TFSI Motor Nedir? Nasıl Çalışır? Avantajları ve Dezavantajları Nelerdir?
FSI motorun daha geliştirilmiş hali olan TFSI Audi ve Volkswagen markalarında kullanılmaktadır. Özellikle yakıt tasarrufu sağlaması açısından tercih edilen bu motor tipinin elbette kötü yanları da var. Bilgihanem.com okurları için hazırladığımız bu yazıda, TFSI motorun çalışma prensibi, genel özellikleri ve en sık duyulan şikayetleri öğreneceksiniz.
En başta sizlere TFSI motorun hangi firma tarafından üretildiği ve biraz da açılımından bahsetmek istiyoruz. TFSI, Audi tarafından üretilen ve markanın modellerinde kullanılan bir motor tipidir. Geniş açılımı Turbo Fuel Stratified Injection’dur. En baştaki kelimesinden de anlayacağımız üzere turbo beslemeli direkt benzin enjeksiyonlu ünitedir. Teknoloji anlamında performans ve sunmuş olduğu değerler açısından gözde bir motordur diyebiliriz.
Aslında VW tarafından geliştirilen FSI tipi motorların, Audi’nin getirdiği değişken çalışma prensibi doğrultusunda TFSI olmuş halidir. Bahsettiğimiz bu motorun, piston ve yakıtın motora gidiş şekli normalden biraz farklıdır. Bahsettiğimiz bu motor yapısal olarak da diğerlerinden ayrılıyor. TFSI’daki kritik hedef, yakıtın geldiği noktalarda püskürtme hareketleri motor parçalarının hızına bağlı olarak farklı hareketler sergilemektedir.
Audi’nin de tam olarak yapmak istediği budur. TFSI’nın ilk gelişim sürecinde mühendisler piston ve krank mili hareketlerini gelecek yüksek basınca göre hazırlamak zorundalardı. Elde etmek istedikleri, diğer marka motor tiplerinden daha fazla güç üreterek, aynı zamanda dengeli ve yakıt tasarrufu sağlayacak alt yapı kurmaktı. Biraz sonra sizlere TFSI motor nedir, çalışma prensibi nasıldır, avantajları ve dezavantajları nelerdir sorularının yanıtlarını vermeyece çalışacağız.
TFSI Motor Nedir?
https://bilgihanem.com/wp-content/up...ir-960x480.jpg
TFSI motorun çalışma şekli standart motorlara göre farklıdır. Bu fark, yakıtın motora nasıl gittiği ve gidişi sırasında neler olduğuyla alakalıdır. Peki, yakıt TFSI’da nasıl bir tepkimeye giriyor? Motor ünitesine alınan yakıt, az önce de dediğimiz gibi direkt olarak püskürtülür. Yakıt, ihtiyaç talebine göre kontrol edilebilir bir sistemle yakılmaktadır. TFSI motorlarda yüksek basınç üretilen pompa yardımıyla benzin, emme subabları arasında bulunan enjektörle direkt olarak yanma odasına gönderilir. Buraya kadar anlattıklarımız oldukça hassas ve yüksek hızlarda gerçekleşmektedir. Yakıt, milisaniyeleri bulan ve yaklaşık olarak 110 bar basınçla püskürtülüyor. Daha net bir şekilde hava/yakıt karışımı yanma odasında eşit, yani homojen bir şekilde buluşturuluyor.
TFSI e-Tron Teknolojisi Nedir?
Audi, 2009 yılından beri e-Tron motor teknolojisi adında bazı sunumlar yapmaktaydı. Uzun süren Ar-Ge çalışmalarından sonra e-Tron, markasının elektrikli ünitesi olarak yerini aldı. TFSI’ya alternatif olarak gelen e-Tron ilk olarak A3 modelinde kullanılmıştır. Günümüz hibrit motor mantığı üzerine geliştirilen Audi’nin elektrikli ünitesi, yüksek tork ve düşük yakıt tüketim değerleri sunmaktadır. e-Tron teknik bilgileri hakkında bilgi verecek olursak; 8.8 kWh bataryaların yaklaşık olarak dolum süresi 8 saattir. Alman Bosch firmasının geliştirdiği, opsiyon listesinde yer alan şarj ünitesiyle bu süre 2.5 saate kadar düşürülebiliyor. Bu motor tipi ayrıca e-Tron Quattro adında ayrıca bir model olarak da anılmaktadır. SUV klasmanında yapılan bu araç ise 3 elektrikli motor yardımıyla hareket etmektedir. Ayrıca Audi, geliştirdiği elektrik motorundan uzun menzil rakamları almaktadır.
