Bar Plate FMIC vs Tube Fin FMIC (Intercooler seçimi)
Özellikle son yıllarda gerek kolay tune edilebilmesi,gerek modifikasyonunun daha kolay ve ekonomik olması, tüketimin daha düşük olması ve ülkemizdeki fiyatlardan ötürü dizellere ve düşük hacimli benzinli motorlara olan ilgili son yıllarda epey arttı. Bunu takip eden ve müthiş bir hızla gelişen turbo teknolojisiyle de artık hemen her araç için güzel sonuçlar verebilen dokunuşlar yapılabilmekte. Harambeygire olan talep Turbo motorlar için bir çok aftermarket parça üretimine de yol açtı. Ve turbo beslemeli bir otomobilin verim noktasında en kilit misyonlarından birini intercooler'lar görüyor.
B5 RS4 için üretilmiş bir kit örnekte.
http://www.wagner-tuning.com/assets/...04-2(1024).jpg
Turbo beslemelilerde kullanılmasından ve birlikte işlerliklerinden ötürü piyasada yaygın olarak '' Intercooler'un turboyu soğutur'' algısı vardır,fakat bu doğru bir önerme değildir. Aksine intercooler sadece emilen havanın soğutulması işlemini görür. Turbo motor yağı ve rüzgarın etkisi ile vs soğur.Neyse mevzu o değil.
Intercooler, aşırı besleme sistemleri tarafından basıncı yükseltilen ve bu nedenle ısınan taze havanın silindirler içerisine gönderilmeden önce soğutulmasını sağlayan bir ısı değiştiricisi yani eşanjördür. Aslında farklı bir tip radyatör de denilebilir.
Uzun uzadıya intercooler nedir ya da çalışma prensibi / turbo ile ilişkisine girmeden kısa ama müthiş bir video çalışma prensibi ile pekiştirilebilir ( bu video air to air , hava soğutmalılar için geçerlidir, su soğutmalılarda durum birazcık farklıdır )
https://www.youtube.com/watch?v=e8TVBm3gBlI
Mobil : Audi Intercooler work priciple - YouTube
Şimdi turbo ve intercooler arasındaki hava akışı durumundan bahsedebiliriz. Turbodan yüksek basınçla çıkan ısınmış hava intercooler a doğru yol alırken bu transfer basıncı ne kadar yüksekse sıcaklıkta o derece de yükselme eğiliminde olacaktır ( Yani basınç ve sıcaklık doğru orantılı diyebiliriz ) Turbo basıncımız arttıkça intercooler a doğru giren hava sıcaklığımızda ( giren hava ya da ortam sıcaklığı ne olursa olsun) artacaktır.
Sıcak hava turbo otomobillerde pek istenmeyen bir durumdur. Çünkü hava ısındıkça içinde taşıdığı oksijen miktarı yoğunluğunun düşmesinden dolayı azalır. Az oksijen de verimsiz yanma gerçekleşmesi demektir. Bu sebeptendir ki, soğuk havalarda turbo beslemeler sıcak havalara göre çok daha iyi yürürler. Ayrıca sıcak hava daha fazla aşınma anlamına da gelir.
Bu kadar girizgah fazla bile oldu. Konu başlığında bahsettigim 'bar plate' ( dikdörtgen şekinde düz levha şeklinde) vs 'tube fin' ( daha oval eliptik ) hava soğutmalı intercooler'ların iç tasarım modelleme türlerindendir. Çoğu oem intercooler hatta nerdeyse hepsi tube fin tasarımlıdır Bazı markalar sadece 'bar plate ' tasarımlarla üretirler. Son yıllarda bir çok marka aynı intercooler'un hem bar plate hem de tube fin versiyonunu üretmeye başlamıştır ( Mesela wagner ). Bunun başlıca sebebi de hem maliyetler hem de amaca uygunluktur.
Daha somut olması açısından 1.4 / 2.0 TSI - TDI Polo' için üretilmiş olan Wagner intercooler üzerinden gidelim.
1. ürün Wagner Performance Intercooler Kit . (590mm x 170mm x 100mm = 10.030cm³) ölçülerinde oem intercoolera göre %70 daha fazla önyüzeye ve % 112 daha büyük hacime sahip. 8.2 kg - Almanya fiyatı : 650 €
2. ürün Wagner Competition Intercooler Kit (590mm x 170mm x 100mm = 10.030cm³) ölçülerinde oem intercoolera göre %70 daha fazla önyüzeye ve % 112 daha büyük hacime sahip. 6.6 kg Almanya fiyatı : 750 €
Her ikiside aynı ölçülerde olmasına ve aynı dış tasarıma sahip olmasına rağmen Almanya site satış fiyatlarında 100€ 'luk bir fiyat farkı var. Bu konuda türkçe kaynağa rastlamadığımdan yazma gereği duydum. Aralarında ki fark konu başlığında da geçen iç tasarımlarından.
http://3.bp.blogspot.com/-mNmJyqJSWz...sTF%5B1%5D.jpg
Fotoğrafı yorumlayacak olursak
Tube fin ( eliptik- ben uydurdum ) tasarım , silindirel yapısından dolayı
+ flow daha başarılı oval yapıdan ötürü
+ tepkime süresi çok daha hızlı
+ havayı daha çabuk transfer edebiliyor
+ Daha hafif ( aynı hacimdeki üründe 1.6 kg )
+ Daha çabuk soğutuyor
+ Basın çok daha stabil, kayıp az
- Bar plate 'e nazaran nispeten daha çabuk ısınabiliyor
- Daha pahalı
- Dizaynından ötürü dış etkilere karşı daha savunmasız, zarar görmeye açık / kırılgan (özellikle fmic 'lar)
Bar plate
+ Mukavemeti daha yüksek,daha dayanıklı
+ Tube fin tasarıma nazaran daha geç ısınıyor Sebebi ;
+ , - Hava transferi nispeten daha yavaş olması ( Bu hem bir eksi hem artı olabilir kullanım amacı ve yoruma göre )
+ Daha ucuzlar
- Isındıktan sonra daha geç soğutuyor
- Daha ağırlar.
Peki hangi ne gibi durumlar için tercih edilmeli ?
Cadde bazlı gündelik kullanımlar için ; 2-3-4 oturup, çıtırdan / kısa süreli ya da aralıklı gazlayanlar için bar-plate
Pist kullanımı / Roll / Uzun yolda topspeed kovalamak gibi uzun koşulara ihtiyaç duyulacak kullanımlarda tube fin tasarım yani örneğe dönecek olursak competiton modeli daha uygun bir tercih olacaktır.
Piste araç hazırlayan arkadaşların özellikle işine yarayacağını düşünüyorum. Hatalar varsa affola
Bonus : Bilal'e anlatır gibi tüm intercooler sürecini özetleyen bir video. Bar plate ve tube fin konusuna da ufaktan değiniyor.
https://www.youtube.com/watch?v=6nhLE1LI2BQ&t=375s
