinci vitesi 2:1 oranlı, ikinci vitesi de 1:1 oranlı iki vitesli bir şanzıman ele alalım. Ve bun şanzımanı yine hipotez olarak her devirde, krank milinde 100 Nm tork üreten bir motora bağlayalım.

    1:1 oranlı ikinci vites, sürüş milini krank miliyle aynı hızda çevirir ve tam olarak 100 Nm kuvvet yere iletilir (Sürtünme kuvvetlerinin olmadığını var sayıyoruz.). Ancak 2:1 oranlı birinci vites sürüş milini krank milinin yarısı kadar bir hızla çevirir ve krank milinin ürettiği gücün iki katı yani 200 Nm kuvvet yere iletilir. Dolayısıyla otomobilimiz birinci viteste, ikinci viteste olduğundan iki kat daha iyi ivmelenir. İşte bu noktada da beygirgücünün önemini anlatan anahtar yatar. Vites küçültme suretiyle, tekerleklere iletilen maksimum tork (belli bir hız için), otomobilin motoru en yüksek gücü ürettiği devirde çalışırken sağlanır.

    Tork çarpımının sonucu olarak diyebiliriz ki, bir otomobil, herhangi bir devirde, motoru en yüksek gücü ürettiği devre getiren bir vites seçildiğinde en iyi şekilde hızlanır. Bu da yüksek devir çeviren küçük motorların, fazla devir çeviremeyen büyük motorlardan bazen üstün oluşlarının sebebidir. Yüksek devirler çevirebilen bir motorda, kranka aktarılan tork az olmasına rağmen tork çarpımı sayesinde tekerleklere çok daha yüksek tork değerleri aktarılabilir.
    " If everything seems under control, you're just not going fast enough. "

  2. #2
    toonch - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Jul 2007
    Yaş
    42
    Şehir
    Balıkesir
    Mesaj
    356
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Bana kalırsa Tork ve güç arasındaki ilişkiyi açıklarken öncelikle güçten başlamak gerekir. Cem'in güzelce açıkladığı gibi güç, tork ve devir arasında ayrılmaz bir ilişki vardır. Gücün ne olduğunu kavramak kolay olsada torku anlamak daha zordur. ozaman torkun ne olduğunu güç üzerinden formulle anlatalım.

    Tork(Nm)= Çıkış gücü(Wat)/W(açısal hızdır ve omega diye okunur) dır

    Açısal hız ise;

    W=2*pi*f

    f frekanstır ve saniyede yenilemeyi temsil eder.

    miniksin 200sx ine ait dyno sonuçlarına bakarak torkunu inceleyelim.



    4570rpm deki torku hesaplayalım.

    Dakikada 4570 devir yapıyorsa saniyedeki yenileme hareketi yani frekansı ;

    f=4570/60=76,16

    Açısal hızı;

    W=2*3,14*76,16=478,3

    Çıkış gücü;

    P=136,4kW=136400W

    ve Torku;

    Tork=136400/478,3=285Nm

    Bütün devirler için bu hesabı yarsak doğru çıktığını görürüz.
    Ama torku arttırmanın bir yolu vardır bir dişli ile çıkış devrini azaltırsak(yani vites) formuldende görüleceği gibi W azalacak ters orantı olarak tork artacaktır.

  3. #3
    grkm - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Nov 2005
    Yaş
    35
    Şehir
    Istanbul
    Mesaj
    5.555
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    27 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Aslında torkun , beygir gücüne oranla dağılımını belirleyen çok sey bulunmakta. Biraz komplike bir durum tahmin edersiniz.
    Besleme tipi , sıkıştırma , yakıt ve patlama ayarları , subab zamanlası vs.

  4. #4
    toonch - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Jul 2007
    Yaş
    42
    Şehir
    Balıkesir
    Mesaj
    356
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Alıntı grkm Nickli Üyeden Alıntı Mesajı göster
    Aslında torkun , beygir gücüne oranla dağılımını belirleyen çok sey bulunmakta. Biraz komplike bir durum tahmin edersiniz.
    Besleme tipi , sıkıştırma , yakıt ve patlama ayarları , subab zamanlası vs.
    Bahsettiklerin gücü değiştirir. Bu gücün oluştuğu devire bağlı olarakta tork değişir. Sonuçta torku değiştirirde denebilir.

  5. #5
    senna - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Nov 2005
    Yaş
    38
    Şehir
    -
    Mesaj
    7.430
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    2 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Alıntı qwerter Nickli Üyeden Alıntı Mesajı göster
    Bahsettiklerin gücü değiştirir. Bu gücün oluştuğu devire bağlı olarakta tork değişir. Sonuçta torku değiştirirde denebilir.

    haklısınız, formul üzerinden değilde eğer torku artırmak istiyorsa değiştireğimiz başlıca şey volumetrik verimdir, volumetrik verim ile tork eğrisi paralellik gösterir
    körler sağırlar

  6. #6
    oguzhan89 - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Feb 2009
    Yaş
    34
    Şehir
    ISTANBUL
    Mesaj
    128
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    tşkler paylaşım için...

  7. #7
    Kadyr - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Apr 2010
    Yaş
    35
    Şehir
    istanbul
    Mesaj
    8.737
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    14 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    karısık bı olay

  8. #8
    bilalMW - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Aug 2009
    Yaş
    32
    Şehir
    Istanbul
    Mesaj
    7.224
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    10 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Alıntı toonch Nickli Üyeden Alıntı Mesajı göster
    Bana kalırsa Tork ve güç arasındaki ilişkiyi açıklarken öncelikle güçten başlamak gerekir. Cem'in güzelce açıkladığı gibi güç, tork ve devir arasında ayrılmaz bir ilişki vardır. Gücün ne olduğunu kavramak kolay olsada torku anlamak daha zordur. ozaman torkun ne olduğunu güç üzerinden formulle anlatalım.

