turbo arabam olsa wideband ve egt bağlamadan tüp asla taktırmam. Bu ikisi sürekli kontrol altında tutulmalı.
Bu ikisinde doğru değerleri gördüğüm sürece endişe etmem.
turbo arabam olsa wideband ve egt bağlamadan tüp asla taktırmam. Bu ikisi sürekli kontrol altında tutulmalı.
Bu ikisinde doğru değerleri gördüğüm sürece endişe etmem.
aynen...ice Nickli Üyeden Alıntı
Gursel supra ?
2 kağıt olarak direk okudum2k derken anlayamadımprıns ılk dusundugum zaten.fakır zengın mevzusu ayrı bır nokta zaten.bıldıgım tek yer guvenebılecegım şaşmaz da var ama daha once guclu bır araca lpg taktılarmı vs bılmıorum
izmirden kim vardır turboya lpg takıcak adam ? araç t5
pekiLPG de afr gösterkesin nekadarlık bir sapma oluyor.mesela benzinde AFR 13 dip gazda şehir içi kullanımı 15 olan bir atmosferik araçta LPG ye geçtiğimizde afr kaç olmalı ki aynı değere tekabul etsin? bu konu hakkında çok araştırdım fakat tam bilgi edinemedim.kullanıp tecrübe edinen varsa yazarsa sevinirim
yanlış bilmiyorsam benzindeki afr nin 0.7 üstüne kadar ayarlayabilirsin. hatta benzinde 13 ise lpg de 14.3 e kadar ayarlayanlar var.
bu arada mesut abi de çok iyidir bak. zaten spor bir aracın varsa direk oraya git derim. mesut abiyi çok öncelerden tanıyorum gayet bilgili ve doğru işler yapan birisidir. quattro garage ı açtı kendisi ve gürsel abi nin dedigi gibi hadi canım diyecegin arabaları lpg ile yürütüyor.
turbolu ies vardı bi ara lpg li
turbo suby ler var lpg li
BRC Mavi denizler benim 2.0R ' a LPG taktı şimdiye kadar bi sıkıntı yaşamadım
diğer sayfadada yazdım ayarlıyalım konuşalım bir ara. garajın yanındaki mocan otogaz ankarada bu işteki ustadır. volvolar subarular bir çok turbo arabaya uyguladılar gözümle de gördüm hepsini.bizim arabaların hepside ordan montajlı. direk sahibiyle konuştururuz seni..
ora aklımda kardesım yarın bı konusalım senle oglen ararım ben senı
orayı da duymustum abı zaten.arayacam senı de abı zaten ustayla konusunca ne marka ne afr vsvs hersey netlesır sanırım.ben en azından ıcımdekı endıse attım.bır cok kısı yazmıs kullandıgını afr ve egt de zaten gozumun onunde sureklı olan gostergeler.degerlerını vs dıkkat ettıkten sonra sıkıntı olmayacak sanırım.tuplu ve ofkelı yapalım bunu da
uzun süredir arıyordum bu tabloyu çok önceden vardı bende silindi gitti zamanla bulamamıştım.saol
bunu bıraz anlatabılırmısın acaba?anladıgım kadarıyla lambdanın okudugu degerlerın lpg gas vs donusunce olusan karsı degerlerın tablosu.bu degerler her basınc ve her arabada standartmıdır?bu tablo ne baz alınarak hazırlanmıs bı tablo.azıcık bılgı verırsen sevınrım
emin ellerde ve sıkıntı yaşamak istemiyosan quattro garage şaşmaz 11. sokak
gursel abıde soledı zaten.duymustum orayı da bu denlı m5 supra vs bılmıodum bende
Evet, birşeyler karalama zamanı.
Öncelikle şu karışım oranı meselesini açıklığa kavuşturalım;
Türkiye'de satılan LPG saf propan değil. Saf bütan da değil. Oranları yıl boyu değişmek üzere propan+bütan karışımı LPG olarak satılıyor.
AFR bildiğimiz gibi
mass air/mass fuel
hava kütlesi/yakıt kütlesi
Ve tabi ki moleküler ağırlıkları yerlerine koyarak hesap yapabileceğimi bir AFR formülü var;
AFR = a(MWO2+0.79/0.21*MWN2)/MWfuel
Propan, propan+bütan ve octan üzerinden hesaplar yapılabilinir. Değerler şu şekilde;
Propan - 531 kcal/mol (veya 12068 kcal/kg) yoğunluk = 0,501 kg/l M(C3H8) = 44 g/mol
Bütan - 688 kcal/mol (veya 11862 kcal/kg) yoğunluk= 0,579 kg/l M(C4H10) = 58g/mol
oktan – 1318 kcal/mol (veya 11561 kcal/kg) yoğunluk= 0,703 kg/l M(C8H18) = 114g/mol
C3H8 + 5O2 --> 3CO2 + 4H2O + 531kcal bu da 106kcal/mol O2 yapar
2C4H10 + 13O2-->8CO2 + 10H2O + 1376kcal bu da 106kcal/mol O2 yapar
2C8H18 + 25O2-->16CO2 + 18H2O + 2636kcal bu da 105kcal/mol O2 yapar
Bu formülü kullanarak tamamen propan üstünden bir hesap yapılırsa Propan için stokiometrik AFR değeri 15.5 olarak çıkar.
