Yay press hakk.

[Y.Emre]

En baştan belirteyim, konu press yaptırmak yada yaptırmamak hakkında değil. Zaten yaptırmam da. Pratikte yapılması ayrı bir konu ben teknik olarak zararları nedir bu pressin bunu tartışalım istiyorum. Belki 2 senedir her press konusunda yaptırma şurası şöyle burası böyle diye söyledim. Hatta bazı arkadaşlarla zaman zaman ufak tartışmalara da girdik. Neyse.


Konuyu buraya açma sebebim genel/yol tutuş kısımlarının daha az kontrol edilip arka planda kalıyor olması. Gerekliyse taşınabilir sorun yok

O kadar derste falan gördük forging (ısıl işlemsiz) strain hardening vs. Hepte dedilerki forging hardening yapılan mal plastik deformasyon bölgesine girer ama yük kalkıncada orjinal elastik modulüsüne paralel şekilde geri döner. İşte elastik olduğu bölge artmış olur, tekrar plastik deforme olmadan önce daha çok yük taşır vs.


E presste bir çeşit hardening sayılabilir. Ha düz metali press altında eğip şekil vermişiz ha helezon şekli verilmiş metali press altında ezip şekil vermişiz/şeklini değiştirmişiz. Fark ne ? Press'i neden bu kadar üvey evlat görüyoruz


Levo ilede konuştuk az önce ikna edemedi

Hazır forumda da birçok mühendis yada mühendis adayı varken bir sorayım dedim. Ne düşünüyorsunuz ağalar ?

[Jeandan-R]

İyide bu plastik deformasyon değil ki. İkincisi amaç yük taşımak değil. Burda olay sadece malzemenin mukavemeti değil, bounce vs durumlarını ne yapacağız? Kaldı ki bu cismi eski haline getirmek için çektiğinde akma noktasının üzerinde kalıcak ve deformasyona uğrayacak. Apexinin yaptığı compression testi izlemeni öneririm.

[ghibli06]

sanırım mühendislik var, o zaman 'spring' incele derim, davranışlarını, enerjiyi nasıl emdiğini nasıl açığa çıkardığını...

[TigeR]

Üçüncü paragraf biraz bilimsel olmuş anlayamadım
Ama güzel bir konu olmuş bende takipteyim.

[Y.Emre]

Yayı tekrar açmaya çalışmaktan bahsetmiyorum. Açmaya kalktığımızda, ekstradan sıkıştırdığımızdan dolayı düşen, ultimate tensile strength'i geçmiş olmamız/çok yaklaşmamız işten bile değil. Direkt olarak kopabilir mal.

Yayın ekstra sıkıştırılmış olmasını, deforme olup yük altında değilken bile boyunun eski halinden kısa kalmasını ne ile açıklayacağız plastik deformasyon değil ise ? Başka birşeyse birçoğumuzun temel çıkış noktası hatalı demektir

Birkaç video izledim ama bahsettiğiniz videomu emin değilim, zahmet olmazsa ekleyebilirmisiniz ?

@ghibli06 araştırıyorum abi


Konuyu açma amacım, eminimki birçoğumuzun konuyu eksik biliyor olması (en azından ben ) Yeni birşeyler öğrenmek

@Tiger, bilimsel değilde tam Türkçe karşılıklarını bilmiyorum bazılarının Ingilizcelerini yazınca karışık oldu biraz
yaklaşık olarak

forging = dövme
hardening =sertleştirme (kelime çevrisi bu ama, konudaki anlamı karşılamıyor.) Pekleştirme, toklaştırma gibi bir anlamı var sanırım tam bilmiyorum.
Elastik deformasyon, yay gibi yük kalkınca eskisi gibi olmak
Plastik deformasyon, deforme olunca eski haline dönememesi demek.

[redtop]

Yay üretilirken düz bir çubuk şeklinden dikey halde bükülerek işlem görür.Oysa üretilmiş bir yayı preslemek dikey zorlama ile beraber yatay anlamdada strese sokmak demektir.Bunun Türkçesi: sen yayı tepeden basıyorsun yanlardanda zorluyorsun. Çünki o yay dikey gördüğü pres sonucu dairesel olarak genişleyemiyor ve malzemenin dayanımını , niteliğini alt-üst ediyorsun.

