PDA

Orijinalini görmek için tıklayınız : Sol Ayak Freni



CTR
10-11-2005, 08:47
Sol ayak freni, önden çekişli otomobillerin etkin ve süratli biçimde kullanılabilmesi açısından en önemli sürüş tekniklerinden birisidir. Sıklıkla yarış sürücüleri tarafından kullanılmaktadır. Sağ ayak alışıldığı şekilde gaz pedalına basılı durumdayken sol ayağın da fren pedalına basmasıyla uygulanmaktadır. Bu teknik aşağıda sıralanan durumlarda kullanılmaktadır.

Aracın istenilenden az dönmeye (understeering) başladığı durumlarda (basit olarak önden çekişli bir araca viraj içerisinde gaz verilmesi durumunda veya çok hızlı olarak viraja girildiğinde) dönüş yarı çapını küçültmek.

Aracın çok fazla zıplamaya meyilli olduğu engebeli yüzeylerde zıplamayı sınırlandırmak

Turbo otomobillerde yavaşlamak için gazdan ayağı kaldırmaya gerek bırakmaması sonucu turbo basıncının düşmemesi ve aracın daha çabuk süratlenmesini sağlamak..






Ayrıca fren lambalarının sürekli yanması arkadan gelen sürücüyü şaşırtabilir ve bir kazaya sebep olabilir veya lambanın önündeki pleksiglas stop camı da eriyebilir.

Bunlara ek olarak fren balataları ve diskleri çok daha hızlı biçimde aşınacak, fren sistemi aşırı ısınacak, fren hidroliği kaynayarak frenlerin "şişmesine" sebep olacaktır. Yanı kısaca aracın servis ihtiyacı ve maliyeti büyüyecektir.






İLK UYGULAMA

Evet bu kadar yeter.. Hala vaz geçmediyseniz öncelikle debriyaja basmaktan hissizleşmiş sol ayağınızı biraz çalıştırmak gerekli.. Bunun için boş bir asfalt yol bulun ve yaklaşık 30-40 km/h hızla giderken sol ayağınızı YAVAŞÇA fren pedalının üzerine koyarak aracınızı yavaşlatmayı deneyin.. İlk denemede çok kolay olmadığını göreceksiniz.. Eğer bir otomatik vitesli araba bulabilirseniz bu iş daha kolay olabilir.

Direksiyonu kırdıktan sonra sertçe el freni çekildiğinde ne olacağı iyi kötü bilinmektedir. (bilinmiyorsa yine boş tercihen toprak bir araziye ve 30-40 km/h sürat!!!

Burada yapılan, ön tekerlekler halen dönüyorken arka tekerleklerin kilitlenmesi ve bu şekilde yol tutuşlarının azaltılarak, direksiyonun ani kırılması sonucunda ortaya çıkan merkezkaç kuvvetinin etkisiyle arabanın arka tarafının savrulmasıdır. Bunun dışarıdan görünüşü ise oldukça küçük yarı çaplı bir dönüş hareketidir. Bu teknik sıklıkla yarışlarda çok keskin U virajların dönülmesinde kullanılmaktadır.

Sol ayak fren de sanki el freni çekilmişçesine aracın arkasının savrulmasını sağlayacaktır. Ancak çok daha hassas bir kontrol yapmak mümkündür. Öncelikle ön tekerleklerde motor gücü bulunduğundan ve gaza basılmaya devam edildiğinden ön tekerlekler dönmeye ve yol tutmaya devam edeceklerdir. Arka tekerlekler ise fren pedalına basıldığı oranda tutulacaklar hatta kilitleneceklerdir. Böylece aracın dönüş yarı çapı küçültülebilecektir. Viraj içinde gaz ve fren pedallarıyla oynayarak istenilen çizgide kalmak mümkündür. Frenden ayak kaldırıldığında dönüş yarı çapı büyüyecek, fren pedalına basınç uygulandıkça da küçülecektir.