Bütan ile karıştırılmış propan için bütanın yoğunluğundan dolayı daha düşük bir AFR değeri çıkacaktır. Bu orana göre değişmekle birlikte benzindeki 14.7 stokiometrik oran ile propandaki 15.5 stokiometrik oranının arasında kalacaktır. Bütan oranı arttıkça 14.7'ye yaklaşır, propan arttıkça 15.5'e... Ama genel bir değerden bahsedeceksek ben ortalama olarak, Türkiye şartlarındaki karışım oranları için 15.1 i Türkiye LPG'si için ortalama Stokiometrik değer olarak kabul ediyorum.
Bu şekilde AFR karmaşasını çözdük sanırım. Yani ne 15.5 olan propanı baz alacağız, ne de benzinle birebir aynı AFR'yi, yani 14.7'yi uygulayacağız. Çünkü propanı saf olarak tüketmiyoruz. Bütanla oransal bir hesaplama yapmak gerekir. Ve tabi ki bu sadece stokiometrik oran için verebileceğim AFR. WOT'da tıpkı benzinde olduğu gibi çok daha zengin çalıştırmak gerekir. Ama ortalama olarak benzin değeri +0,4-0,6 değeri uygulanabilir.
Gelelim turbo araçta LPG işine.
Turbo araçta esas sorun beslemede oluşur. Burada turbo araca uygulanacak kitin atmosferik araca uygulanacak kitten farklı bir kit olması gerekir. Teoride manifold basıncının üstünde kalmayı başarabilecek bir regülatör ve rail basıncı gerekir. Bunun için de aracın özelliklerine göre, turbo basıncına göre, gücüne göre bir regülatör, yani gaz buharlaştırıcısı seçilmesi gerekir. Her markada farklı tipte regülatörler vardır. Ama kalite olarak hepimizin sayabileceği 3-4 markanın regülatörü turbo bir araçta kaliteli ve stabil çalışır.
Uygun regülatörü seçtik. Şimdi mesele enjektörde. Tıpkı benzin enjektörlerinde olduğu gibi LPG enjektörleri de debisine göre farklı farklıdır. Aracın ihtiyacına göre seçilir. Khein'de de, BRC enjektörlerinde de enjektör tipleri renk kodlarıyla ayrılır. Sırasıyla Mavi, Turuncu, Sarı diye... Aracın atmosferik veya turbo olmasına, turbo basıncına, silindir sayısına göre uygun enjektör seçilir. Enjektör düzgün seçilmezse duty cycle sorunu yaşanır veya fakire düşülür. Eğer gereğinden büyük enjektör kullanılırsa da rölantide sorun yaşanır.
Şimdi sıra alt besleme borusunda. Regülatörümüz güçlü. Enjektörlerimiz debili. Ama bu akışı düzgün besleyecek bir de bakır alt boru gerekir ki standart atmosferik 1.6 litrelik bir motora 6mmlik alt bakır boru çekilirken, beslemeli veya hacimli bir motora 8mmlik bir boru seçmemiz gerekir. 8mm'lik bir alt boru hemen hemen stock tüm araçları beslemeye yetecektir.
Şimdi sıra manifoldun delinmesinde... Bu nokta ustalığın ve ustanın sizin aracınıza verdiği değerin göstergesi. Mümkünse söktürün. Mümkün değilse, veya sökülmeden düzgün açıyla delinmesi mümkünse silindir kapağına olabilecek en yakın noktadan, en fazla 90 derecelik açıyla, mümkünse akış yönünde kapağa doğru <90 derecelik bir açıyla herbir port aynı noktadan delinmeli. Enjektör hortumlarının kısa tutulabilmesi için rail manifold deliklerine, gaz nipellerine olabilecek en yakın mesafede konumlandırılmalı. Eğer kitin rail'i veya enjektörleri müsaade ediyorsa bölünerek, veya ikili olarak ayrılarak her porta en yakın yere yerleştirilmeli.
Enjektör ve raili düzgün bir yere konumlandırdıktan sonra iş bitmiyor. Regülatörden gelen yüksek basıncın zayıflamaması ve dalgalanmaması için regülatör-rail arası hortum mesafesi minimumda tutulmalı. Yani regülatör-filtre-rail borusu kısa olmalı. Ne kadar kısa, o kadar az dalgalanma ve iyi besleme demektir. Turbo bir araçta da bu önemli bir noktadır.
Sensörler ve ayarlar...
Turbo bir araçta kesinlikle wideband sensör olmasını tavsiye ederim. Wideband ile kalibrasyon yapılmalı ve takip edilmeli. Aksi takdirde tam olarak düzgün bir ayar yamak pek de mümkün olmayacaktır. Optimum mape yaklaşılır. Ama widebandsız optimum mapin limiti alınmaz.
