Kızıl yatak ?

[Maxi]

kizil yatak konusunda bilgisi olan varmidir?
avantaj ve dezavantajlari farki nedir?

krank - kol yatak yani

[Osman Bahadır]

"Kızıl yatak" tabirinin iki türlü anlamda kullanımı var, biri döküm olarak, diğeri ölçü olarak. Kızıl döküm yöntemiyle üretilen yataklara "kızıl yatak" denir. Malzeme kalitesi sebebiyle yatağın daha dayanıklı, daha sağlam olduğu kastedilir.

Bir de krank yatak ölçülerinin renk kodları vardır. Genelde mavi ve kırmızı kesin olur. Honda gibi bazı markalarda siyah, kahverengi, yeşil, sarı, pembe gibi ara renkler de olur. Bunlar ölçüleri belirtir. Krankın ölçüsüne göre yatağın olması gereken ölçü belirlenir. Örneğin Honda'da yatak ölçüleri;

Mavi 2.013-2.010 mm 0.0793”- 0.0791”
Siyah 2.010-2.007 mm 0.0791”- 0.0790”
Kahverengi 2.007-2.004 mm 0.0790”- 0.0789”
Yeşil 2.004-2.001 mm 0.0789”- 0.0788”
Sarı 2.001-1.998 mm 0.0788”- 0.0787”
Pembe 1.998-1.995 mm 0.0787”- 0.0785”
Kırmızı 1.995-1.992 mm 0.0785”- 0.0783”

şeklindedir. BMW'de krank ölçülerine göre seçilecek yataklar çizelgesi;



Kırmızı genelde aşınmamış, "sıfır ölçü" tabir edilen orjinal ölçülerindeki krankta kullanılır.

Aslında kızıl yatak denince akla doğrudan kızıl dökümle üretilen yatak gelmesi gerekirken zamanla kırmızı ölçü yatak da bilmeyenler tarafından rengi sebebiyle kızıl yatak olarak adlandırılagelmiş. Şu anda kızıl yatak olarak bilinen çoğu yatak aslında "sıfır ölçü" krank için olduğu kırmızı rengiyle belirtilmiş standart ölçü, standart malzeme yataktır.

[timucintt]

En gıcık kranklar hondada... her kolun farklı renklerde kullanmak gerekiyor... bazen yeşil kahverengi ve kırmızı aynı anda çıkabiliyor sıfır ilk motorlarda... bunu honda krankı daha iyi balans edebilmek için yapıyor çünkü her kol ve ana yatağın oturduğu kısımların hepsinde ölçü farkı oluyor

[Maxi]

benim ilgilendigim taraf malzeme yapisi.
dokum olmasi saglam olmasimi demek?

ss304 kalite paslanmazdan uretelim o zaman
yada titaniumdan uretelim?

bence en sert olani en saglam demek olmuyor
metalin metale uyumu diye birsey var
eger motordaki krank yuzeyinden daha sert bir metal kullanirsak uyumsuzluk cikabilir.

diye dusunmekteyim

[Osman Bahadır]

@Maxi;

Kastedilen tabiki en sert malzeme değil. Ben malzeme bilimci değilim. Ama bildiğim kadarıyla burada kastedilen;

- Farklı sıcaklık değerlerinde yüksek mekanik dayanım,
- Düşük sürtünme katsayısı
- Ölçü hassasiyeti ve işlenebilirlik

[Maxi]

sonunda eve gelebildim
yazıları cepten yazdığım için hepsini anlatamadım.

şimdi bugün ben "eski" konyalı rektifiyenin sahibi murat ile görüştüm
ona da aynı şeyi sordum, dedimki kızıl yatak hakkında ne düşünürsün?

ilk lafı şu oldu
uzun vadede daha dayanıklıdır ama yağlama basıncı düşerse veya yağlama sıkıntısı olursa çok çabuk yatak döker dedi.
birkaç şey daha anlattı falan..