PRATİK ÇALIŞMA

Eh kolay görünüyor değil mi? Artık mevsime göre toprak veya buz zeminli ve etrafta çarpacak bir şeyler bulunmayan bir alana gitme zamanı geldi.. Bir kaç koni veya plastik kutu ile kendinize virajlar hazırlayıp önce bu parkuru sol ayak fren yapmadan normal olarak geçin. Ancak bu esnada yavaşlamak amacıyla fren kullanmak istediğinizde sol ayağınızı kullanın. Sol ayağınızla istediğiniz hassasiyette fren yapamadığınız sürece sol ayak frenini başaramazsınız. Bu, başlangıç aşamasında yıllarca sağ elini kullanmış birinin sol eliyle yazmaya çalışması gibi uğraştırıcı bir işlemdir.

Şimdi değişik bir şeyler yapma zamanı.. Viraja girdikten sonra motor gücünü kesmeksizin (gaz pedalı basılı halde) sol ayağınızla fren uygulayın. Eğer doğru yaptıysanız arabanın arkasının viraj dışına doğru kaydığını hissedersiniz. Dönüş tamamlandığında (arabanızın burnu girmek istediğiniz yönü gösterdiğinde) direksiyonu toplayıp, freni bırakmalı ve gaza basarak yola devam etmelisiniz.

Eğer doğru yaptıysanız arabanızın arkasının ön tekerleklerinin etrafında (pivot noktası) nasıl döndüğüne şaşıracaksınız. O yüzünüzdeki şaşkın gülümsemeyi silip tekrar ve tekrar deneyerek aracınız üzerinde tam hakimiyet kuracak yani arkasını tam istediğiniz noktada istediğiniz kadar kaydırabilecek şekilde becerinizi arttırabilirsiniz.

İlk denemelerinizde muhtemelen elde edebileceğiniz tek sonuç sadece arabanın viraj içinde yavaşlamasıdır. Daha az fren kullanarak tekrar deneyin, ne kadar az bir basınç gerektiğine şaşıracaksınız. Ayrıca önce direksiyonu kırıp aracı viraja soktuktan sonra fren uygulamayı unutmayın. Buradan 200 km/h ile gelip viraja girdikten sonra fren uygulanması gerektiği anlaşılmamalıdır. Böyle yapılırsa sonuç en azından unutulmaz bir spin ve muhtemelen ciddi bir kaza olacaktır. Söylenmek istenen; hızı makul bir seviyeye düşürmek için uygulanan frenaj (sol veya sağ ayakla) bittikten sonra araba viraja sokulup sonra kontrol amacıyla sol ayak fren uygulanmalıdır.

İlerleyen zamanda sadece dönüşler yerine ardarda iki virajdan oluşturacağınız S ler ile çalışmaya devam etmelisiniz.

Sol ayak freni uygulamayı öğrendiğinizde aracınızı asla düşünemediğiniz kadar güvenli ve hızlı biçimde kontrol edebileceğinizi fark edeceksiniz. Ancak başarısız denemelerin cesaretinizi kırmasına izin vermeyin. Çalışmaya devam edin ve aniden kolaylaşıverdiğini göreceksiniz.




Not: Buradaki bilgiler sizi daha kanlı bir trafik canavarı haline getirmek amacıyla verilmemiştir. Yeteneklerinizi gösterebileceğiniz yerlerin yarış pistleri olduğunu unutmayınız.

BESA
10-11-2005, 09:02
Otomatik vitesli arabada yanlışlıkla sol ayağımla frene basmıştım , allahtan arkamdan araba gelmiyorud:) sol ayak freni biraz cesaret işi alışmak ister ...

RPS13
10-11-2005, 13:15
ek olarak arkadan/ortadan makineli arkadan ve 4 cekerlerde de kullanilir arabayi cevirebilmek icin... birde impreza/evo kilikli araclarda cok ihtiyac duyuluyo 4ceker ama understeer'den donemedigi icin araba mecvuren agirligi one transfer edip aracin kafasina yol tutturmak amacli i$e yariyo sol ayak freni..

