BMW F20 1.18i – Audison K4E + X4E + APBX10AS2 DSP Ayarı Yardımı

Selam arkadaşlar,
BMW 1.18i (F20) aracımda kendi kurduğum bir sistem var, genel ses dengesi güzel ama özellikle vokal netliği ve sahne kısmında istediğim doğal sonucu alamadım.
Türkiye’de DSP’yi doğru şekilde ayarlayabilen yer çok az olduğu için tecrübeli arkadaşlardan fikir almak istiyorum.

Sistemim şöyle:

Ön kapılar: Audison K4E component (pasif crossover’lı)

Arka pandizot: Audison X4E coaxial

Subwoofer: Audison APBX 10AS2 (aktif / kendi amfili)

Amfi: Hertz HCP 4D

DSP: For-X XQ48

Kaynak: BMW NBT (orijinal ünite)

Sorunum:
DSP’de yaptığım ayarlarda vokal sesi ya çok boğuk kalıyor ya da fazla ince/tiz geliyor.
Doğal ve dengeli bir ses arıyorum; kadın/erkek vokaller önde, tizler açık ama rahatsız etmeyen, sub ve mid geçişi de net olsun istiyorum.

Yardım istediğim noktalar:

Ön/arka HPF – LPF kesimleri (Hz / slope)

EQ eğrisi önerileri (hangi frekansları açıp kısmalıyım)

Subwoofer ile kapı hoparlörleri arasındaki geçiş (faz – delay)

Genel gain ve stage ayarı

Sistemi tamamen kendim kurdum, uğraşmayı seviyorum.
Benim gibi bu seti kullanan veya Audison tuning tecrübesi olanlardan öneri almak isterim 🙏

Şimdiden teşekkür ederim.

Öncelikle sistem bağlantınız yanlış dsp den ayar yapabilmeniz ve verim alabilmeniz için 3 yol aktif sisteme geçmelisiniz, sonrasında arka pandizottaki coaxialleri iptal etmelisiniz ve sahneleme olarak yani stereo müzik dinlemek için gerekli olan en önemli etkendir. Aksi takdirde şu anki sistemde sadece eqolayzer olarak kullanırsınız,sisteminiz 2 adet tiz 2 adet mid ve 1 adet bass olarak oluşmalı aracınızda ön kapılar 10cm olduğu için daha üst seviye bir driver sürmelisiniz yoksa tam verim alamazsınız.

selam,

(bu konuda uzman & habire sistem kuran birisi degilim, ancak ugrasilar sonucu TEMEL bilgileri ogrendim, yazdiklarimi bu dogrultuda degerlendirirsen iyi olur)

bu sistemi kendim kurdum & ilerletecegim diyorsan ilk yapman gereken sey kalibre olcum mikrofonu satin almak. amator calismalar & DIY icin olcum yazilimi (artik cok iyi bir seviyeye gelmis olan) REW. freeware, harika bir program.

driver'larini pasif calistiriyorsun, tek subw'in var. yani
FR - FL - RR - RL -SUBW
seklinde.
bu durumda DSP toplam 5 adet driver (FL/FR/RR/RL: fullrange ve SUBW) goruyor. DSP'yi bu sekilde konfigure ettigini varsayiyorum.
XQ48'i inceledim.

sorularina gelirsem,

Alıntı:

---

Yardım istediğim noktalar:

Ön/arka HPF – LPF kesimleri (Hz / slope)

---

sendeki F/R (on/arka) fullrange. bu nedenle sadece SUBW ile tum hoparlorler arasinda bir ayrim yapmalisin.
subw 50Hz altini calacaksa kanal filtreleri
FR/FL/RR/RL icin hi-pass 50Hz olur. slope secimi icin olcmeden, dinlemeden birsey oneremem. yumusak bir slope (6dB) ile baslayabilirsin.
SUB icin lo-pass 50Hz olur.

Alıntı:

---

EQ eğrisi önerileri (hangi frekansları açıp kısmalıyım)

---

EQ'ya dokunma. real-time analyzer (RTA) software ile olcmeden yapacagin her ayar kor atis. tutar ya da tutmaz. dinleyerek falan yapilacak bir is degil.

Alıntı:

---

Subwoofer ile kapı hoparlörleri arasındaki geçiş (faz – delay)

---

Audison APBX 10AS2 uzerinde subw ayarlari icin her sey var. bu durumda DSP kullanmak gereksiz oluyor. DSP ile cakismasin diye APBX uzerindeki xover'i (LPF) da 50Hz olarak ayarlaman lazim.
XQ48'deki phase ayari sadece 2 adet. sifir veya 180 derece. muzik dinlerken degistir, hangisi guzelse onda birakirsin. phase ne ise APBX uzerinde de ayni phase'i secmelisin.

Alıntı:

---

Genel gain ve stage ayarı

---

Gain
amfi gain'lerinin (4 kanalin var) DSP'den once ayarlanmasi lazim. yine de bir arastirayim, yanlis olmasin.

Stage/Level ayari
dinleme pozisyonunda (genelde surucu koltugu) tum driver'lardan gelen seviyenin esit olmasi gerekli. bunu esitlemek icin her kanalda su islemin yapilmasi lazim:

1. her kanalin seviyesini esitlemek icin referans SPL belirlenecek (mesela 70dBA).
2. olcum mikrofonu dinleme pozisyonuna yerlestirilecek.
3. DSP'de olcum yapilacak kanal haric tum kanallar mute edilecek.
4. RTA SPL olcumu calistirilacak.
5. headunit'ten white noise calinacak.
6. RTA SPL 70dBA gosterinceye kadar DSP'de channel level gereken seviyeye getirilecek. XQ48'in -59.9dB ile + 6dB arasinda ayara izin verdigini goruyorum (bu range dbFS midir dBA midir belirtilmemis).

belirtmedigin onemli konulardan biri time alignment (TA). DSP uzerinde dogru sekilde yaptigini varsayiyorum.

ayrica,

amfinde (HCP 4D) tum xover'lari devreden cikardigini (all-pass) varsayiyorum.

tavsiye ettigim REW'in pek cok karisik yeri var, ogrenmesi zaman alir. RTA ile frequency response olcup EQ yapmak basli basina ogrenme & tecrube gerektiren bir is. bu nedenle bu noktada EQ ile vakit kaybetme.

vokal, enstruman veya bandin (mid, tiz vs.) belirgin veya dusuk olmasinin birden fazla sebebi olur. EQ'dan acmak/kismak lazim diye kendini sartlama. FR/FL icin kullandigin driver kit Audison AP BMW K4E KIT Prima Series 4 inch , dogru mu? dogru ise xover devresinin -3/0dB shelf filter'i var. yuksek frekanslarda farkedilir bir degisiklik yaratir.

web'de cabin response veya cabin gain diye arastirmani tavsiye ederim. subw'i iyilestirmek icin iyi bir calisma olur.

Subigarage instagram hesabına bakmanızı öneririm ayar için.