3 ay eskiye dönelim:
alfa 155 Q4 ü olan bir arkadaşın motoru yapıldı
komple forged kol piston falan, tabi piston-kolun konu ile ilgisi yok.
rektifiyeci ısrarla kızıl yatak istedi.

tamam kızıl yataksa kızıl kullanıldı.
fakat yağ pompası değiştirilmedi, gerek görülmedi, görüntüsü fena değildi.
motor toplandı bitti çalıştırıldı
bir bakıldıki yağ basıncı bir miktar düşük
işte rölantide 1.5 bar olmalıydı, 1 bar falan gibi..

tamam o zaman yağ pompasınıda değişelim madem dendi
pompa piyasadan araştırılmaya başlandı, bu arada araç rödaj modunda kullanılıyor.

birkaç gün sonra arkadaş aracı kullanırken gaz teli takılmış
motor boşta 6000-7000 gibi bir devir çevirdi bir süre
bir süre: belki 5 belki 10saniye

sonra motordan bir ses geldiği fark edildi
tekrar söküldü bakıldıki yataklar sizlere ömür

şimdi böyle bir durum var
ne dersiniz ?

bu aracın orjinal yataklarıda kızıl mızıl değildir
tri-metal bilmem ne alaşımından yapılma



bu arada alfa 155 Q4 te aslında lancia delta integrale motoru vardır
temelde fiat 2.0 16V motorudur
hemen atlayan olmasın alfa ise normaldir gibisinden.

[Osman Bahadır]

@Maxi, Hakan abi;

Ben de oem, uygun ölçü yatak kullanılmasından yanayım. Önemli olan balansa sebep olmayacak, birebir ölçüsünde yatak kullanılmasıdır. Yatakta yağlama esastır. Yağlama zayıfsa senin de belirttiğin gibi komünist kızılı da taksan yine çare etmez. Ama anlattığın durumda, yani yağ basıncının düşük çıkması durumunda bana daha çok uygun ölçü yatak seçilmemiş gibi geliyor.

[bladerk]

alfa ise değil de yağ pompası yenilenmediyse gayet normaldir araç zaten yatak sarmış pompa değişimi şart ayrıca daha önce yatak sardığında dökülen yatak malzemeleri yağ pompasının ince süzgecinden içine girip iyice zedelemiş ve boşluk yaratmış olabilir tamam alt devirde bar basıyodu üst devre ani biçimde çıktığında diyelimki 6 bar basmalıydı bu basınç anlık devir artışında yükselmesdiyse lıkırtı başlangıcı için yeterli

kızıl yatak ölçü rengidir kızıl yatak tabiri sıfır ölçü orginal yatak anlamına gelir sanayide

yataklar da tek materyalden değil belli katmanlardan oluşur falan filan da sizin problem o değil gibi

[Erol]

ben honda da kızıl yatak kullanımını krank'ın hafifligine ve kullanım amacındaki düşük sürtünme ve dayanınıklıga göre belirlendigini zannediyorum.
yani oem krankda kızıl yatak kullanılacagını zannetmiyorum krank işlem görmedikçe..
yada oem krankı çıkarıp faklı mm. si yüksek ve hafif kranklarda kızıl yatak kullanıldıgını zannediyordum..

yanlışmıyım??

[bladerk]

@Maxi, Hakan abi;

Ben de oem, uygun ölçü yatak kullanılmasından yanayım. Önemli olan balansa sebep olmayacak, birebir ölçüsünde yatak kullanılmasıdır. Yatakta yağlama esastır. Yağlama zayıfsa senin de belirttiğin gibi komünist kızılı da taksan yine çare etmez. Ama anlattığın durumda, yani yağ basıncının düşük çıkması durumunda bana daha çok uygun ölçü yatak seçilmemiş gibi geliyor.

iyi de pompa yağı basınca önce yataklardan geçip sonra diğer bölgelere dağılmıyoki ikiye bölünüyo bi taraf yataklara giderken diğer taraf yukarı kapağa doğru arada varsa yağ jetlerine falan gidiyo yani yataklar yağ basıncını falan düşüremez

[Osman Bahadır]

iyi de pompa yağı basınca önce yataklardan geçip sonra diğer bölgelere dağılmıyoki ikiye bölünüyo bi taraf yataklara giderken diğer taraf yukarı kapağa doğru arada varsa yağ jetlerine falan gidiyo yani yataklar yağ basıncını falan düşüremez

Yatak yağ basıncını düşürdü demiyorum, uygun ölçü(kalınlık/boşluk) seçilmemişse, düşük toleransından dolayı düşük yağ basıncından fazlaca etkilenmiştir diyorum.

