Son zamanlarda santimetreler için argolar uçuşmaya başlayınca bu "tünel" olayını daha detaylı araştırayım dedim. Herkes aracın arkasındaki rüzgar tünelini biliyor ama öndekine etkisi veya yan taraftaki hava tüneli konusunda çok bilgi yok. Belki bazıları için sırdı ama kavgaları bir "cm" de azaltırsa benim için kafi
Önce linkleri paylaşayım, hepsi ingilizce maalesef, sonra da konuyla alakalı pasajları, en son da hepsinin özetini Türkçe olarak koyarımüşendiğim için hepsini çevirmiyorum ama istek ve vakit olursa tek tek pasajları da çeviririm
Bır de özet geç "kardeşim" diyenler için ikinci postta videolar var, doğrudan sondaki Türkçe kısım ile beraber videoları izleyebilirler. edit: Videolar bu postun sonuna ekledim çünkü ikinci postu ben alamadım
Drafting (aerodynamics) - Wikipedia, the free encyclopedia
On the faster speedways and superspeedways used by NASCAR, ARCA, and at one time the IROC series, two or more vehicles can race faster when lined up front-to-rear than a single car can race alone. The low-pressure wake behind a group's leading car reduces the aerodynamic resistance on the front of the trailing car, allowing the second car to pull closer. As the second car nears the first, it pushes high-pressure air forward so less fast-moving air hits the lead car's spoiler. The result is less drag for both cars, allowing faster speeds.
Handling in corners is affected by balance changes caused by the draft: The leading car has normal front downforce but less rear downforce. The trailing car has less front downforce but normal rear downforce. A car with drafting partners both ahead and behind will lose downforce at both ends.
NASCAR - CUP: Atlanta Is Side Drafting Heaven
Just what is side drafting? Tony Stewart, who declines to make any predictions about how the Sprint Cup competition will be affected by a return to blade spoilers, has a good explanation for the way a trailing driver tries to disturb the aerodynamics of a driver up ahead in order to get past.
“When you see geese flying in the winter in a V-formation,” said Stewart, “That’s what side-drafting is. When you’re off by 45 degrees (and trailing), the guy in front is pulling you faster and he’s going slower. The tricky part is at some point it starts working the other way around. You have to know when to get on him and when to get off him.”
Side drafting is part art form and part sheer aggression. It arrived in the 1990’s when cars became so aero dependent and drivers had to either embrace close quarters racing on the intermediate speedways and superspeedways – or risk losing to Dale Earnhardt Sr. “It all started with him,” said Hornaday Jr. “That’s where it began.”
The best method is to pull alongside a rival’s rear quarterpanel on the outside, where there’s more room for the trailing driver to change his line, i.e. decide when to get close and when to pull off. “When you’re side-by-side you’re both blocking the air and it gives a better chance for the guys behind you,” said Hornaday Jr. “When you’re just to the (rear) quarter panel, it’s easier to get to some clean air and move on.”
Even with the rear wings, which are more efficient when it comes to using the air than a blade spoiler, side-drafting has become a standard practice. It’s one of the first things any rookie driver has to study, said Max Papis, who is entering his second year of driving Toyotas for Germain Racing in both the Sprint Cup and Camping World Truck Series.
The aerodynamic wake of the trailing car, said Papis, is the key to getting an opponent’s vehicle out of kilter. Papis believes the spoiler on the trucks creates more side-drafting than the rear wing on the Sprint Cup cars. “You can really do more in a truck,” said Papis. “The good guys like Hornaday will come in on your right rear and then move out and make you loose in the corner. These are all the tricks young guys like me don’t know yet.”
“When somebody takes the air off you here, they’re meaning to do it,” said Hornaday, who wryly added that he hoped Papis has learned something from him in the truck series.
Side-drafting has to be applied sparingly at a track like AMS, where the sweeping corners help produce some of the fastest speeds in NASCAR due to the 1.54-mile track’s configuration and the lack of restrictor plates. The object may be to slow an opponent by loosening up the handling in the back, but that’s easier for some drivers to control than others.
Whether getting side drafted results in a position lost or a trip into the wall “depends on the driver,” said Hornaday.
Sprint Cup driver Clint Bowyer said spinning and hitting the wall is all part of the game with side drafting. He’s looking forward to the return of the blade spoiler in the Sprint Cup.