[Cliosportve]

düz bir metali ezebilirsin
ama yay açılı olarak dondugu için sen ona yukardan yuk uyguladıgın zaman
ezmekten cok esasında onu buruyorsun
nasılki eline bir tel alırsın onu koparmak için belli bir noktadan pespese burarsın ve belli bir sure sonra o noktadan yumusar ve kopar
hatta o noktaya okadar cok yuk binerki o burma esanasında ısınır bile

[İbrahim Erdem]

Hacı bence bu konuyu sana en iyi şekilde mukavemet uzmanı olan bir hoca anlatabilir. Bölümünden birisine boş zamanında git sor derim.

[Burak]

Bunu forumda teknik olarak en iyi şekilde Osman Bahadır abimiz cevaplar bence.

[levent]

face yazışmalarımızın bir kısmını ekliyorum hacım,

Levent Sevim
sen aynı şekilde eklemlere daha çok yük bindirmeye çalışcaksın presle

Yunus Emre Öcal
21:51
Yunus Emre Öcal
e sağlamlaştırıyorda aynı zamanda ?


Yunus Emre Öcal
21:51
Yunus Emre Öcal
forging

Levent Sevim
21:52
Levent Sevim
yayı komple eritip ET değerini düşürerek yeniden boyutlandırman gerekcek o zmn
bunu yapıyolar sanki sanayide preslerken

Yunus Emre Öcal
21:52
Yunus Emre Öcal
strain hardening yapmış olcam pressle, e elestik kısmı artacak malın bunda yanlış bişey göremiyorum

Levent Sevim
21:52
Levent Sevim
adam ısıtıp işkencede sıkıştırıyor

Yunus Emre Öcal
21:53
Yunus Emre Öcal
ısıtmadan diyorum la bide ısı sokarsak iyice b.ku çıkacak işin

Levent Sevim
21:53
Levent Sevim
ısıtmadan nası forging yapıcan
hammer forging diyosan
ona hammadde lazım
kalıba oturtmak gibi düşnümek lazım
sanayidekiler her noktaya aynı kuvvet etki ediyor mu sıkıştırırken acaba diye düşünmüyordur bence

Yay üretilirken düz bir çubuk şeklinden dikey halde bükülerek işlem görür.Oysa üretilmiş bir yayı preslemek dikey zorlama ile beraber yatay anlamdada strese sokmak demektir.Bunun Türkçesi: sen yayı tepeden basıyorsun yanlardanda zorluyorsun. Çünki o yay dikey gördüğü pres sonucu dairesel olarak genişleyemiyor ve malzemenin dayanımını , niteliğini alt-üst ediyorsun.

Yukarda demek istediklerim şu paragraf içerisinde açıklanmış işte, benden öğretmen türevi bir şey olmaz yine tekrarlıyorum

[Y.Emre]

Yay üretilirken düz bir çubuk şeklinden dikey halde bükülerek işlem görür.Oysa üretilmiş bir yayı preslemek dikey zorlama ile beraber yatay anlamdada strese sokmak demektir.Bunun Türkçesi: sen yayı tepeden basıyorsun yanlardanda zorluyorsun. Çünki o yay dikey gördüğü pres sonucu dairesel olarak genişleyemiyor ve malzemenin dayanımını , niteliğini alt-üst ediyorsun.

Yatay anlamdaki stresten/poission ratiodan bahsediyorsanız kafama yatmadı. O derecede büyük etki oluşturmaz diye düşünüyorum. Tamam etkisi illaki var ama o kadar fazla mı gerçekten ? Başka birşeyse anlamadım

Yani bunun hep söylediğimiz gibi; yayı pressletme yaparsan hertürlü riske hazır ol! durumunda olduğunu sanmıyorum.

düz bir metali ezebilirsin
ama yay açılı olarak dondugu için sen ona yukardan yuk uyguladıgın zaman
ezmekten cok esasında onu buruyorsun
nasılki eline bir tel alırsın onu koparmak için belli bir noktadan pespese burarsın ve belli bir sure sonra o noktadan yumusar ve kopar
hatta o noktaya okadar cok yuk binerki o burma esanasında ısınır bile

Hacı bence bu konuyu sana en iyi şekilde mukavemet uzmanı olan bir hoca anlatabilir. Bölümünden birisine boş zamanında git sor derim.

