Bu tip sensör ve cihazların ana görevi şudur:
Aracımızdan çıkan eksoz gazı içerisindeki oksijen miktarını ölçerek bize hava-yakıt karışım bilgisini verirler.
Otomobilimizde eksoz borusu üzerine takılı sensörlere O2 sensörü yada Lambda sensörü deriz biliyorsunuz.
eski araçlarda bu sensör 1 taneyken yeni araçlarda sayı 2 hatta 4-5 kadar olabilmektedir.
Bu yazıda bu sensörlerin farklarını anlatmaya çalışıcam.
Daha çok modifiyeli araçlarımız için gereken pahalı wideband cihazlarındaki sensörler ile normal araçlarımızdaki sensörler arasında ne fark var?
Not: Hepsinde olmasa bile yeni ve en güncel araçlarda artık standart olarak wideband sensörler kullanılmaktadır.
Normal lambdalara, narrowband`da denir .
narrow = dar
wide= geniş
Narrowband ve wideband her ikiside sonuçta oksijen ölçen sensörlerdir.
ama tamamen farklı yapıdadırlar.
**Şunu unutmayınız, bu sensörler benzini ölçmez!, eksoz gazı içerisindeki oksijeni ölçerler
zaten o yüzden bunlara, O2 sensör - oksijen sensörü falanda denir .
Normal O2 sensörlerinin 0 -1 volt aralığında çıkışları vardır ve onlara gösterge takmak çok kolaydır
bir elektronik kontrol devresine ihtiyaçları yoktur.
ama o gösterge hiç bir işimize yaramaz, okumaya devam .
Wideband lambda sensörlerinin ise kendilerine ait elektronik kontrol devreleri olmak zorundadır
bu tip sensörler tek başlarına kullanılamazlar.
her iki tip sensöründe çalışma yapıları, soketleri elektriksel verileri çok farklıdır.
Çoğu standart araçlar üzerinde normal lambda ile gelirler ama artık bazı son model araçların orjinallerinde wideband sensörü olabilmektedir .
peki devam edelim .
Biraz daha detaya inersek :
Normalde motor rölantide çalışırken aracın kendi sensörü (narrow),
karışımı en ideal ölçü olan 14.7 afr değerinde tutmaya çalışır,
Bu normal tipteki narrowband sensörler, kabaca bir anahtar gibi çalışırlar,
Yakıt karşımının zenginmi? - fakirmi ? olduğunu bize daha doğrusu aracın beynine söylerler.
Araç beyni sürekli, karışım zenginse motoru fakire ,
karışım fakirse ,motoru zengine alarak ideal karışımı yakalamaya çalışır.
Bize detay veremezler, sensörün çıkışında ya zengin veya fakir bilgisi vardır .
Normal lambda çıkış grafiği:(Narrow Band)
Sonradan taktığımız ve tuning yapılırken kullandığımız wideband afr göstergesi ise ,
bize, tam olarak ne kadar fakirdeyiz ? ne kadar zengindeyiz bilgisini verir,
kısacası tam olarak hava yakıt karışımını görmemize yararlar.
12,5 afr 14,6 afr ,15.0 afr , 10.8 afr falan gibi
Aşağıdaki şekilde, narrow band lambda ile wideband lambda arasındaki fark ,
net bir şekilde görülmektedir .
Wideband lambda çıkış grafiği + normal lambda ile kıyaslaması:
Bu tablonun tamamındaki kırmızı grafik eğrisi bize "wideband afr"nin çıkış bilgisini veriyor,
Dikkat ederseniz,
tabloda arada bulunan "normal lambda"nın (yeşil dik iki çizgi arası) çıkış bilgisinin ne kadar "dar" bir alanda kısıtlı olduğuna olduğuna bakınız, bize verdiği bilgi çok kısıtlı.
Edit:
Ocak 2014 güncelleme yapıldı
(imla kelime hataları)
MaxiGauges
( Kopyala/yapıştır yaparak kendi sayfanıza aldığınız döküman ve yazıları
nereden ve kimden aldığınızı belirtin.. şerefsiz olmayın, adam olun! )