Turbo bir araçta turbo-MAP bağlı olmalı. Haritanın düzgün oluşturulabilmesi ve sürekli düzgün karışımın sağlanabilmesi için bu gerekli. Devir bağlanmalı. Mümkünse TPS de bağlanmalı ve kalibre edilmeli. Böylece tip-in gibi durumlarda aracın fakire düşmesi veya aşırı zengine geçip boğulması önlenebilir.
LPG yanmasında en önemli faktör aslında karışımdan da öte avanstır. LPG komple bir + avansı sadece düşük devirde sever. Eğer tutup ateşlemeyi komple geciktirirseniz üst devirler verimsiz kalır. Eğer tutup ateşlemeyi öne alırsanız da alt devirleriniz ölür hatta vuruntu oluşur. Vuruntu sensörü olan bir motor sürekli kendisi timingi ayarlamaya çalışsa da unutmayın ki motor bi-fuel çalıştığının farkında değil.
Ateşlemeye müdahale edebilecek çok çok nadir kitler var. Ama ateşlemeye müdahale edebilecek bir montajcı yok. Bunu ya kendiniz takip edeceksiniz, ya hazır timing advancer aparatları kullanacaksınız, ya da kaderinize razı olup alt ve orta devirlerde fazladan +10 ları bulan avans hakkınızı kullanamayacaksınız.
Tüm bunlara dikkat edilirse hiçbir ilave yağlama zamazingosuna ihtiyaç duyulmadan, hiçbir subap ve kapak hasarı oluşmadan, performansta kalorifik değerden kaynaklı cüzi miktardaki kayıp haricinde kaydadeğer bir kayıp yaşamadan 100binlerce km ekonomik olarak araca keyifle binilir.
Sonuç;
Turbo araba LPG'de yürür. Herkes yürütür. Ama iş yürütmek olmamalı. Haritanın her noktasında düzgün besleme sağlanabilen, tip-in, tip-out gibi anlık durumlarda da dengeyi koruyabilen, turbo basıncını takip ederek boostta da besleme ihtiyacını karşılayabilen bir kit ve montaj şart. Bunun için müşteri en başta aracına wideband sensör taktırmalı. LPG montajı için fiyat kriter olmamalı ama lüzumsuz efsanelere de boşuna para kaptırılmamalı. İhtiyaca yönelik en doğru kombinasyon seçilmeli. En ince işçilik için sabırlı bir usta seçilmeli. Kitin ve montajının arkasında durabilecek, köklü, bilinir, güçlü bir distribütöre bağlı yetkili bir servis tercih edilmeli. İşi LPG olan, yalnızca sıralı sistem üstünde uzmanlaşmış, benzer araçlara bolca montaj yapmış bir LPG servisi tercih edilmeli. X garage, Y tuning, Z aksesuar size gerekli montaj sonrası parça ve garanti desteğini sunamayabilir.
Daha önce başka bir başlıkta montaj ve kalibrasyonla ilgili yazdıklarımı da okumanı tavsiye ederim;
http://www.techturkey.com/forum/gene...ml#post2290509
Kolay gelsin.
Your car is your story. So don't let someone else write the book...
atmosferik araçların AFR değeri için benim verdiğim tablodan o.b.k nin 15.1 AFR değerine denk gelen değer interpolasyon ile 0.974 çıkıyor. kaç basamak okuyabildiğinize göre lambda ayarı yapanlar 0.97 yapabilirler ama işte lambdanın hassasiyeti wideband e göre az. 0.974 yapabilirseniz ne âlâ. adı üstünde narrowband. dar alanda kısa paslaşmalar yani
sanırım turbo beslemeli lpg çevrimli araçlarda da AFR openloop için 15.5 olacaktı. turbo aracı olanlar için wideband olmazsa olmaz ama olur da yine lambda sensöründen okuyacağınız değer lazım olursa da bu durumda lambda değeriniz tam olarak 1.00 olmalı.
o.b.k sen neymişsin be kardeşim... gözümün önü açıldı bu bilgiler ile. aslan besliyorsan yemini vericeksin mantığı sayesinde genç yaşımızda alsakta binemeyeceğimiz araçlara binebilmenin mantığı öğrendim sayende. sürekli kendi aramızda konuşup sonra vazgeçerdik bu turbo lpg olayından ama sanırım artık takılır mantığı oturmuştur birçok kişide.
ben wrx alıp lpg taktırıp binmek istedim afaroz edildim. bir daha ayar tutmaz, kimseye satamazsın vs vs tonla laf... bu kadar pro çalışan bi lpg ustası wrx i mahvetmez diye düşünüyorum. senin önerebileceğin bi yer var mı peki ankarada ??
schumi
dr.46
iron tyson
frank ' the chemist ' zane
Şu an 1 kullanıcı var. (0 üye ve 1 konuk)
Yetkileriniz
Alıntı