Usttede yazmistim rolantiye valfi otomatik jikle olarakta bilinir diye, yani aynen öyle o işi yapanda rolanti valfi
Printable View
çünkü güncel çoğu sensor çıkışı 0-5 volt
map sensoru 0-5 volt
tps sensoru 0-5 volt
maf sensoru 0-5 volt
su sıcaklık direnç çıkışlı
yağ sıcaklık direnç çıkışlı
lambda sensoru 0-1 volt çıkışlı
sensor çıkışları dc volt yada direnç çıkışlı
can bus digital bir iletişim haberleşme şekli?
mesela klima beyni ile araç beyni can bus ile haberleşir
yada abs beyni ile klima beyni
araç teybi ile araç beyni olur
alarm sistemi ile araç beyni olur
ama sensörü direk canbus a dahil edemezsin
öncelikle biraz temelden yazmak istiyorum arabadaki ecu ve sensör ilişkilerinden başlayalım
iat : hava sıcaklık sensörü olarak adlandıra biliriz amacı içeri giren havanın sıcaklığını ecu ya iletmektir beyinde bu veriyi kullanarak aracın avansına müdahalede bulunur soğukken avans verir hava ısındıkça motoru rotara çeker ebayda veya sahibindende bazen görürsünüz 30hp verdiği iddaa edilen chipler vardır bu sensörü yanıltmak için kullanılır araca 3-5 derece avans verebilirsiniz
clt: su sıcaklık sensörü aracın motor suyu ısısını ecuya bildirir ecu bu bilgiye göre aracın ilk marştaki yakıt miktarını jikle görevi görüp aracın ısınması için gerekli olan fazla yakıtı soğuk motora avans verilme işlemini motor soğukken max. 4000 ısınınca normal devir çevirmesi veya vtec açma vs. gibi işlemleri bu sensörden alınan değerler sayesinde kontrol eder aslında dandik bi sensör gibi gözüksede gerçekten önemli bi sensördür bu sensör arızasında özellikle kışın aracı çalıştırmanız çok zorlaşır veya tam tersi durumda aracınız aşırı derecede yakıt sarfeder
tps: gaz kelebeği potansiyometresi bize gaz kelebeğinin açıklık miktarını belirtir genellikle 2000 öncesi araçlarda kaldı artık yeni araçlarda çok fazla gözükmemektedir yeni araçlarda mekanik telli gaz pedalları kullanılmadığı için gaz kelebekleride motorlu hale geldi bu sebepden extradan bi tps sensörüne veya bi rölanti düzeleyicisine çok ihtiyaç duyulmuyo hee tabiki aracınızdaki elektronik gaz kelebeği içinde kelebeğin açıklığını okuyup feed-back yapan bi sensör vardır ama değiştiremiyeceğiniz için herhangi bi arızada gaz kelebeğinin yenisini almak zorundasınız
o2 : oksijen sensörü veya sondası vs. gibi isimler alır aracınızdan çıkan yanmış gazlar içindeki oksijen miktarını okuyarak beyine düzeltme vermesini sağlar eski araçlarda 1 tane varken yeni araçlarda 4 taneye kadar çıkmakta
krank - egzantrik sensörü : okuyucu olarak bilinen bu sensörler aracınızın en önemli sensörüdür bozulduğu anda yolda kaldınız demektir veya bozulmaya yakın 4000-5000 devir üzeri çevirememe gibi arızalar verirler 2000 öncesi araçlarda egzantrik sensörü çok göremezsiniz katılaştırılan emisyon kuralları neticesinde araçların full-sequential enjeksiyon sistemine geçmesi zorunlu hale geldiği için yeni araçlardada bu sensörlerden 3-4 adet görmeniz mümkündür krank üzerine yerleştirilmiş olan sensör krankın açısını motora bildirir egzantrik üzerindeki sensörlerde sübap zamanlamasını motora bildirirler ecu bu verileri alarak full-cop ve full-sequential olarak hangi bobinin ne zaman çakıcağını hangi enjektörün açılıp kapanacağını ecu içindeki haritalardan aldığı verilere göre kumanda eder bazı araçlarda vr tip sensörler çıkarken yeni araçlarda daha hassas olan hall-effect tip sensörler çıkmaktadır
yakıt basınç sensörü : bu sensör çok az arabada vardır depodaki yakıt miktarı azaldığında benzin basıncı düşüceği için ecunun düzeltme vermesini sağlar
rölanti valfi : rölanti düzenleyiciside denilen bu parça eskiden bugüne evrim geçirerek en sonunda tps gibi yok oldu diyebiliriz ilk olarak motor sıcaklığıyla çalışan valfler vardı hiçbir elektrik girişleri yokdu daha sonra on-off denilen iki pinli olanları çıktı ecu tarafında veya su sıcaklığı ile çalışan switchler vasıtası ile kumanda edilirlerdi ama hassaslıkdan çok ötede olan malzemelerdi açık olduklarında atıyorum 2000 kapandıklarında 500 gibi çalışırlardı bu sorunun üstesinden gelmek için daha hassas valfler kullanılmaya başlandı yine 2 pinli veya honda subaru e30 bmw gibi araçlardan çıkan pwm la çalışan valfler çıktı daha sonra 4 -5 pinli step motor lu olanları çıktı en son olarak günümüzde kullanılan (aslında yoklar ama aynı işi yapıyolar ) elektronik gaz kelebekleri bu valfi ortadan kaldırdılar artık ecular rölantiyi hassas olarak tutabilmektedirler bunu yaparkende siz hiç bi şekilde göstergede veya başka bi şekilde hiç bişi anlıyamazsınız
son olarak bu yukardaki parçalar ve ecu, anolog veya logic olarak haberlerşirler dijital buslarla iletişim ecu gösterge paneli obd portu immobeyni abs veya bsi beyni arasında gerçekleşir
senin dediğin şekilde olursa herbir araçın maliyeti ikiye katlanır yani kablodan tasarruf edeyim derken aldığı sensörlerden firmalar zarar eder ve herbir sensörün fiyatı 10 misli katlanır
birde dandik bi 0-5 v sinyal için adam oraya canbuscontroller buffer vs. koymaz çeker iki kabloyu oldu bitti zaten artık göğüs içine sinyal kabloları yok denecek kadar az geliyo hemen hemen hepsi ecuya bağlı yani aracın içi ile motor kısmı birbirinden yalıtılmış vaziyetde ecu dışardaki tüm sensörlerden verileri alıp işleyip araç içerisindeki beyne veya gösterge paneline dijital buslar sayesinde gönderiyo buda yeteri kadar kablo tasarrufu sağlamakda
unutmuşum maf ve map senörü veya akışmetre motor içine giren havanın miktarını hesaplamakda kullanılır maf mapa göre çok daha hassas ölçüm yapar buda düşük emisyon demektir. hem map hem maf koymakda motorun sağlığı ile alakalı sonuçta üretilen araç dünyanın her yerinde değişik koşullarda kullanılıyo deniz seviyesindeki havanın basıncı ve miktarı ile everestin veya himalayalarda ki havanın basıncı ve içinde barındırdığı oksijen bir değil bunları ölçmek ve hassas bir hesaplama yakıt ve avans ayarı yapmak için map sensörü gerekmekte