TFSI g-Tron Teknolojisi Nedir?
Audi’nin TFSI gölgesi altında ekibe kattığı son tip motoru g-Tron dur. g-Tron’un mantığında CNG (sıkıştırılmış doğal gaz) yakıtı kullanılmaktadır. İlk defa Wörthersee GTI buluşmasında tanıtılan CNG tabanlı motor ilk olarak A3, A4 ve A5 modellerinde kullanılmıştır. CNG tankının imal sürecinde karbon fiber ve cam fiber kullanılmıştır. 1.4 TFSI 4 silindirli ünite üzerine kurulan g-Tron’da hafif yapıda iki adet tank bulunmaktadır. Bu tanklarda yakıt, 200 bara kadar depolanabiliyor. CNG’nin çalışma prensibi LPG çalışma düzeniyle oldukça benzer. 14 kg’ye kadar yakıt alabildiğiniz depoların kullanılıp boşalmasından sonra ve sistem basıncının 10 bar altına düşüşüyle, otomatikman motor TFSI düzenine dönüyor.
TFSI Motor Nasıl Çalışır?
https://bilgihanem.com/wp-content/up...ir-960x480.jpg
TFSI motor gerek parçaların konumu olsun gerekse yakıtı yakma hareketlerinde alıştığımız motor tiplerinden farklı tepkiler vermektedir. Sağlam bir blok üzerinden yapılan bol basınçlı hareketler doğru orantılı olarak parçaların da o yönde hareket etmesini sağlamaktadır. TFSI’ın son nesille beraber 1.0L, 1.4L, 1.8L, 2.0L, 2.5L, 3.0L ve 4.0L TFSI’ların her birinin çalışma mantıkları aynıdır. Ayrıldıkları noktalar hacim ve beygir güçleri oluyor. Yani Audi’nin güç üretme anlamında en hızlı wagon aracı olan RS6’da ekstra olarak V8 silindirler bulunmaktadır.
TFSI Motorun Avantajları Nelerdir?
https://bilgihanem.com/wp-content/up...ir-960x480.jpg
Audi’nin geliştirdiği bu motor tipinin diğer motor türlerine göre büyük avantajları olduğunu söyleyebiliriz. Bu avantajları TFSI nedir başlığı altında biraz paylaştık ama daha kapsamlı incelemeyi şimdi yeniden yapalım. Alman menşeli bu motorun bazı avantajları şu şekildedir:
TFSI Motor Yüksek Performans Gösterir
Yukarıda anlattıklarımızın hepsi TFSI’ın diğer motor türlerinden ayrılmasını sağlıyor. Peki ayrı tutulmasının sebebi nedir? Sebebi en düşük devirden en yüksek devire kadar tam kapasiteli performans sunabilmesidir. Atmosferik mantıkla çalışan FSI motora göre TFSI, daha fazla hava akışı sağlamaktadır. Emme manifoldu dahi alınacak hava miktarına göre şekillendirilmiştir. Böylelikle turbo motor 10.5:1’lik bir sıkıştırma oranı değeri çıkartıyor. Hepsini bir araya getirdiğimizde TFSI daha soft bir çalışma, yüksek performans, düşük emisyon ile yakıt değerleri sunmuş oluyor.
TFSI Motor Diğer Tiplere Göre Daha Az Yakıt Harcar
TFSI motor diğer standart motorlara göre yakıtı daha idareli kullanmaktadır. Bunu özellikle diğer motor türlerine göre yüksek performans göstermesine rağmen yapması, avantajları arasında sayılmasına sebep oluyor.
TFSI Motor Bloğu Sağlamdır ve Az Sarsıntı Yaratır
TFSI’ın çalışma kurallarına göre yapılan motor bloğu, GG25 adını verilen dökme demirden imal edilmiştir. Teknolojik motorun üzerindeki çalışmalar yüksek basınç oluşturmayla alakalıdır. Bundan ötürü bloğun kütlesel olarak daha iyi bir denge çemberinde, oluşan büyük patlamaları daha iyi karşılayan bir yapısı vardır. TFSI motor diğer marka ünitelerine göre aktif sesleri kulağa daha hoş gelmektedir ve sarsıntısız çalışma özelliği barındırmaktadır.