Hacı asistana sordum, konuştum biraz olmayacak işleri falanda sorunca ufaktan kitlendi adam. Ders saati geldi yarım kaldı. Prof.ta başından attı



Zaten aklımı karıştıranda başka bir hocanın alakasız bir derste verdiği örnek oldu. Yay sabiti olan "k" ile mukavemetteki 'd=(F*L)/(A*E)' formülününden gelen k=(A*E)/L yi eşitlemesi oldu. Ki yanlış değil.
d=x=deformasyon miktarı

Bildiğimiz en basit yay formülü; F= k*x
F= (d*A*E)/L mukavemet
d=x
F= x*A*E/L
k=(A*E)/L

U=0.5*F*x*x

Gerçi burda A yı ve L yi ne kullanacagımı bulamadım. Birde ben de press güvenli falan demiyorum güvensizliğinin tekniğini merak ediyorum hala

[Draniela]

Peki bu İstanbul'da pres olayının tam olarak nasıl yapıldığını biri söyleyebilir mi ? Ona göre yorum yapmak isterim. Soğuk pres vs. diyorlar benim bildiğim hepsi ısıtarak yapılıyor.

[ghibli06]

yay yapılırken, herhangi bir kuvvete maruz kalmaz, üretimden önce hesaplama yapılır, yayın çapı, yüksekliği ve sarım sayısı bulunur, aracın ağırlığı, aracın yüksekliği, amortisörle beraber çalışma mesafesi vs... sonrasında 'çekerek' yay sarılır yani herhangi bir kuvvete maruz kalmaz... siz pişmiş aşa su katarız bir şey olmaz diyorsunuz, yayı sıkıştırdığınızda oluşan enerjiyi ne yapıyorsunuz? yay ya eski halini alarak bu enerjiyi boşaltır ya da 'şekil değiştirerek'... bunun başka yolu var mı gençler Allah aşkına? deforme olmuş yayın da, artık o hesaplanmış enerjiyi soğurma işini ne kadar yapabileceğini düşünüyorsunuz?

[onurgoyunc]

Tensile test yapılmış bir metalin strength-strain grafiğine bakmak yeterli olur herhalde.

Yazdığın formüldeki A da allongement olmalı. L de elastisicty değerleri değil mi?

[mimarsertac]

Ben yaya press yaptırdım yeminle eskisinden iyi yol tutuyordan öteye bir tartışma görmek çok güzel. Takipteyim.

[Y.Emre]

yay yapılırken, herhangi bir kuvvete maruz kalmaz, üretimden önce hesaplama yapılır, yayın çapı, yüksekliği ve sarım sayısı bulunur, aracın ağırlığı, aracın yüksekliği, amortisörle beraber çalışma mesafesi vs... sonrasında 'çekerek' yay sarılır yani herhangi bir kuvvete maruz kalmaz... siz pişmiş aşa su katarız bir şey olmaz diyorsunuz, yayı sıkıştırdığınızda oluşan enerjiyi ne yapıyorsunuz? yay ya eski halini alarak bu enerjiyi boşaltır ya da 'şekil değiştirerek'... bunun başka yolu var mı gençler Allah aşkına? deforme olmuş yayın da, artık o hesaplanmış enerjiyi soğurma işini ne kadar yapabileceğini düşünüyorsunuz?

İşte konuyu tam da bu sebepten açtım abi. Yayı plastik olarak deforme ettiğimizde yayda üzerinde kalıcı olarak kalan enerji yayın toplam kapasitesine göre oldukça düşük kalıyor.
Net şekilde hesaplayamadım ama sonucun o şekilde çıkacağını tahmin ediyorum. Tabi 10 cm presslettim ben yaa falan şeklinde değilde 3 4cmler için söylüyorum bunu. Bu arada gerçekte düzgün şekilde deforme edemiyoruz, illaki en alt ve en üstlerde stres yoğunluğu fazla oluyor ama düzgün yapabildik sayıyorum.

http://www.aksteel.com/pdf/markets_p...data_sheet.pdf

Yay yapımında kullanılan 301 çeliğinin değerleri abi. Malın yieldi neredeyse 1 GPa, Tensile'ı 1.2 GPa kadar. Presste bir defa 1 GPa'yı geçtikten sonra gündelik kullanımda tekrar o 1 GPa'ya ulaşmak imkansız neredeyse. Arabayı kullanırken saçma sapan işler yapmak gerek onun için.. Dün leventle konuşurken de söylemiştim yüksek bir 'impact' yükünü kaldırabilirmi onu bilemiyorum işte.

Tensile test yapılmış bir metalin strength-strain grafiğine bakmak yeterli olur herhalde.