Manimillion
21-11-2005, 09:31
ek olarak arkadan/ortadan makineli arkadan ve 4 cekerlerde de kullanilir arabayi cevirebilmek icin... birde impreza/evo kilikli araclarda cok ihtiyac duyuluyo 4ceker ama understeer'den donemedigi icin araba mecvuren agirligi one transfer edip aracin kafasina yol tutturmak amacli i$e yariyo sol ayak freni..

Sol ayak freni yerine LIFT OFF ile, dedigin sey daha iyi yapilir... Yada understeer istenmiyorsa SCANDINAVIAN FLICK denen yontemle ise oversteer da elde edilebilir... Sol ayagi 4 ceker otomobillerde toprak zeminlerde kullanilir, yoksa kuru zeminlerde pek kullanilan yontem degildir.

MiaMi
21-11-2005, 10:03
Bilgiler tazelendi teşekkür ederiz.

RPS13
23-11-2005, 05:08
Sol ayak freni yerine LIFT OFF ile, dedigin sey daha iyi yapilir... Yada understeer istenmiyorsa SCANDINAVIAN FLICK denen yontemle ise oversteer da elde edilebilir... Sol ayagi 4 ceker otomobillerde toprak zeminlerde kullanilir, yoksa kuru zeminlerde pek kullanilan yontem degildir.
bicogumuzun kullandigi migrostan alinabilen kumho gibi lastiklerle kuru asfaltta otomobillerimiz gev$ek zemindeymi$ tepkisi verdiklerinden sahil yolunda kullaniyorum ben sol ayak frenini impreza gazin uzerindeyken kesinlikle donmek istemiyo mesela ama daha fazla gaza basip frenide yapi$tirinca muhtesem bi shekilde hizlanarak donuyo bizim igrenc bumplarla ve tozla dolu asfaltimizda ***** senin autox yaptigin zeminle alakasi yok buralarin :)
lift off'a da istedigim kadar cevap vermiyodu arabam nedeniyse on arka lastik basinclarim 38psi'di simdi onlerimi 32 arkalarimi 36 yaptim istedigim tepkiyi aliyorum scandinavian flick yani turkcesiyle pandullemek benim ciktigim suratlerde benim pilotajimin cok otesini ister henuz hazir degilim ben shu an ancak 1tur kontra verip sacmalamadan smooth bi shekilde uzun kaydirabiliyorum nadiren oluyo counterlock'ta gidebilme hikayesi genelde fishtailden ceviriyorum arabayi :) hatta fish taile girecegim zaman spin atmamak icin kafadan kaymasi icin frene oturuyorum abs yok allaha shukur arabamda kafadan kayiyorum sonra freni birakip devam ediyorum tabiki bunlar senin autox yaptigin zeminde yapilamicak sheyler ortam degiskenlerine gore hareket ediyorum anliyacagin mesela burdada yamurdan sonraki yerlerin kuru oldugu ilk gun lastiklerim grip limitlerini zorluyolar araba viraj icinde catir cutur sesler cikartiyo sanirim o kadar tutunma fazla geliyo :) tabi bunlarin hepsini yapabilmek icin rot balanscida gunlerimi harcadim cunki adamlarin anlamak istemedigi bisi var caster rod'umdan 7.25dereceye kadar caster verilebiliyo fakat adamlarin iddiasi caster 5dereceyi gecmez... herneyse onlari ikna ettim caster 7.25 oldu inclinationda 13.5 oldu on kamberimide -2 yaptim o gun bugundur amortisor setupim yuzunden biraz understeer olsamda inanilmaz dengeliyim ve arabam progressive hareket ediyo surekli benimle ileti$im halinde gevsek yada kuru zeminde beni haberdar etmeden bi$i yapmiyo sagolsun guzel yani ne kadar 140hp gibi davransada seviorum s13umu :)