[bladerk]

Yatak yağ basıncını düşürdü demiyorum, uygun ölçü(kalınlık/boşluk) seçilmemişse düşük yağ basıncından fazlaca etkilenmiştir diyorum.

ok yanlış anlamışım rektevecinin görevi de zaten onları hesaplamak değil mi
boşluktan dolayı tabiki yatak sarabilir ama pompa sıfır değilmiş

[Osman Bahadır]

ok yanlış anlamışım rektevecinin görevi de zaten onları hesaplamak değil mi
boşluktan dolayı tabiki yatak sarabilir ama pompa sıfır değilmiş

Erkut abi, zaten bu olayda bana da sorun senin de belirttiğin gibi yağlama gibi görünüyor. Yanlış ölçü takılması haricinde yatakla çok da alakalı olacağını sanmıyorum. Belki rektifiyeci yanlış ölçü takıp, suçu da yatağa atmış olabilir

[Maxi]

yanlız motor yağsız kaldı normaldir diyorsunuzda
o motor eski pompa ile senelerce kullanıldı yani

eskidende yağ basıncı 1bar civarında idi tabi biraz düşük olması sıkıntı veriyordu kullanıcıya ama yatak falan sarmıyordu.

[Osman Bahadır]

Hakan abi;

Motor neden yatak sardıdan ziyade, sen diyorsun ki kızıl yatak daha sert malzemeden imal edildiğinden ötürü yağsız kalması durumunda çok daha hızlı sardı. Temelde tartışacağımız tez bu değil mi?

Bu durumda yatağın karşısındaki kranktaki tahribata bakmak lazım yatağın sertliği için. Eğer yatak tahrib olmamış veya az olmuş ama krankta tahribat çoksa o zaman kranktan daha sert olduğu için yatak suçlu deyip senin tezini doğrulayabiliriz sanırım.

[bladerk]

yanlız motor yağsız kaldı normaldir diyorsunuzda
o motor eski pompa ile senelerce kullanıldı yani

eskidende yağ basıncı 1bar civarında idi tabi biraz düşük olması sıkıntı veriyordu kullanıcıya ama yatak falan sarmıyordu.

şimdi şunu demek istiyorum pompa da diğer parçalar gibi ömürlü ve bi anda da durmuyor görevini eksik yerine getiriyo sadece rolantide 1 bar tamam ama üst devirlerde ne oluyodu bu önemli bu arada eğer yatak boşluğunda problem varsa genelde yatak ezilmiş kenarlara doğru çıkmış bi görüntü olur ya da darbe eziklikleri olur dökülmeyse farklı sebebi olur yatağın fotosu falan var mı oradan problemin ne olduğu hakkında tahmin yürütmek için

[Maxi]

Hakan abi;

Motor neden yatak sardıdan ziyade, sen diyorsun ki kızıl yatak daha sert malzemeden imal edildiğinden ötürü yağsız kalması durumunda çok daha hızlı sardı. Temelde tartışacağımız tez bu değil mi?

Bu durumda yatağın karşısındaki kranktaki tahribata bakmak lazım yatağın sertliği için. Eğer yatak tahrib olmamış veya az olmuş ama krankta tahribat çoksa o zaman kranktan daha sert olduğu için yatak suçlu deyip senin tezini doğrulayabiliriz sanırım.

aynen dediğin gibi, sert malzeme olduğundan daha hızlımı sardı acaba ?
benim şüphelerim bu yönde
Krank +0.25 taşlanmak zorunda kaldı, yatak değişti ama yatak tahribatını sormam lazım ben görmedim.

şimdi şunu demek istiyorum pompa da diğer parçalar gibi ömürlü ve bi anda da durmuyor görevini eksik yerine getiriyo sadece rolantide 1 bar tamam ama üst devirlerde ne oluyodu bu önemli bu arada eğer yatak boşluğunda problem varsa genelde yatak ezilmiş kenarlara doğru çıkmış bi görüntü olur ya da darbe eziklikleri olur dökülmeyse farklı sebebi olur yatağın fotosu falan var mı oradan problemin ne olduğu hakkında tahmin yürütmek için

doğrusun ben eksik yazdım sanırım
yağ basıncı düşüklüğü rölanti devrinde, yoksa yüksek devirde basınç 4 barları buluyor
dediğim gibi eski pompa ile uzun seneler kullanıldı.

bu seferde yağ basıncı düştüğünden dolayı sardı dememiz mümkün olmayacak gibi.
birbirine bağıntılı olsada benim merak ettiğim kızıl yatak-krank ilişkisi
bundan birşey çıkmayacak sanırım
krank birçok nedenden dolayı sarabilir dediğin gibi, bunu kızıl yatağa bağlayamayız sanırım.