Özetlersek
Öncelikle arkadan takip eden mevzusuna gelelim. Yukarıda verilen makaleler de ve aşağıda verilen videolarda görüleceği şekilde öndeki aracı yakından takip etmek iki aracında maksimum hızını arttırıyor. Diyebilirsiniz ki öndeki araç rüzgarı deliyor arkadaki delmiyor diye ancak ikisinin maksimum hızı aynı olur demiyorum. Öndeki araç için ön taraftaki rüzgar değişmese de arka taraftaki türbülans ortadan kalkıyor. Bir nevi tek vücut gibi davranıyorlar. Arkadaki ise önden rüzgara direnmese bile (normale göre) arka tarafında normal türbülans devam ediyor. Başka bir deyişle öndeki aracın önü arkasındaki aracın arkasında "downforce" oluşuyor. Araya 3. bir araç girerse hepsi daha da hızlanıyor ama ortadaki "downforce" olayından mağruz kalıyor. Zaten sadece NASCAR yarışlarında bu kadar kullanılmasının sebebi bu, genel olarak uzun ve düz yarışlar olduğu için yere basmadan çok maksimum hız önem kazanıyor. Zamanında ciddi ciddi takım arkadaşı öndekini fiziksel olarak ittirerek yarışıyorlarmış (tabi en ufak hesap hatası çok büyük kaza). Basit bir tampondan ittirme bile öndekine tur başına 2-3 saniye zaman kazandırmış. Son zamanlarda konu olan type r ların kutu gibi tasarıma sahip olduğunu düşünürsek onlarda etkili olabileceğini düşünüyorum. TypeR ların CFD analizlerini bulamadım (çok da aramadım gerçi
Gelelim yan "tünele". Yukarıdaki ikinci makale zaten bunun üzerine. Olay aslında otobüsleri sollarken (özellikle hafif bir araçla) olan şey. Özellike fark etmişsinizdir, otobüsün şöför hizasına gelirken aracınız bir anda sola çeker. Bunun nedeni otobüsün şeklinin kutu kutu pense olmasından dolayı havayı fazla fazla yarmasıdır. Siz bu türbülansdan çıkarken, 45 dereceye yakın (referans olsun diye aslında o kadar geniş değil) olmasından dolayı sollayan aracın önce sol tarafı normal hava ile temas ediyor.
Bu pratik bilgiden sonra olayın özetine gelelim. Aşağı yukarı ön çamurluk hizasına kadar bir nevi tünel etkisi oluşuyor. Ancak bu noktadan sonra etki kayboluyor. Zaten öne çıkarsanız öbür araç sizin tünelinize girmiş olur. Zaten makalede de bu yan tünele giriş çıkışın çok önemli olduğu söyleniyor. Öte yandan bu tek taraflı hava akışının bozulması da iki araç için tehlikeli, özellikle öndekinin arka tarafındaki hava akışı bozulacağı için virajlarda kötü sonuçlar olabiliyor. Aşağıdaki videoda görülebilir, hiç dokunmadan öndekine spin attırıyor. Yine aynı makalede öndekinin, arkadakinin insafına kaldığını söylüyor. Tabi bunlar düz rollinglerde çok önemli değil.
Bana göre rolling sonucunu etkilemez, yani boy atacak araç zaten atacaktır. En büyük etki geride kalan aracın boy yemesini önlemek. Zaten koparsa kopar ama uzun da 1-2 boy fark yiyorsa çamurluğa yapışıp kalabilir.
Arkadaki araç mevzusu ise bu kadar net değil ama yine typeR gibi kutu gibi araçlarda yarım-1 boy fark ettirebilir diye düşünüyorum, yalnız çoook uzunda. Alttaki link de belirtilen (NASCAR için gibi duruyor) dipdibe giden iki aracın tek başına gidene göre son hızları 8 km/s kadar fark ediyormuş. NASCAR da konuşulan süratlerin 300 ötesi olduğunu var sayarsak normal araçlardaki etkisi daha az olacaktır.
HowStuffWorks "Stock Car Drafting"
Görseller
Pilotajın neredeyse tamamının rüzgar tünelini kullanabilmeden geldiği NASCAR dan görüntüler:
YouTube - The Story of Drafting
Öncelikle kısa bir belgesel, 40. saniyede dipdibe giden iki araç tek başlarına giden araçların yanından geçip gidiyor.
YouTube - Nascar "Drafting"
NASCAR.com kaynaklı sanal anlatım, arkadan gelen aracın etkisiyle ilgili:
YouTube - Drafting success for NASCAR
NASCAR tv nin yeni hizmeti, canlı yayında görsel olarak (tabi basite indirgenmiş) CFD analizi yapıyorlar, bunu görünce aslında NASCAR ın olayının dön babam dön değil de tamamen bu tünel stratejileri üzerine kurulduğunu anladım
YouTube - Todd Bodine Spin Side Draft Kyle Busch NCTS Ford Tough 225 Sparta Kentucky 2010.mpg
Gelelim bu yan tünel olayına. Yukarıdaki makalede de bahsedildiği gibi kullananın insafına kalmış bir durum oluyor NASCAR'da. Tabiki normal araçlarda bu kadar büyük bir etkisi olmayacaktır ama etkisiz değil.
Alıntı
Emir_b16a Nickli Üyeden Alıntı
