Turbo Sistemi

Motorlar normalde atmosferdeki basınçla çalışır. Yani, dışarıdaki hava alınarak motora verilir ve yanma odasında yakıtla karıştırılarak yanma sağlanır. Bu durumda, yanma verimliliği bakımından belli bir hava yakıt oranı gözetildiğinden hacmi arttırmadan daha fazla güç elde etmek için basınçlı hava verilir. Bu sayede, yanma odasına normalden daha çok hava, ve buna bağlı olarak daha fazla yakıt verilir. Turbonun basıncına göre alınan güç de artar. Düşük turbo basıncı daha yumuşak bir kullanım sağlar ve motorun parçalarını daha az yorar. Yüksek turbo basıncıyla çalışan motorların genel olarak daha sağlam yapılması gerekir. Turbo motorlar genelde aynı güçteki daha yüksek hacimli motorlara göre daha az yakıt tüketir ve tork değerleri de daha iyidir. Ayrıca atmosferik emmeli motorlara göre torku daha düşük devirlerden itibaren sunarlar. Bazı üreticiler turbo sistemlerine kompresör adını vermektedir. Bu sistemde ise doğrudan krank miline bağlı olarak çalışan basınçlı hava sistemi sayesinde motorda rölantiden itibaren daha yüksek güç ve tork elde edilir.Turbo türkçede aslen Türbo olarak geçer.

Turbo , benzinli ve dizel otomobillerde motorun ağırlığını ve yakıt tüketimini fazla arttırmadan motorun kendi atık gazı ile çalışan , gücü belirgin biçimde yükselten salyangoz a benzeyen bir parçadır.

Egsoz gazlarının termokinetik enerjisiyle çalışan devirlendirici bir türbinle harekete geçen başka bir türbinin dinamik basıncı oluşturur , bu basıncın diğer bir adıda ''püskürtme basıncı'' (Türbo Basıncı)

Zorlama türbininin püskürtme basıncı ve buna bağlı olarak dönme rejimi ve sıcaklık , kullanılacak koşullara göre en iyi verimi elde edecek şekilde tasarlanmıştır.

Turbo yukardaki prensip ile devreye girdiğinde Türbo dan çıkarken basınç nedeni ile ısınmış oksijen silindire girmeden önce soğutulur buna intercooling yani soğutma işlemi denir ve bu işlem için ''intercooler'' adı verilen soğutucu ünite kullanılır. Püskürtme basıncı 0.3 bar dan motorun kaldırabileceği en yüksek basınca kadar olabilir 0.5,/bar , 0.8/bar , 1.1/bar .( Subaru İmpreza WRX Türbosu standart olarak 0.8/bar basınç üretir) Türbin in dönme rejimi yaklaşık 60.000 ile 100.000dev/dk dır. yaklaşık sıcaklık ise 1000 dereceye kadar çıkabilir.

Turbo kullanıma göre az ve çok güç artışı sağlar bu tamamen kullanılan basınç ile doğru orantılıdır , türbo yakıt tüketiminde de azalma sağlar. Özellikle son 3-4 senede otomobil üreticileri arasında yaygınlaşan dizel motorlarda düşük basınçlı türboların kullanımı dizel motorların eski imajlarını sildi üstelik performanslarını da oldukça arttırdı .

Turbo uygulaması neredeyse bütün otomobillere yapılabilir ancak türbo yüksek basınç prensibi ile çalışır ve motorun yanma odası ve pistonlar üzerinde büyük bir basınç uygular. Atmosfer basıncına göre tasarlanmış bir motorda sonradan türbo uygulaması yapılabilir ancak standart motorda yüksek basınç kullanmak çok büyük zararlara yol açar. bunu engellemek için contaların vs pistonların ve hatta piston kollarının daha hafif ve daha sağlam olanları ile değişmesi gerekmektedir. Bu tip pistonlara ''Forget Piston'' denir

Turbo motorların çok yüksek devir çevirmelerine gerek yoktur zaten oldukça düşük devirlerde en yüksek gücü kullanabilirler.

Turbo yağlamasını motordan yapar. Türbo Salyangozu çok yüksek ısılara çıktığı için yağda bu olaya doğru orantılı olarak ısınacaktır. Isınan yağ özelliğini kaybetmeye başlar . Bunu engellemek içinde yağ soğutucu ( Oil İntercooler ) kullanmak gereklidir .Turbo motorların yağlarında farklıdır. (NOT : Stop edilen motor yağlamayı keser ancak daha önce aktif halde bulunan Türbo içindeki türbin bir süre durana kadar dönmeye devam eder ve yağsız dönen türbin aşırı ısıdan ötürü sorun çıkarabilir bunun için türbo otomobillerin stop edilmeden önce rölantide 1dk kadar beklemelerinde fayda vardır )

Ayak gaz pedalına basıldığında karbüratörden yada püskürtücülerden yanma odasına oksijen ve benzin karışımı gider yanma odasına piston tarafından sıkıştırılan bu karışım buji aracılığı ile patlatılır ve boşaltma sübap yada sübaplarının açılması ile egsoz manifoltundan çıkan atık gaz (egsoz gazı) türboya ulaşır ve devirlendirici türbini harekete geçirir ancak türbo sadece atık gazlar belli bir basınçta içinden geçmesi ile devreye girer. Bu devir genelde 3000dev/dk civarıdır , motor eğer bu devire ulaşmamış ise türbo aktif hale geçemez.

Ayak gaz pedalından çekildiğinde borularda kalan hava türbo salyangozunun içine geri dönmek ister ve dönen türbin ile oluşan ters basınç karşılaşır ve türbine ters baskı uygular buda türbo da bazı sorunlara yol açabilir bunu önlemek amacı ile ‘’Dump Valve’’ adı verilen aparat kullanılır bu aparat ayak gazdan çekildiği anda borularda kalan ters basıncı tahliye eder , tahliye esnasında da ıslık sesine benzer ses çıkartır...

hmm dump valve gaz kelebegi ile turbo arasinda kalan havayi ve turbonun ataletiyle bastigi havayi tahliye etmez gaz kelebegi ile turbo arasinda cevirir basinci o arada tutar fakat turboyu yavaslatmamaya calissada anlatmaya calistigin blow off valvle[bov] kadar etkili degildir tahliye i$lemini yapan bov'dur. manuel araclarda vites aralarinda turbonun yavaslamamasi icin kullanilir birazda turboyu ters basinctan korur tabiki ;)

tuninglinx'den alıntıdır :)