    Tork(Nm)= Çıkış gücü(Wat)/W(açısal hızdır ve omega diye okunur) dır

    Açısal hız ise;

    W=2*pi*f

    f frekanstır ve saniyede yenilemeyi temsil eder.

    miniksin 200sx ine ait dyno sonuçlarına bakarak torkunu inceleyelim.



    4570rpm deki torku hesaplayalım.

    Dakikada 4570 devir yapıyorsa saniyedeki yenileme hareketi yani frekansı ;

    f=4570/60=76,16

    Açısal hızı;

    W=2*3,14*76,16=478,3

    Çıkış gücü;

    P=136,4kW=136400W

    ve Torku;

    Tork=136400/478,3=285Nm

    Bütün devirler için bu hesabı yarsak doğru çıktığını görürüz.
    Ama torku arttırmanın bir yolu vardır bir dişli ile çıkış devrini azaltırsak(yani vites) formuldende görüleceği gibi W azalacak ters orantı olarak tork artacaktır.
    şurayı anlamadım f=4570'yi neden 60'a böldük? ve çıkış gücü kısmını biraz daha terimleri yazarak anlatabilirseniz çok sevinirim.
    Ex Automobile Service Advisor - New Truck Service Area Manager

  9. #9
    toonch - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Jul 2007
    Yaş
    42
    Şehir
    Balıkesir
    Mesaj
    356
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    4570 devir/dakika 60'a bölerek devir/saniye ye geçiyoruz.

  10. #10
    fsunnetci - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Aug 2009
    Yaş
    44
    Şehir
    türkiye/istanbul
    Mesaj
    2.238
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Böylelikle 150nm torka sahip Honda Motorlarının neden diğer torku yüksek araçlardan daha hızılı ivmelenmesini ve düşük viteslerde bile motorun hızlı bir şekilde toparlanmasının açıklaması bu makale

  11. #11
    haldun31 - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Jan 2009
    Yaş
    58
    Şehir
    türkiye /zonguldak
    Mesaj
    55
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    çok profesyonelce anlatılmış.elinize sağlık.kafamdaki soru işaretleri cevaplandı en azından.

  12. #12
    bilalMW - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Aug 2009
    Yaş
    32
    Şehir
    Istanbul
    Mesaj
    7.224
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    10 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Alıntı toonch Nickli Üyeden Alıntı Mesajı göster
    4570 devir/dakika 60'a bölerek devir/saniye ye geçiyoruz.
    Sağ ol üstadım bi sorum daha var cevaplarsan sevinirim.


    P=136,4kW=136400W

    ve Torku;

    Tork=136400/478,3=285Nm

    şu kısmı biraz daha ayrıntılı anlatılmısın?
    Ex Automobile Service Advisor - New Truck Service Area Manager

  13. #13

    Üyelik
    Mar 2009
    Yaş
    49
    Şehir
    İstanbul/Acıbadem
    Mesaj
    54
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Alıntı toonch Nickli Üyeden Alıntı Mesajı göster
    4570 devir/dakika 60'a bölerek devir/saniye ye geçiyoruz.
    çünkü frekans saniyedeki titreşim yani devir olayıdır.

  14. #14
    Kağan Celep - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Dec 2009
    Yaş
    35
    Şehir
    İzmir
    Mesaj
    145
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    güzel bir anlatım olmuş fakat yine tam anlamıyla çözebilmiş değilim

  15. #15
    seyfi_pol
    Misafir
    paylaşım için tşkkürler..

  16. #16
    chiefkadir - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Feb 2007
    Yaş
    52
    Şehir
    Ankara
    Mesaj
    8.525
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Alıntı bilalMW Nickli Üyeden Alıntı Mesajı göster
    Sağ ol üstadım bi sorum daha var cevaplarsan sevinirim.


    P=136,4kW=136400W

    ve Torku;

    Tork=136400/478,3=285Nm

    şu kısmı biraz daha ayrıntılı anlatılmısın?
    200sx ın dyno sonucunda 4750dd de 136,4kw güç ürettiği gözüküyor.. kılowatı watta çevırıp 1000 le çarpıyor,,ve formülden gelen 478,3 e bölünüce 4750 devırdekı 285nm lık torku ortaya çıkıyor,,

  17. #17
    bywarm - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Aug 2009
    Yaş
    47
    Şehir
    TÜRKİYE İzmir
    Mesaj
    29
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    teşekkürler güzel bir açıklama

  18. #18
    Günkut - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Dec 2009
    Yaş
    34
    Şehir
    edirne
    Mesaj
    4.997
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    3 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Güzel paylasım teşekkürler..

    Konuyla alakası olmayabılır ama standart bır arac 6000 devırde ıken 1 pıston kac kere ın cık yapar

  19. #19
    A.Cem - ait Kullanıcı Resmi (Avatar)
    Üyelik
    Sep 2010
    Yaş
    36
    Şehir
    ANKARA
    Mesaj
    951
    Post Thanks / Like
    Mentioned
    0 Post(s)
    Tagged
    0 Thread(s)
    Günkut 6000 dev/dk yani 1 dakikada 6000 devir, saniyede 100 devir yapıyor, ama in çık olayının devirle alakası nasıl bilmiyorum
    Custom Electronic Projects

Konu Bilgileri

Users Browsing this Thread

Şu an 1 kullanıcı var. (0 üye ve 1 konuk)

Yetkileriniz

  • Konu Acma Yetkiniz Yok
  • Cevap Yazma Yetkiniz Yok
  • Eklenti Yükleme Yetkiniz Yok
  • Mesajınızı Değiştirme Yetkiniz Yok
  •