Yazdığın formüldeki A da allongement olmalı. L de elastisicty değerleri değil mi?

Grafikle ilgili kısmı alıntının üstünde yazdım zaten. A area L uzunluk, E elastikiyet modülü.

[hamdika]

arkadaşlar merhaba,
forumda yeniyim. konular arasında gezinirken bu konu hem "mühendislik" içerdiği için hem de hali hazırda presli yay kullandığım için ilgimi çekti
mezun olalı 6 seneyi geçtiği ve mühendislik yapmadığım için formüllere dayanarak maalesef konuşamayacağım ama öğrendiklerimden aklımda kalan ile şunları söyleyebilirim.
malzeme kesiti ve toplam boyu değişmez. dikine uygulanan soğuk pres neticesinde plastik deformasyon olur ve yayın dalga boyu kısalacağından yay standart haline göre daha sert olur. ayrıca taşıyacağı yük miktarı da artacaktır. (bu kavram biraz kafa karıştırabilir, doğrudur)
buna ek olarak yay araç üzerinde amortisör ile birlikte çalışacağından ve aracı asıl ayakta tutan yay olduğundan amortisör standart çalışma yüksekliğinden daha kısa bir mesafede çalışacağından bound-rebound tepkileri sertleşecektir. özellikle yağlı amortisörlerde bu daha çok hissedilir.
Ben Golf 6 TDI araç sahibiyim. Ön açık boydan -4cm, arka açık boydan -3cm presli. Araç üzerinde bu biraz daha artıyor fakat ölçmüş değilim. Kullanıcı olarak yorumlarımı sorarsanız onları da şu şekilde sıralayabilirim:
- çok agresif kullanan biri değilim, ve yol tutuşunda herhangi bir gerileme yok, ilerleme varsa da çok hissedilir değil.
- stok hale göre çok az da olsa sert, fakat piyasada satılan spor helezonlardan (eibach, h&r, vs) çok daha yumuşak tepkiler veriyor
- zıplama/yaylanma mesafesi stok hale göre daha düşük

[Draniela]

arkadaşlar merhaba,
forumda yeniyim. konular arasında gezinirken bu konu hem "mühendislik" içerdiği için hem de hali hazırda presli yay kullandığım için ilgimi çekti
mezun olalı 6 seneyi geçtiği ve mühendislik yapmadığım için formüllere dayanarak maalesef konuşamayacağım ama öğrendiklerimden aklımda kalan ile şunları söyleyebilirim.
malzeme kesiti ve toplam boyu değişmez. dikine uygulanan soğuk pres neticesinde plastik deformasyon olur ve yayın dalga boyu kısalacağından yay standart haline göre daha sert olur. ayrıca taşıyacağı yük miktarı da artacaktır. (bu kavram biraz kafa karıştırabilir, doğrudur)
buna ek olarak yay araç üzerinde amortisör ile birlikte çalışacağından ve aracı asıl ayakta tutan yay olduğundan amortisör standart çalışma yüksekliğinden daha kısa bir mesafede çalışacağından bound-rebound tepkileri sertleşecektir. özellikle yağlı amortisörlerde bu daha çok hissedilir.
Ben Golf 6 TDI araç sahibiyim. Ön açık boydan -4cm, arka açık boydan -3cm presli. Araç üzerinde bu biraz daha artıyor fakat ölçmüş değilim. Kullanıcı olarak yorumlarımı sorarsanız onları da şu şekilde sıralayabilirim:
- çok agresif kullanan biri değilim, ve yol tutuşunda herhangi bir gerileme yok, ilerleme varsa da çok hissedilir değil.
- stok hale göre çok az da olsa sert, fakat piyasada satılan spor helezonlardan (eibach, h&r, vs) çok daha yumuşak tepkiler veriyor
- zıplama/yaylanma mesafesi stok hale göre daha düşük

Soğuk pres soğuk pres diye herkesin ağzında dönen olay aslında ısıl işlem uygulanarak olan bir durum değil mi ?

[Draniela]

Isıl işlemi hiç hesaba katmıyorum tamamen yapısını bozar fakat soğuk pres yapıldığını var sayarak yola çıkarsak bunun mukavemetiyle epey oynanmış olur. Ve belki pres yapılan nokta son noktalara kadar gelmiştir yolda giderken o tolerans aşılır ve büyük bir kazaya sebep olabilir ' diye düşünüyorum.