Böyle olmasının tek nedeni de krank milinin diğer motorlarda dönen şaft dengeleyicileri 1 birim hızla çalışıyorsa TFSI’da 5 birim hız olarak görev yapıyor. Ayrıca krank miline bağlı üçgen tipi zincir ise yağ pompası ve dengeleyici şaftların hareket ve kontrollerini sağlıyor. Anlattıklarımızın hepsini bir araya getirdiğimizde ortaya vibrasyonda iyi dengelenmiş motor çıkıyor.
TFSI Motorun Dezavantajları Nelerdir?
https://bilgihanem.com/wp-content/up...ri-960x480.jpg
TFSI’ın teknolojik alt yapısının sorunsuzluğundan bahsettik. Şimdi de Alman motorun hangi kısımlarda dezavantajları vari kullananlar en çok hangi konulardan şikayet ediyor ona bakalım.
TFSI Motor LPG Dönüşümüne Uygun Değildir
LPG dönüşümü direkt enjektörlü motorlarda her zaman sorun teşkil etmiştir. LPG (Liquified Petroleum Gas) çok noktadan enjeksiyonlu, tek noktadan enjeksiyonlu ve karbüratörlü motorlarda kusursuz çalışmaktadır. TFSI cinsi motorlarda ise yapılan araştırmalar ve kullanıcılardan alınan yorumlara göre istenilen performans ve düşük yakıt tüketimi sunamıyor. Neden sunamıyor? TFSI için Vialle LPI şirketi sıvı propan enjeksiyonu (Liquid Propane Injection) dediğimiz, LPG’nin sıvılaştırılarak, benzin enjektörlerinden motora entegre edilmesiyle işlem yapan yeni nesil bir yakıt üzerinde çalışıyordu.
Yani sıvı LPG’yi bir nevi benzin mantığında olduğunu söyleyebiliriz. Ancak yine de yapılan testlerde istenilen performans ve yakıt tüketimi değerleri alınamadı. Bir de özellikle Audi marka araçlarda bir şekilde LPG taktırmak istiyorsak, fabrikanın belirlediği motor numarasına dikkat etmemiz gerekiyor. Burada uygulayacağımız yöntem; araç motor numaranızı en uygun LPG firması ile paylaşarak teyit ettirmeniz gerekiyor.
TFSI Motor LPG Dönüşümü Sonrasında Değişim Yaşıyor
Direkt benzin enjeksiyonlu bu motor LPG yakıtıyla gidişi sırasında özellikle belli devirlerde yakıt alamama sorunu yaşıyor. Öte yandan 1200 d – 5000 d aralığında alabildiğiniz LPG yakıtı, diğer devirlerde benzin alınımına dönüyor. Burada gerçekleşen olay tam olarak; yüksek devirlerde veya performans kullanımlarında motora benzin yakıtı çekilerek sarfiyat artmış oluyor.
Yukarıda motor koduna göre LPG taktırmanız gerektiğini söylemiştik. Yine kullanıcılar tarafından bildirilen bir olayda da; kod doğru olsa bile belli süreler sonrasında TFSI motorlu araç yeni yakıt sistemini kabul etmemeye başlıyor. Sonucunda ise herhangi bir sollama anında aniden yakıt kesilip devir düşmesi ile tehlikeli durumların yaşandığı söyleniyor. Arızaya geçen sistemden dolayı, benzin yakıtına geçişler de kapanmış oluyor. Özetlemek gerekirse şu anda TFSI’ın LPG ile uyumsuzluğu söz konusu.
İncelediğimiz, Audi’nin patentli TFSI motorunu detaylı bir şekilde sizlere anlatmaya çalıştık. Gördüğünüz gibi bu teknolojik ünite alt devirlerden itibaren yüksek güç sağlayabilen bir yapıya sahip. Yanma sırasında oluşan bar seviyelerinin yüksek derecelere gelmesi, TFSI’ın performansa yönelik geliştirilen ünite olduğunun ispatıdır.
Kaynak: Bilgihanem.com
